Засгийн газрын ээлжит хуралдаанаар Төрийн бүх шатны албан тушаалтны ёс зүйн дүрэмд нэмэлт, өөрчлөлт оруулсан. Энэ дүрэм ёсоор төрийн бүх шатны албан тушаалтан дотоод, гадаадад мөрийтэй тоглохгүй байх, энэ төрлийн үйлчилгээний байгууллагаар үйлчлүүлэхгүй байх заалтыг нэмж тусгасан гэдгийг Монгол Улсын сайд, ЗГХЭГ-ын дарга Л.Оюун-Эрдэнэ мэдээлж байлаа.

Л.Оюун-Эрдэнэ сайд “Төрийн албан хаагч бол олон нийтийн сайн сайхны төлөө ажиллах тангараг өргөдөг. Сүүлийн жилүүдэд төрийн албан хаагчид казинод тоглож мөнгө угаах, авлига, бусдын нөлөөнд автах болсон. Ялангуяа, төрийн өмчит үйлдвэрийн газрын дарга, удирдах албан тушаалтнууд казино тоглосон талаар дэлхийн хэвлэл, мэдээллээр гарах боллоо. Засгийн газрын энэхүү шийдвэрийн биелэлтийг улирал тутамд хянаж, дүгнэж байхыг холбогдох албаныханд үүрэг болгосон. Гэхдээ үүнд олон нийт, хэвлэл мэдээллийн байгууллагын хяналт маш чухал. Хэрэв төрийн албан хаагч мөрийтэй тоглож байгааг мэдвэл ЗГХЭГ-т шууд мэдээлэл ирүүлж болно. ЗГХЭГ-аас уг албан хаагчийг шалгаад, ажлаас халах хүртэл арга хэмжээ авах юм. Энэ дүрмийг эхний ээлжинд зургаан сарын хугацаанд хэрэгжүүлнэ. Хэрэв энэхүү дүрмийг хэрэгжүүлэхгүй бол хуулийн төсөл боловсруулж, УИХ-д өргөн барих юм. Мөн хар тамхи, биеэ үнэлэхтэй холбоотой гэмт хэрэгт хууль, хяналтын байгууллагын удирдлагууд оролцсон тухай мэдээлэл ирэх болсон. Уг асуудлыг шийдвэрлэх ажлын хэсэг байгуулах болно. Цаашдаа, Засгийн газар төрийн албан хаагчийн сахилга хариуцлагатай холбоотой журмуудыг шинэчлэн, хэрэгжилтэд иргэд, олон нийттэйгээ хамтран хяналт тавина” гэж байсан нь МОНЦАМЭ болон цахим мэдээллийн эх сурвалжуудад 2019 оны дөрөвдүгээр сарын 03-ны өдөр дурайтал гарсан буй. Мөн сайд “Мөрийтэй тоглосон УИХ-ын гишүүдэд хариуцлага тооцох уу” гэсэн сэтгүүлчийн асуултад“Төрийн бүх шатны албан хаагч гэсэн тодотголд улс төрийн албан тушаалтан багтана. УИХ-ын гишүүдэд хариуцлага тооцох боломж Засгийн газарт байхгүй. Гэхдээ УИХ-ын гишүүний талаар мэдээлэл ирсэн тохиолдолд олон нийтэд нээлттэй зарлах болно” гэж байв.

Тэгвэл Австралийн Холбооны Улсад болсон Ази, Номхон далайн орнуудын парламентын 28дугаар чуулганд манай улсаас УИХ-ын дарга Г.Занданшатар, УИХ дахь МАН-ын бүлгийн дарга Д.Тогтохсүрэн, УИХ-ын гишүүн Д.Лүндээжанцан, Ж.Мөнхбат, УИХ дахь АН-ын бүлгийн дарга Д.Эрдэнэбат нарын төлөөлөгчид оролцохдоо казино тоглосон хэрэгт холбогдсон. Энэ талаар эх орондоо ирсэний дараа тайлбарлахдаа “Зүгээр сонирхсон. Тоглоогүй” гэх утгатай тайлбарыг өгснөөр энэ асуудал намжсан. Харамсалтай нь УИХ-ын гишүүн, УИХ дахь АН-ын бүлгийн дарга Д.Эрдэнэбат, УИХ-ын гишүүн Д.Лүндээжанцан нарын казино тоглож байгаа зураг “Check.mn”, “Zarig.mn” сайтуудад гарсан. Зураг дээр Д.Тогтохсүрэн, Д.Лүндээжанцан, Д.Эрдэнэбат нарнэгдүгээр сарын 17-18-нд шилжих шөнө Сидней хотын “Star” гэх казинод шөнийн 00-03 цагийн хооронд казинодохдоо саравчтай хар малгайг арагш нь харуулж өмсөөд таашаан тоглож буй нь тодоос тод гарчээ.

Монгол ёсоо уландаа дэвсэлсэн МАН-АН-ын кадрууд

МАН болон АН-ын том толгой “феодалууд” төр засгийн тогтоол шийдвэрийг уландаа дэвсэлж монгол төрийн түшээгийн нэр хүндийг шороотой хутгаснаас гадна найман настайгаас наян настан монгол хүний мэдэж байвал зохих ариун нандин ёс заншил, бичигдээгүй хуулийг ч давхар зөрчив. Тэд бол “төр төмбөгөр, ёс ёмбогор” гэдэг утгаар бодсон ч монгол түмний ёс заншлыг мэдэхгүй байх насны хүмүүс биш. Данзангийн Лүндээжанцан 1957 онд төрсөн, Өвөрхангай аймгийн Баян-Өндөр сумын уугуул монгол. Профессор, хууль зүйн шинжлэх ухааны доктор энэ хүн Монгол Улсын их сургуулийн багшаас ажлын гараагаа эхэлж Хууль зүйн байнгын хорооны нарийн бичгийн дарга, УИХ-ын дарга зэрэг ажил гүйцэтгэсэн чухал хүн.

Дуламдоржийн Тогтохсүрэнгийн хувьд Арвайхээр сумын Засаг даргын Тамгын газрын ажилтнаас Өвөрхангай аймгийн Засаг дарга, УИХ дахь Монгол ардын намын бүлгийн дарга болтлоо өгсүүр замын дуу аялсан этгээд. Энгэртээ Төрийн хяналтын тэргүүний ажилтан, Алтангадас одон, Хууль зүйн салбарын болон Байгаль орчин, хэмжил зүйн тэргүүний ажилтан гэх баахан одон медальтай хүн.

Дондогдоржийн Эрдэнэбатын тухайдСэлэнгэ аймгийн Зүүнхараа сумын харьяат,1983 ондЗХУ-ын Эрхүү хотын Политехникийн дээд сургууль Авто-инженер, механик мэргэжлээр төгссөн. Нийслэлийн Багануур дүүргийн Засаг дарга, “Ноён” группын ерөнхий захирал, Ардчилсан намын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга, Монгол Улсын Их Хурал дахь Ардчилсан Намын бүлгийн дарга, Монгол Улсын Засгийн газрын гишүүн, Аж үйлдвэрийн сайд, УИХ дахь Ардчилсан намын бүлгийн дарга зэрэг алба хашиж яваа намынхаа нэр хүнд бүхий кадр шүү дээ.

Ийм арвин баялаг түүх намтартай, ариун гэгээн амьтад гэмээр улс Австрали тивд очоод ард Монголын ёсыг асар муухай гутаав аа. За тэр өөрсдийнхөө баталсан хууль дүрэм, ёс журмыг зөрчих яах вэ гэж уучлан бодъё л доо. Харин хэдэн зуун, мянган жилд монголчуудын баримталж ирсэн ёс заншлыг хөсөрдүүлдэг нь тэднийг МОНГОЛ ХҮН мөн үү гэх асуулт өөрийн эрхгүй төрөн гарч байна. Тэд казинодоо сууж төрийн албаны хууль, Зөрчлийн хуулиа биечлэн зөрчиг, хамаагүй. Хамгийн гол нь монгол ёсыг л үхэн үхтлээ уландаа гишгэж хөсөрдүүлэхгүй байх учиртай. Тэд үлгэрлэх үр хүүхэдтэй, дууриал авах хойч үетэй л байлтай.

Малгайгаа буруу харуулж өмсөнө гэдэг монгол хүний цээрлэдэг хамгийн муу ёр

Малгайгаа буруу харуулж өмсөхийг яагаад цээрлэдэг вэ.Яс барих буюу шарил хөндөх хүн дээлийнхээ ханцуй захыг дотогш чихэн, малгайгаа буруу харуулж өмсөөд нэг хоёр хүний хамт талийгаачийг байршуулсан гэрт ордог. Хөлөөрөө хөлийнх нь өлмийд зөөлөн хүрч “Явах цаг чинь боллоо”, “Цаг нь боллоо” гэж хэлж сэрээгээд баруун доор явган суугаад исгэрдэг байна. Энэ бол нас барсан хүнийг сэрээж авч явах арга бөгөөд хөгшчүүл малгайгаа буруу харуулах, гэрт исгэрэхийг цээрлэдэг нь ийм учиртай билээ.

Хаа байсан Сэлэнгийн Эрдэнэбатыг “ёс мэддэггүй ёрын амьтан” гэж хэлж болох ч Сайн ноён хан аймгаас удам угшилтай Д.Тогтохсүрэн, Д.Лүндээжанцан хоёр даанч яав даа гэмээр давжаа суртахуун гаргажээ. Арвайхээрийн Тарган бандид Цэвэлванчигдоржийн зохиосон “Барсын нуруувчит бичиг” хэмээх судрын “Оршуулгын цээр” хэсэгт “Ердийн үед малгайгаа буруу харуулж өмсөх, хормойгоо огшоох,дээлийн нударга, захыг дотогш нугалж өмсөх цээртэй. Ясчин яс барихаар бүрлээчийнд орохдоо ингэдэг) Бар жилтэй хүнээр талийгаачийн ясыг бариулж, хувцас солиулдаггүй” гэж машид тодорхой тоочсон байх юм. Захын монгол хүн малгайгаа буруу харуулж өмсдөггүй ёсыг мэдэхийн дээдээр мэддэг. Талийгаачийн биед хүрэхдээ л малгайны ирмэгийг буруу харуулж өмсдөг. Бусад үед өмсвөл зулай буюу оюун билгийн суваг битүүрнэ гэж цээрлэдэг ёстой аж. Бидний эцэг эх, өвөө эмээ нар маань малгайгаа буруу харуулж өмсөхийг муу ёр гэж цээрлэсээр ирсэн. Энэ нь нас барсан хүнийг хөдөөлүүлээд буцахдаа малгайгаа буруу харуулж өмсдөгтэй холбоотой юм. Ингэвэл нутаглуулсан сүнс “Хөөрхий эд нар маань намайг харсаар буцлаа даа” хэмээн боддог гэж лам багш нар номлодог. Тэрчлэн уугуул монгол ёсонд малгайгаа буруу буюу хойшоо харуулж өмсөх цээртэй байдаг. Энэ нь “Хүн алсан хүн нүүрээ буруулж байгаа хэрэг” гэж үздэг байна.

Үеэс үед захьж, сахьж ирсэн, ийм л нандин бичигдээгүй хууль, ариун ёс заншлыг төр барьж, төрд зүтгэж яваа Д.Лүндээжанцан, Д.Тогтохсүрэн, Д.Эрдэнэбат нар жирийн нэг үглээ хип хоп хийдэг реппэрчин шиг аашлан шороотой хутгаж, тэр дундаа төрийн албан хаагчийнхаа ёс зүйг умартан харийн мөрийтэй тоглоомын газарт шоудсан нь “МОНГОЛОО АЛДМАР” гэдэг хараалын бодит биелэл боллоо. Ёс ёмбогор, төр төмбөгөр байх учиртай насан дээрээ эднийг ингэж явна гэж хэн ч зүүдлээгүй нь даанч харамсалтай юм даа. Тэд ядарсан Монголоо оршуулах гэж харийн газарт малгайгаа буруу харуулан, толгойгоо уруу хандуулан сууж эмгэнэсэн юм бус уу?