Төрийн сангаас гадаадын болон дотоодын их, дээд сургуульд суралцагчдад боловсролын зээл олгодог. Төрийн сангийн мөнгөөр гадаадын их дээд сургуульд суралцах гэж боловсролын сангаас зээл авсан 1860 оюутан байна. Үүнээс 179 хүн авсан зээлээ төлөөгүй сураггүй алга болжээ. Эдгээр 179 хүний зээлийн үлдэгдэл 4.5 сая ам.доллар байгаа аж. Зээлээ төлөөгүй хүмүүсийн дотор төрд байгаа улс төрчдийн хүүхдүүд байна.

Боловсролын зээлийг тэр дундаа гадаадад сурах сургалтын төлбөрийн зээлийн ихэнхийг улстөрчид, тэдний хамаарал бүхий хүмүүс авдаг нь нэгэнт тодорхой болсон. Тухайлбал, Барилга хот байгуулалтын яамны Х. Баделханы хүүхэд Арна, Галия нар 2004 онд АНУ-ын Де Врай их сургууль болон Английн худалдааны сургуульд суралцахаар тус бүр 32.000 ам.доллар зээл авч суралцсан. Гэвч тэд зээлээ төлөөгүй байна. Тэдний зээлсэн мөнгийг өнөөдрийн Монголбанкны ханшаар бодвол 176 сая 896 мянган төгрөг болж байна.

Хууль зүйн дотоод хэргийн сайд Ц.Нямдоржийн хүү Анхбаяр 2004 онд 34.000 ам. долларын зээл боловсролын сангаас авч Шинэ Зеланд улсын Викьория их сургуульд суралцсан. Мөн өнөөдрийг хүртэл зээлээ төлөөгүй байгаа. Тухайн зээлийн мөнгө нь Монгол банкны ханшаар 93 сая 976 мянган болж байгаа аж.

УИХ-ын гишүүн Д.Лүндээжанцангийн хүү Мөнхдэмбэрэл 2009 онд 32.000 ам. долларын тэтгэлэг авч Япон улсад Ази номхон далайн сургуульд суралцсан. Бас л зээлээ төлөөгүй байгаа. Зээлийн мөнгө нь Монгол банкны ханшаар 88 сая 448 мянган төгрөг юм байна.

Монгол Улсын Шадар сайд Ө.Энхтүвшингийн хүү Золбоо 2006 онд АНУ-ын Индиангийн их сургуульд суралцахын тулд 16.000 ам. долларын зээл авчээ. Өнөөдөр зээлээ төлөөгүй байна. Тус зээлийн мөнгийг Монгол банкны ханшаар тооцоход 44 сая 224 мянган төгрөг.

Хөдөө аж ахуйн сайд асан Т.Бадамжунайгийн охин Оюунчимэг 2003 онд Канад улсын Ватерлоо их сургуульд суралцахаар 32.000 ам. долларын зээл авсан байна. Зээлээ төлөөгүй байна. Түүний төлөх мөнгө нь 88 сая 448 мянган төгрөг байгаа юм.

Сангийн сайд асан С.Баярцогтын дүү нар болох С.Баярхишиг, С.Баярбат, С.Баярмаа нар боловсролын сангаас тус бүрдээ 32.000 ам.доллар зээл авч суралцсан байна. Нийтдээ 96.000 ам.доллар суралцжээ. Харин С.Баярхишиг боловсролын сангаас авсан зээлээ төлөөгүй байна. Одоогоор 88 сая 448 мянган төгрөг төлөөгүй байгаа юм байна.

УИХын дарга асан Д.Дэмбэрэлийн охин Нямцэрэн 2001 онд АНУ-д суралцахаар 18.000 ам.доллар авсан ч зээлээ төлөөгүй байна. Түүний төлөх зээлийн дүн Монгол банкны ханшаар 49 сая 752 мянган төгрөг юм байна.

ТӨР ЯЛГАВАРЛАСАН ШИЙДВЭР ГАРГАЖ, ХАРИУЦЛАГАТАЙ ИРГЭДИЙН ХОХЬ, ХАРИУЦЛАГАГҮЙ НӨХДИЙН ХОЖОО БОЛГОЛОО

Эдгээр эрхмүүдийн хүүхдүүд сургалтын зээлээ төлөхгүй өнөөдрийг хүрсэн. Харин Боловсролын үнэ цэнийг өндөрсгөх үүрэгтэй Төр засгийнхан боловсролын салбараа үнэгүйдүүлж, үгүйсгэлээ. Сургалтын төрийн сангаас зээл аван суралцсан 14413 иргэний барьцаалагдсан дипломыг чөлөөлөх агуулга бүхий журам батлах УИХ-ын тогтоолын төслийг боловсрол хариуцсан сайд Ё.Баатарбилэг УИХ-ын даргад өргөн барьсан. Энэ төслийг Засгийн газрын 2019 оны наймдугаар сарын 14-ний өдрийн ээлжит хуралдаанаар гаргасан шийдвэрийн дагуу УИХ-д өргөн барьж буй нь энэ. 14 мянга гаруй дипломыг чөлөөлөх ажлыг Засгийн газарт хариуцуулах УИХ-ын тогтоолын төслийг хаврын чуулганаар хэлэлцэн батлана.

Дээд боловсрол хийгээд цалин, тэтгэврийн зээл авч үр хүүхдийнхээ төлбөрийг төлсөн олон мянган жирийн иргэн, өөрийнхөө хүчээр боловсрол эзэмшсэн залуусын хөдөлмөр, үнэ цэнийг Төр, засаг нь уландаа гишгэж байна. Тэд боломжтойдоо төлбөр, зээлээ өөрсдөө төлөөгүй. Хариуцлагатай, ухамсартайдаа өөрсдөө төлсөн. Харин Төр засаг нь тэднийг ялгаварласан шийдвэр гаргаж, хариуцлагатай иргэдийн хохь, хариуцлагагүй нөхдийн хожоо болголоо. Уг нь ямар ч боловсрол үнэгүйдэх учиргүй. Улам л үнэ цэнтэй болж, мэргэжлийн боловсрол эзэмших эрэлт, нийлүүлэлт чанартай байх ёстой. Гэтэл манайх боловсролын салбараа бүр үнэгүйдүүлж эхэллээ.