Эзэн богд Чингис хааны мэндэлсэн Монгол бахархлын өдрөөр дэлхийд Монголоо дуугаараа сурталчилж яваа “The Hu” хамтлагийг “Чингис хаан” одонгоор шагнасныг Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Х.Баттулга бахархалтайгаар гардуулж өгөв. Тэрээр “Хү” хамтлагийн загалмайлсан эцэг, гавьяат жүжигчин Б.Дашдондогт шагнал гардуулахдаа Монголын их эзэнт гүрэн, өвөг дээдсийнхээ суу алдар, бахархалт түүх, үндэсний уламжлалт урлагийнхаа дундаршгүй өв соёлыг орчин үеийн хөгжмийн хэмнэл, хөг аялгуунд нийцүүлэн “Хүннү рок” хөгжмийн шинэ урсгалыг бий болгож, эх хэлээрээ туурвисан уран бүтээлээ дэлхий дахинаа сурталчлан түгээж, Монгол Улс, монгол хүний нэр хүндийг өндөрт өргөж буйг үнэлж буйгаа илэрхийлсэн.

Ерөнхийлөгч “Он цагийн урсгалд олон түүхэн хүмүүс, түүхт үйл явдлууд бүдгэрэн, мартагдан алсарч байхад Их Эзэн Чингис хааны маань алдар гавьяаг хүмүүн төрөлхтөн улам бүр тодруулан, онцолсоор байгаа билээ. Германы аугаа философич Георг Хэгель 1837 онд бичсэн “Түүхэн философи” бүтээлдээ “Хүн төрөлхтний түүх монголчуудтай хамт эхэлсэн юм. Чухамдаа монголчууд түүхэн дэх анхны хууль цаазат хүчит төрийн суурийг байгуулж чадсан үндэстэн бөгөөд тэдний үзэл санааны дор өнөөгийн бүхий л их гүрнүүд, дэлхийн үндэстнүүд замнаж яваа” хэмээн дүгнэн бичиж байжээ. Гайхамшигтай.

Гүн ухаантан Г.Хэгелийн дурдсан хүчирхэг төр нь Их Эзэн Чингис хааны маань “Алд бие минь алжааваас алжааг” хэмээн зүтгэж босгосон “Аху төр-Монгол төр” байсан. Гэм буруутанд таарах хариуцлагыг ногдуулах, гавьяатанд зохих шагналыг олгох нь төрийн нэгэн чухал үүрэг хэмээн Чингис хаан үздэг байжээ. Суут Богд дээдсийн мэндэлсэн-Монгол бахархлын энэ өдөр Их хааныхаа хүрээгүй, дөтлөөгүй газарт хүрч, Монголын алдар суу, Монголын соёлын өвийг түгээж, Монгол хэмээх нэрийг ертөнцийн чихнээ дуурсгаж яваа “Хүннү рок” хэмээх шинэ рок барилыг үүсгэн, гялалзаж буй “Хү” хамтлагт олгохоор шийдвэрлэлээ.

Бид Та нараар бахархаж байна. Монгол түмэн Та нараар омогшин баясаж байна. Их найрагч Р.Чойномын “Миний Монгол” найраглалд өгүүлсэнчлэн “Монголын дуу бол моторын чимээ биш, морьтон ардын сэтгэлийн уянга” болохыг дэлхий дахинд нотлон харуулсанд чинь баярлалаа. Энэ бол нүүдэлчин удмын монгол залуусын хамтын хүч, хамтын зүтгэл, хамтын амжилт юм. Ерөнхий продюсер, Монгол Улсын гавьяат жүжигчин Баярмагнайн Дашдондог тэргүүтэй “Хү” хамтлаг. Гишүүд болох Цэндбаатарын Галбадрах, Батжаргалын Энхсайхан, Галсанжамцын Нямжанцан, Наранбаатарын Тэмүүлэн, Гантөмөрийн Одбаяр, Аюушийн Жамбалдорж, Маралхүүгийн Өнөмөнх, Батбаярын Батхүү, Цэндбаатарын Надмидтулга, Брэндон Фрайзен Та бүхэнд Их Эзэн Чингис хааны одонг монгол түмний нэрийн өмнөөс гардуулж байна.

“Хү” хамтлагийнхан эхний цомгоо “Гэрэгэ”-ээр нэрлэсэн нь үнэхээр оножээ. Та бүхний уран бүтээл Их Эзэн Чингис хаанаас соёрхсон “Алтан гэрэгэ” адилдэлхийдаяар Монголын нэрийг түгээн, хүмүүсийн сэтгэлд нэвтэрч байна. Та нарын зам мөр тод байж, олон залуус, уран бүтээлчдийг дагуулна хэмээн бии хэд бэлгэшээн, итгэж байна. Монголын “Хүннү рок” - “Хү” хамтлагийн анхны дуу интернэт орчинд нэг жилийн дотор 26 сая сонсогчид хүрч, өдрөөс өдөрт тоо нь нэмэгдсээр байна. 2019 оны зургаадугаар сараас тус хамтлаг Европын 13 орны 23 наадмаар аялан тоглолт хийжээ. Одоо Америкийн Нэгдсэн Улс, мөн Канад Улсаар тойрон 60 орчим бие даасан тоглолт хийгээд явж байгаа юм байна. Та бүхэнд энэ хүндэт шагналыг олгох мөчид надад 1965 оны тавдугаар сард алдарт “Битлз” хамтлагт Британийн эзэнт гүрний шилдэг гавьяаны одон гардуулсан явдал санаанд орж байна. Английн Хатан хаан “Битлз” хамтлагт шагнал олгох болсон шалтгаанаа “Британийн нэр хүндийг дэлхий даяар түгээсний төлөө” хэмээн тайлбарлаж байсан. Өнөөдөр Монголын төр Та бүхнийг төрийн дээд шагнал-тэргүүн зэргийн одон “Чингис хаан” одонгоор шагнахдаа үүнтэй ижил шалтгааныг дурдахад таатай байна” гэж үнэхээр утга төгөлдөр, урмас бадрах үгийг хэлэв.

Хүнд урам хэрэгтэй гэдэг. Тэр дундаа уран бүтээлч хүнд урмын ташуур тун чухал. Тиймээс ч урмыг нь хугалахаар ууцыг нь хугал гэсэн үг гараа биз. Манай зарим улс төрчид, түшмэл ангийнхан “Аа, муусайн урлаг соёл, утга зохиолынхон та нар Монголын нийгэмд юу бүтээсэн юм” гэж агсарч доромжлохыг энэ салбарынхан хангалттай амссан. Ямар сайндаа ардын уран зохиолч Дөнгөтийн Цоодол абугай “Миний муусайн найз нар” шүлэгтээ

“Толгойтой болгон мөнгөнд үхэж

Торготой нэг нь хоргой зүүдлэх орчлонд
Шүлгээр өвчилж ардын дуунд уярч
Шүдэнз шиг асч, зул шиг унтарч явдагаа
Миний муусайн найз нар

Цанхаалж оны тэргүүн бүсгүйд сэвж
Цаадах нь тоохгүй бол бүр сайхан бичиж
Цагийн лантуун дор цавтаж явсан ч
Царцанги амьдралын гавал дээр цахиур болон хагарч
Цалгисан хувь заяа Миний муусайн найз нар

Гашуун юмны донтой гэж адла
Гар дороос нь гайхамшигт бадаг төрөх л болно
Галзуу согтуу түшмэдүүд хэлэг
Гагцхүү миний муусайн найз нар л
Газар дэлхийн хамаг халууныг
Ганцхан биедээ авч дагжих болно
Сумнаас дор үгээ тэд нээдонил
Судсандаа нартай юм чинь дээ бид шатсаар л дуусна

Шоргоолж шиг бужигнах энэ орчлонд
Шорон гяндан, хуримын цагаан өргөөтэй
Шоовдорловч гунихгүй хэдэн найрагчтай
Будда, Христ, Аллах
Буу жирээд та нартай уулзатлаа холоо
Бурхнаас дор гэж биднийг битгийг олоо
Будаг, үнэн хоёрыг ялгуулъя гэвэл
Бусад нь нэмэргүй
Наад хэдэн салбагарыгаа хайрла
Миний муусайн найз нарыг хайрла” гэж яруухан үгсээ ялгуухан дуулсан билээ. Монголд өнөөдөр улстөрчдөөс илүү эрх мэдэлтнүүд үгүй юм шиг дураараа дургицгааж буй нь дэндүү гунигтай. УИХ-д сууж буй төрийн түшээд бүгдээрээ шахуу “Жаран тэрбум”, “ЖДҮ”, оффшор данстан, алуурчин, хүчиндэгч гэх мэт гэмт хэргийн ертөнцийн гол дүрийн баатрууд болцгоосныг Монгол Улсын Ерөнхийлөгч, Ерөнхий сайд нар удаа дараа нэр дурдан толгой сэгсрэн өгүүлсэн нь баримттайгаа дурайж байгаа. Өнөөгийн ёс суртахуунгүй улстөрчдийн балгаар Монгол Улс дэлхийн тавцанд авилгач, арчаагүй залхуугаараа дуудуулж, саарал жагсаалтад дэлхийн хамгийн ядуу буурай оронтой хамт мөр зэрэгцэн орсон. Энэ бол дэндүү гутамшиг.

Харин нөгөө ад үзээд буй урлаг соёл, уран зохиолын хүрээнийхэн Монголынхоо нэрийг дэлхийн сонорт хүргэж байгаа нь монгол хүний дээд тэнгэрээс заяасан агуу их суу билэг, оюун билгийн гайхамшиг. Одоогоос хэдэн жилийн өмнө яруу найрагч Д.Урианхай бугай Азийн тэргүүн найрагчаар тодорсон гайхамшигт үйл явдал болсон. Ази тив хэдэн улс оронтой билээ. Тэр улс орнууд хэдэн тэрбум хүнтэй билээ. Ингээд бодохоор гуравхан сая хүнтэй Монголын яруу найрагч Азийн тэргүүн найрагч болоод Нобелийн шагналд нэр дэвшинэ гэдэг монголчууд оюун билгийн хувьд дэлхийн дэвжээнээс хэтийдсний шинж юм.

“Монголын нууц товчоо” хэмээх хөлгөн их судрыг туурвисан монгол бичээч үгүй байсан бол өнөөдөр дэлхий даяараа Чингис хааны агуу их үйл хэрэг, алаггүй гэгээн оюун ухааныг мэдэрч, шүтэн бишрэх нь юу л байсан бол. Өнөөдрийн энэ увайгүй улстөрчдөөс зуу байтугай тавин жилийн дараа үртэс яс ч үлдэхгүй. Харин Монголын их суу билэгт хөвгүүд, охидын бичсэн бийр бэхсийг амилуулагч гайхамшигт үгс оюун билгийн бамбар болж мөнхөд гэрэлтсээр байх болно гэдгийг ам бардам хэлье. Увайгүй улстөрчдийн хорон муу санаа, ёроолгүй их шунал бидний нүдэн дээр тэднийг шорон гяндан руу хөтөлж дөнгөлсөөр байгаа. Хүний энэ насны шунал хүсэл гэдэг тийм өчүүхэн байдаг буюу. Харин урлагийн гайхамшигт шид увдис бүхэл бүтэн үндэстнийг сэргээн мандуулдгийг манай Ерөнхийлөгчийн сэтгэлд шингэсэн сайхан үгс баталнам билээ л.