Европын холбооноос Монгол Улсыг мөнгө угаалттай тэмцдэггүй орнуудын хар жагсаалтад оруулж буйгаа албан ёсоор зарлалаа. Энэхүү жагсаалтад Монголоос гадна Панам, Багамын арлууд, Маврик, Барбадос, Ботсвана, Камбож, Гана, Ямайк, Мьянмар, Никарагуа, Зимбабве гэх 12 орныг Европын холбооны санхүүгийн системд аюул учруулах эрсдэлтэй гэж үзжээ. Европын холбоо ийнхүү эрсдэлээ үнэлж, тооцож буй нь ФАТФ-ын “Саарал жагсаалт”-аас гарч амжаагүй байгаа Монгол Улсыг шинэ “Хар жагсаалт” руу татлаа.

Европын комиссын дэд ерөнхийлөгч Валдис Домбровскис "Холбооны санхүүгийн систем дэх бохир мөнгөний урсгалыг бид зогсоох ёстой. Мөнгө угаах, терроризмыг санхүүжүүлэхтэй тэмцэх үйл ажиллагааг цогц, алын хараатай болгохын тулд бид хамгаалалтаа нэмэгдүүлж байна. Шинэ төлөвлөгөө 12 сарын хугацаанд хэрэгжинэ. Дэлхийн хэмжээнд мөнгө угаах, терроризмыг санхүүжүүлэхтэй тэмцэх тогтолцоог бэхжүүлэхэд Европын холбоо өөрийн хувь нэмрээ оруулна” гэжээ.

Мөн Европын комисс Монгол, Панам, Барбадос зэрэг дээр дурдсан орнуудыг мөнгө угаах, терроризмыг санхүүжүүлэх чиглэлд алдаа гаргаж, Холбооны санхүүгийн системд ноцтой аюул учруулж байна гэж үзэж, систем дэх хийдэл цоорхойгоо засаж залруулна гэсэн мэдэгдлийг гаргалаа.

Өчигдөр олон нийтэд зарласан хар жагсаалтад 12 улс шинээр нэмэгдсэн бол Босни Герцеговин, Этиопи, Гуяана, Лаос, Шри Ланк, Тунис гэсэн зургаан улсыг хар жагсаалтаас хассан байна.

ХАР ЖАГСААЛТЫГ ХАЙХРААГҮЙ ДЭД САЙД УИХ-ЫН ГИШҮҮН ӨНДӨР СЭНТИЙД САНААРХАЖ ЭХЛЭВ

Өнгөрсөн 2019 оны арваннэгдүгээр сард Саарал жагсаалтаас болж Монголбанкны захирал, СЗХ-ны дарга нар ажлаасаа чөлөөлөгдөж байсан.

Одоо хар жагсаалтад оруулчихлоо хэнд хариуцлага хүлээлгэх вэ? Өчигдөр УИХ-ын чуулганаар Төв банкны удирдлагуудыг томилох үеэр спикер Монгол Улс “Хар жагсаалт”-д орчихлоо гэсэн байр суурийг илэрхийлсэн бол Монголбанкны ерөнхийлөгч Б.Лхагвасүрэн “Хар жагсаалт”-д орохгүй байх боломж бий гэж мэдэгдсэн.

Сангийн яамны сайд Х.Булгантуяа Монгол Улсыг саарал жагсаалтад ороход үнэтэй үүрэг гүйцэтгэсэн гэгддэг. Мөнгө угаасан хар жагсаалтад орсныг эдийн засагчид түүнтэй холбож тайлбарлаж байна. Сангийн яаманд насаараа ажилласан аавыгаа “залгамжилж” тус яаманд дэд сайдын алба хашиж байгаа. Тэрбээр өдгөө УИХ-ын гишүүн өндөр сэнтийд санаархаж байна. Монголын эдийн засгийг эрсдэлд оруулж, гаргах гарцгүй болгосон эрхмүүд хариуцлага хүлээх хэрэгтэй.

ХАР ЖАГСААЛТЫН НЭГ ШАЛТАГ ХАР ТАМХИ ЗӨӨВӨРЛӨГЧ ДИПЛОМАТЧИД

Монголын дипломатчид тонн тонноор нь хар тамхи зөөвөрлөж байгаа. Их хэмжээний хар тамхийг яавч ЭСЯ зохицуулж чадахгүй. Цаана нь төр засгаараа мафижчихаж л гэж судлаачид үзэж байна. Монгол Улсын дипломат албаны нэр хүнд олон улсын тавцанд шалдаа бууж эхэлсэн. Европын хэвлэлүүдээр байсхийгээд л Монголын дипломатуудын үйлдсэн гэмт хэргийн талаар бичдэг болсон.

Хамгийн сүүлийн жишээ гэхэд л Турк улсын Истанбул хотод суугаа Ерөнхий консулын газрын дипломат ажилтан Б.Баттүшиг, жолооч С.Эрдэнэбаяр нар 70 кг буюу гурван сая еврогийн үнэ бүхий геройныг албаныхаа машинаар тээвэрлэж яваад ХБНГУ-ын Дрезден хотын гаалийн ажилтнуудад саатуулагдаж, хоригдоод байна.

Хар тамхины наймаа нь хүн төрөлхтний эсрэг өдүүлж буй гэмт хэрэгт тооцогддог. Гэтэл Монгол Улсыг гадаадад төлөөлж буй манай дипломат алба, тэнд ажиллагсад хар тамхины наймааны сүлжээнд эртнээс орж, бүр гаршсан байсныг одоо л мэдэж байгаа юм шиг эрх баригчид дүр эсгэж, хамгаалж байгаа харамсалтай.

Монголын дипломат албаны нэр хүнд яг энэ цаг үеэс гадаад үнэгүйдэх болсон. Европын хамтын нийгэмлэгийн улс орнуудын тусгай албад, хар тамхи, контрабандын наймааны эсрэг тэмцдэг бүтцүүд, хил, гаалийнхан Монголын дипломат албанынханд итгэхээ байж, хамгийн сэжигтэйд тооцох боллоо. Аль ч улс орны дипломат эрх дарх нэн хүндэтгэлтэй байдаг бол Монголынх тийм биш болсон байна.