-УИХ-ЫН ДАРГА М.ЭНХБОЛДЫН ХОЁР САРЫН ГҮРИЙЛТ-

МАН-ын дарга У.Хүрэлсүх 2018.11.12-ны өдрийн намынхаа Удирдах зөвлөлийн хуралдаанаар М.Энхболдыг УИХ-ын даргын, Д.Хаянхярвааг УИХ дахь МАН-ын бүлгийн, С.Батболдыг хотын даргаа ажлаа өгөх саналыг оруулж байв. Түүнээс хойш яг 69 хонож байна. Энэ 69 хоногийн хугацаанд Д.Хаянхярваа эрх баригч намын бүлгийн даргаа өгч, С.Батболд хотын даргын үүрэгт ажлаасаа өөрийн хүсэлтээр чөлөөлөгдөв.Мөн С.Батболд, Д.Хаянхярваа нар МАН-ын Удирдах зөвлөлийн гишүүнээс хасагдсан юм.

Дээрх үр дүнгээс харахад, У.Хүрэлсүх ялсан мэт. Анхны зорилгууд нь алхам алхмаар биелжээ. Гэвч УИХ-ын дарга М.Энхболдыг огцруулах асуудал түүний санаан зоргоор болсонгүй. Үндсэн хуулийн хүрээнд УИХ-ын даргын огцрох үндэслэл таарч өгөхгүй, бүтэн хоёр сар гаруй “мунгиналаа”. Энэ хугацаанд У.Хүрэлсүхийн талынхан М.Энхболдыг огцруулахын төлөө мятрашгүй тэмцэв. Гишүүдээр гарын үсэг зуруулж, УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдааныг “бойкотоллоо”. Гудманд гарч хоёр удаагийн нүргээнт жагсаалт хийлээ.

УИХ-ын дарга М.Энхболд “лоохойгоод” сууж л байв. Төрийн ордон тойрч “М.Энхболд огцор” гэж орилох жагсагчдын нүргээнийг тэр нүдэн балай, чихэн дүлий өнгөрүүлж чадлаа. Үүнээс өмнө ч тэр, УИХ-ын даргын огцруулах хуулийн үндэслэл ярин хоёр тал маргалдаж, У.Хүрэлсүхийн танхимыг унагах асуудал чуулганаар хэлэлцэгдэж байх үед “огцрохгүй” гэдгээ маш тодорхой илэрхийлсээр байсан юм.

Эцэст нь, Ерөнхийлөгчөөс УИХ-ын гишүүдийн дийлэнх олонх санал гаргасан тохиолдолд УИХ-ын дарга огцордог байх агуулга бүхий хуулийн төслийг өргөн барив. Хуулийн төслүүдийг өнгөрсөн баасан гаригт баталсан. Албан ёсоор энэ сарын 25-ны өдрөөс эхлэн хэрэгжинэ. Өөрөөр хэлбэл, энэ сарын 25-ны өдөр Л.Оюун-Эрдэнэ гишүүн өөрийн албан бланкин дээрээ УИХ-ын даргыг огцруулах үндэслэлийг өргөн барина гэсэн үг. Гарын үсгийн тоо хэдий 30 хол давсан гэдгийг гишүүд онцолж буй.

Ингэснээр өнгөрсөн хугацаанд хөшигний ард яригдаж байсан УИХ-ын даргын албан тушаалд хэн томилогдох вэ гэсэн асуудал ил цагаанөөр сөхөгдөх боломж үүсэв. У.Хүрэлсүх болон М.Энхболдын талынхан УИХ-ын даргад хэнийг томилуулах хүсэлтэй байгаа талаар энэ удаагийнхаа бичвэрт онцолж байна.

-У.ХҮРЭЛСҮХИЙН ТАЛ: Ц.НЯМДОРЖ, Ө.ЭНХТҮВШИН НАР ЯРИГДСАН Ч ШИНЭ ТОГЛОГЧ ГАРЧ ИРЖЭЭ-

У.Хүрэлсүхийн тэргүүлсэн Засгийн газрыг огцруулах эсэх асуудал сөхөгдөх үеэр хөшигний ард Ц.Нямдорж сайдыг урвуулах асуудал хамгийн ихээр яригдсан. Түүнд “дараачийн Ерөнхий сайдын суудал амлаж, М.Энхболдын талд кноп дарахыг хүссэн. Өнөөх нь ихэд эргэлзсэн” талаарх яриа саарал ордноор нэг түгэж байв. Гэвч эцсийн мөчид Ц.Нямдорж танхимдаа үнэнч үлдсэн.

Дараа нь МАН-ын Их хурлын үеэр М.Энхболдынхоо эсрэг таван минут үг хэлж, түүнийг нь У.Хүрэлсүхийн пиарын баг сошиалаар нэг тарааж байв. Засаг огцрох эсэх асуудал яригдах үеэр Ц.Нямдорж сайд хүрлийсэн царай хүн л явсан. Энэ нь түүнд шаналах, эргэлзэх шалтгаан тэр өдрүүдэд хамгийн ихээр гарч ирсэнтэй холбоотой биз ээ.

Учир нь, МАН-ын дарга У.Хүрэлсүх хэд хэдэн гишүүдийн гарын үсэгтэй хамт танхимд нь орж ирсэн Ц.Нямдорж сайдад УИХ-ын даргын суудлыг амласан гэх. Мөн тэрээр хоёр талд ажиллаж, Ө.Энхтүвшинд яг энэ суудлыг найр тавьсан гэх яриа ч гарсан. Намын гишүүд нь хоёр ахмадаа “Хөөрөөд л яваа юм” гэж ёжилсон нь учиртай биз ээ.

Гэвч энд У.Хүрэлсүхийн талаас бас нэг шинэ тоглогч гарсан ирсэн. Тэр нь Батлан хамгаалахын сайд Н.Энхболд. УИХ-ын даргын суудлыг Ерөнхийлөгчтэй ил, далд зөвшилцөж байж сонгох нь тодорхой. Тэр ч үүднээс Ц.Нямдорж, Ө.Энхтүвшин нарыг Ерөнхийлөгч чухалчлаагүй. Батлан хамгаалахын сайд Н.Энхболдыг санал болгосон гэх мэдээлэл байгаа юм.

М.ЭНХБОЛДЫН ТАЛ: Ж.ЭРДЭНЭБАТ, Д.ХАЯНХЯРВАА, Д.ОЮУНХОРОЛ, Л.ЭНХ-АМГАЛАН НАРЫН НЭРИЙГ САНАЛ БОЛГОЖЭЭ

Ерөнхийлөгчөөс өргөн мэдүүлсэн хуулийн төслийг хэлэлцэхийн өмнө УИХ дахь МАН-ын бүлэг хоёр талаасаа зөвшилцөх ажлын хэсэг байгуулж, уулзалт хийсэн. Энэ гоё нэртэй ажлын хэсгээр УИх-ын даргын албан тушаалыг наймаалцах асуудал яригдсаныг гишүүд баталж буй. Зөвшилцөх ажлын хэсэгт У.Хүрэлсүхийн талаас Т.Аюурсайхан, Л.Оюун-Эрдэнэ, Б.Энх-Амгалан нар багтжээ. Харин М.Энхболдын талыг Ж.Мөнхбат, Д.Оюунхорол, С.Бямбацогт нар багтсан байдаг.

Уг уулзалтын үеэр “М.Энхболдын талд УИХ-ын даргын суудлыг өгчих” гэсэн яриа болж, нөгөө хэд нь “Үгүй” гэж тас гүрийсэн талаар бид өмнө нь мэдээлсэн. Хаа очиж, тэд УИХ-ын даргын суудлаа наймаалчихаагүй. УИХ-ын даргад М.Энхболдын талаас Л.Энх-Амгалан,Ц.Мөнх-Оргил, Д.Оюунхорол,Ж.Эрдэнэбат, Д.Хаянхярваа нарыг санал болгосон байдаг.

Энэ асуудлаар Ж.Эрдэнэбат, Д.Хаянхярваа нар байр сууриа хэвлэлд илэрхийлэхдээ “УИХ-ын дарга болох сонирхолгүй” гэдгээ тодотгосон юм. Угаас тэд сонирхлоо ч У.Хүрэлсүхийн талынхан зөвшөөрөх үндэслэлгүй. Бүр гарцаагүй байдалд орохгүй л бол шүү дээ. Учр нь, тэд анхнаасаа энэ суудлыг авахын төлөө тэмцсэн. Органик хуулиуддаа өөрчлөлт оруулж, УИХ-ын даргын эрх мэдлийг хязгаарлалаа ч чухал суудал хэвээр байх нь тодорхой билээ.

Намрын чуулганы хугацаанд УИх-ын дарга М.Энхболдыг огцруулах нь тодорхой болчихлоо. Тэгэхээр дараачийн УИх-ын даргын томилгоог хэзээ хийх нь ч удахгүй тодорхой болно гэсэн үг. УИХ-ын бүтцийн байгууллага нэртэй маш олон газруудын даргыг шууд томилдог, шүүх, хуулийнхны хамгаалалтад бүгэх боломжтой ийм том суудлын төлөө эрх баригч намынхан дотооддоо өрсөлдөх нь ээ.

Ж.МЯДАГБАДАМ