-ЧАДЛЫН БОЛОН ДЭМЖИХ ТАРИФ АЖ АХУЙН НЭГЖҮҮДЭД
ДАРАМТ БОЛЖ БАЙНА-

Хэнтий аймгийн Жаргалтхаан суманд үйл ажиллагаагаа эрхэлдэг нэр бүхий аж ахуйн нэгжийн хэрэглэж буй цахилгааны төлбөр дээр чадлын болон дэмжих татварын нэрээр 400 мянган төгрөг нэмж төлж байгаа нь дарамт болж байна хэмээн бидэнд хандлаа.

Тэрээр:

“Хэрэглэсэн тоолуурын заалт 7900кВт гарсан, үүнийг аж ахуйн нэгжийн тарифаар буюу 128 төгрөг 50 мөнгөөр бодох 1.000.015 төгрөг болсон байх бөгөөд НӨАТ нэмэгдээд 1.1 сая төгрөг төлөх ёстой байдаг. Гэтэл Чадал 210.500 төгрөг, Дэмжих 93.900 төгрөг хэмээн тариф нэмж бичсэн байна. Үүнийг тайлбарлахдаа “Чадал гэх тариф нь Эрчим хүчний даргын тушаалаар нэмэгдсэн бөгөөд их хэрэглэвэл өндөр, бага хэрэглэвэл бага гардаг гэсэн тайлбар өгсөн. Дэмжих гэдэг нь Төв аймгийн Сэргэлэн суманд ажилладаг цахилгаан станцыг дэмжиж буй нэмэгдэл, мөн их хэрэглэвэл өндөр төлдөг” гэсэн тайлбар өгсөн. Ингэхээр би өөрийн хэрэглээнээс гадна 400 мянган төгрөг төлж, сардаа 1.450.000 төгрөг төлж байна. Аж ахуйн нэгж учраас өндөр төлбөр төлөхөөс гадна ийм төрлийн дэмжих болон чадлын мөнгийг өгөх шаардлагагүй санагдаж байна. Хаа байгаа Сэргэлэн суманд ажилладаг цахилгаан станцыг дэмжсэнээр бидэнд хэзээ үр өгөөжөө өгөхийг мэдэхгүй байна” гэсэн мэдээллийг өгч байна. Мөн тэрээр өмнө цахилгаан бага хэрэглэдэг байсан болохоор нэмэгдсэн мөнгийг анзааралгүй, дөрвөн жил орчим нэмэгдлийг нь төлж явсан. Саяхнаас бүх эрчим хүчээ цахилгаанаар шийдэж эхэлснээс ийм дарамт үүслээ гэсэн юм.

-2014 ОНООС ЧАДЛЫН ТАРИФ, 2015 ОНООС ДЭМЖИХ ТАРИФЫГ
ТООЦОЖ ЭХЭЛСЭН-

Эрчим хүчний системийн оргил ачааллын үеийн чадлын хэрэглээг бууруулах зорилгоор ЧАДЛЫН ТАРИФЫГ нэмдэг бөгөөд ингэхдээ 2014 оноос ОХУ-аас импортоор худалдаж авсан цахилгааны тарифыг 161,38төг/кВт/ц-аар тооцон хэрэглэгчдэд зохистой хэрэглээг бий болгохоор ажилладаг байна. Ингэхдээ сарын өдрүүдийн оргил ачааллын үеийн хамгийн их чадлын дундаж утгыг Эрчим хүчний зохицуулах хорооноос баталсан чадлын тарифаар үржүүлж чадлын төлбөрийг гаргадаг юм байна.

Тодруулбал, манай улс ОХУ-аас 17-21 цаг хүртэл импортоор нэг кВт цагийг 30 мянган төгрөгөөр худалдан аваад аж ахуйн нэгжүүдэд 9 мянгаар зардаг байна. Ингэхдээ хэр их хэмжээгээр ашиглаж байгаагаас шалтгаалан тодорхой шугамаас дээш давсан тохиолдолд чадлын тариф тооцдог аж. Энэ тохиолдолд дээрх байгууллагын хэрэглэсэн цахилгааны төлбөрөөс коэффицент тооцож, түүнийгээ 9 мянган төгрөгт үржүүлэхэд 210.500 төгрөг болсон гэв.

Харин ДЭМЖИХ ТАРИФ нь манай улсад сэргээгдэх эрчим хүчийг дэмжих зорилгоор 2015 онд Сэргээгдэх эрчим хүчний тухай хуульд оруулсан нэмэлт өөрчлөлтөөр батлагдсан тариф юм. Манай улсын хувьд сэргээгдэх эрчим хүчийг хөгжүүлэх, гадаадын хөрөнгө оруулалтыг татах зорилгоор УИХ-аас 2007 онд сэргээгдэх эрчим хүчний тухай хуулийг баталсан. Энэ хуулиар сэргээгдэх эрчим хүчний эх үүсвэрээр үйлдвэрлэсэн эрчим хүчийг харьцангуй өндөр үнээр худалдан авахаар заасан байдаг. Тиймээс нарны эрчим хүчийг ашиглан гарган авсан цахилгаан эрчим хүчийг нэг кВт.цаг тутамд 0.15-0.18 ам.доллар, салхины эрчим хүчийг ашиглан үйлдвэрлэсэн цахилгаан эрчим хүчийг нэг кВт.цаг тутамд 0.08-0.095 ам.доллароор тус тус худалдан авахаар хуульчилсан байдаг байна.

-АРД ТҮМНИЙ ХӨРӨНГӨ ОРУУЛЖ БУЙ СЭРГЭЭГДЭХ ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ ТӨСӨЛ ЯМАР БАЙДАЛТАЙ БАЙГАА ВЭ-

Сэргээгдэх эрчим хүчний үнийг хуульчилж ард түмнээс энэхүү мөнгийг гарган авч байгаа нь шударга бус бөгөөд энэхүү төсөл буюу сэргээгдэх эрчим хүчний эх үүсвэр өөрийн өртгөө төлсний дараа энэхүү мөнгийг төлсөн ард түмэнд ашиг хүртээх эсэхийг аж ахуйн нэгжүүд лавлаж байна.Мөн ард түмний оруулсан энэхүү их хэмжээний хөрөнгийг хэрхэн захиран зарцуулж байгаа, ямар үр дүнтэй явдаг, төслийн тооцоог олон нийтэд яагаад ил болгодоггүй гэдгийг одоо ард түмэн өөрсдөө шаардах цаг болсон байна.

Хэрэгжиж эхэлснээс хойш дөрвөн жилийн хугацаа өнгөрөхөд сэргээгдэх эрчим хүчний дээрх төсөл ашигтай эсвэл алдагдалтай ажиллаж байгаа талаар мэдээлэл бидэнд огт алга байна. Харин энэ талаар дэлгэрэнгүй мэдээллийг Эрчим хүчний зохицуулах хорооноос даваа гаригт мэдээллэх боломжтой гэлээ.