Япон Улсын буцалтгүй тусламж, ЖАЙКА олон улсын байгууллагын төслийн хүрээнд Монгол Улсад анх удаа Их сургуулийн эмнэлэг байгуулсан бөгөөд Япон Улсын дэвшилтэт тоног төхөөрөмжөөр тоноглогдсон, япон стандартын энэхүү эмнэлгийг нийт 170 тэрбум төгрөгийн өртгөөр бий болгосон юм. Жилийн өмнө байгуулагдсан орчин цагийн тохижилттой тус эмнэлэг хаалгаа барих дээрээ тулаад байгаа талаар арваад хоногийн өмнө Мэдээ.мн сайт мэдээлсэн.

Хаалгаа барихад тулсан шалтгаан юу байв?

Монгол Улсын цорын ганц University hospital ийнхүү хаагдахад хүрээд байгаа нь гагцхүү Монгол Улсын Засгийн газар өөрийн үүргээ биелүүлээгүй, төсөв мөнгөний гацаанд оруулснаас үүдэлтэй. Монголын ард түмний маш удаан хүлээсэн, япончуудын бэлэг болгон барьсан орчин цагийн шаардлагад нийцсэн ийм эмнэлгийн цогцолбороо хаалгахдаа тулаад байгааг ойлгож мэдэрсэн АШУҮИС-ийн дийлэнх багш, ажилчид, эмнэлгийн хамт олон нийтээрээ гарын үсэг цуглуулж, нийт 310 хүний гарын үсэг бүхий санал хүсэлтийг Ерөнхий сайд, УИХ-ын дарга, ЗГХЭГ-ын дарга болон БСШУЯ-нд уламжлаад асуудлаа шийдэгдэхийг хүлээж байсан. Засгийн газар гүйцэд төсөв батлаагүй учраас үйл ажиллагаа нь зогсоход хүрч байгаа энэ эмнэлэг байгуулагдах гэж, нээгдэх гэж, мэргэжилтнүүдээ сургаж авах гэж олон жилийн хөдөлмөр, шаргуу ажиллагаа шаардсан байдаг. “Урьд нь Их сургуулийн эмнэлэг байгуулж байна гээд хандив төсвөөр байгуулчихаад булаагаад авсан жишээ байгаа учир бид айж байна” гэж АШУҮИС-ийн эмч нар тухайн үед хэлж байсан.
Монгол-Япон сургалтын эмнэлгийн хүчин чадал

Тус эмнэлэгт нийт 500 гаруй ажилтан ажиллаж, их сургуулийн эрдэмтэн доктор, профессор багш нар мэс засал, дотор, хүүхэд, эмэгтэйчүүд болон сэхээн амьдруулах, яаралтай тусламж гэх мэт нийтдээ 17 чиглэлийн 1042 нэр төрлийн эмнэлгийн тусламж үйлчилгээг Монгол Улсын нийт хүн амд үзүүлэх юм.

Амбулатори нь өдөрт 400, сард 8800, жилд 105600 гаруй үйлчлүүлэгчид эмнэлгийн тусламж үйлчилгээ үзүүлэх хүчин чадалтай бөгөөд улсын хэмжээнд лавлагаа шатлалын тусламж үйлчилгээ, БЗД-ийн 10, 12, 13, 26 дугаар хороонд амбулаторийн тусламж үйлчилгээг үзүүлнэ. Монгол-Япон сургалтын эмнэлэг нь үйлчлүүлэгч төвтэй, үйлчлүүлэгчид ээлтэй, багаар үзүүлэх эмнэлгийн тусламж үйлчилгээ бүхий Япон менежментийг нутагшуулж буйгаараа онцлог юм. Тус эмнэлэг нь үйлчлүүлэгч дэмжих төвийг Монгол Улсын эрүүл мэндийн салбарт анх удаа нэвтрүүлж байна.

Түүх давтагдах гээд байна

Цахим эмч Б.Баярбямба өөрийн нүүр хуудсандаа ийм нийтлэл оруулж байв. “Анагаахын сургуульд сурч, ажиллаж байсан байсан үе үеийн эмч, багш, төгсөгчид, оюутнууд, ард түмэн бидний мөрөөдлийг Японы ард түмэн татварын мөнгөөрөө эмнэлэг барьж өгч биелүүлсэнд талархаад баршгүй. Харин энэ мөрөөдлийг Япончууд биелүүлж өгсөн ч, Монголын төр дэх эрх мэдэлтнүүд замхруулах гээд байгаа нь харамсалтай. Эмнэлэгтэй танилцах аялал хийгээд явж байхад зүрхний цахилгаан бичлэг хийх цаас, дурангийн шинжилгээ хийхэд шаардлагатай олон төрлийн материалын төсвийг батлахгүй байгаа учир шинжилгээ хийж болохгүй байгаа талаар багш нар маань нууцхан хэлж байлаа. Иргэд ирээд энэ нөхцөл байдлыг ойлгохгүй үйл ажиллагаагаа явуулж чадахгүй байна гэж харж ойлгуулахаар цаанаасаа төсөв мөнгийг нь батлахгүй байгаа бололтой. Эцэстээ иргэд, эмч багш нарыг үл ойлголцуулах хэмжээнд хүргээд чаддаг хүмүүсээр нь удирдуулна хэмээн менежментийн хувьчлал нэрээр хувьдаа шилжүүлэх гээд байна уу даа гэсэн хардалт төрж байлаа. Ийм зүйл өмнө нь тохиолдож байсан билээ. 2003 онд оюутан болж байхад Анагаахын сургуулийнхаа хажууд эзэмшлийн газар дээр их сургуулийн эмнэлэг барьж эхэлж байлаа. Эмнэлэг боссон хэдий ч солонгосчуудын Сонгдо эмнэлэг болоод хувирчихав. Төд удалгүй солонгосчуудаас одоогийн Сонгдо эмнэлгийн удирдлагууд худалдаж авсан болоод явчихав. Ингээд их сургуулийн эмнэлгийн хувь заяа одоогийн Сонгдо эмнэлэг болж хувирч байлаа. Энэ түүх давтагдах гээд байгаа бололтой” гэж байсан юм.

Их сургуулийн эмнэлэг сургалт, судалгааны институци болох ёстой

Монгол Улсын Их Хурлын дарга Г.Занданшатар Анагаахын шинжлэх ухааны үндэсний их сургуулийн багш, доктор, профессор, Н.Бира, Х.Оюунцэцэг, доктор, дэд профессор Г.Эрдэнэтуяа, Ц.Одгэрэл, доктор Н.Үен, зүрх судлалын тэнхимийн багш, Анагаах ухааны сургуулийн Үйлдвэрчний хорооны дарга Н.Бат-Эрдэнэ нарын зэрэг хүмүүсийг өчигдөр хүлээн авч уулзахдаа дээрх үгийг хэлсэн байна. Эдгээр багш нар Япон Улсын Засгийн газрын буцалтгүй тусламжаар баригдсан АШУҮИС-ийн Монгол-Япон сургалтын эмнэлэгт зөвлөх эмч, тасаг, тэнхимийг эрхлэгчээр ажиллаж байгаа хүмүүс юм.

Өмнө нь Монгол УИХ-д хандан АШУҮИС-ийн профессор, эрдэмтэн багш, Их сургуулийн эмнэлгийн эмч, мэргэжилтэн, сувилагч, ажилтны төлөөлөл 310 хүний гарын үсэг зурсан Эрүүл мэндийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах хүсэлтийг шийдвэрлүүлэх асуудлыг тэд хөндөж ярилцсан юм.

Уг хүсэлтэд:

1. Монгол Улсын Эрүүл мэндийн тухай хуулийн 15.1.15-д “Их сургуулийн эмнэлэг” гэсэн нэмэлт оруулах;

2. Монгол Улсын Эрүүл мэндийн тухай хуулийн 16.1.19-д “Их сургуулийн эмнэлэг нь Анагаах ухааны боловсрол олгох Их сургуулийн харьяа, анагаахын сургалт судалгааны ажил эрхлэх, төрөлжсөн мэргэшлийн тусламж үзүүлэх цогцолбор байна” гэсэн нэмэлт оруулах хэмээн дурдсан байсан. Үүний хариуд УИХ-ын дарга Г.Занданшатар “Та бүхний тавьж буй хүсэлтийн дагуу хуульд өөрчлөлт оруулах асуудлыг УИХ-ын Нийгмийн бодлого, боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны байнгын хороо Ажлын хэсэг байгуулж судалсан. Та бүхэн “Их сургуулийн түшиц” биш, “Их сургуулийн харьяа” эмнэлэг гэж томъёолох саналтай байгаа юм байна. Мөн тус эмнэлэг аль яамны харьяалалд байх вэ гэдэг асуудлыг хөндөж байгаа. Монгол Улсын Засгийн газраас хуулийн төслийг боловсруулж дууссан. Удахгүй өргөн баригдаж, УИХ-аар хэлэлцэх болно” гэсэн юм.

Мөн “Хууль батлах нэг хэрэг. Гарцаагүй зөв зохицуулалт хийх ёстой. Нэр томъёо, аль яамны харьяалалд байх зэрэг асуудлыг хөөцөлдөхөөс нэгэнт баригдаж, ашиглалтад орсон эмнэлгийг Их сургуулийн эмнэлгийн дэлхийн жишгийн дагуу ажиллуулах нь илүү чухал. Их сургуулийн эмнэлэг сургалт, судалгааны институци болох ёстой. Энэ л та бидний үндсэн зорилго” хэмээсэн нь тус сургуулийн дэргэдэх эмнэлгийн хувь заяа нааштайгаар шийдэгдэх итгэлийг төрүүллээ гэж эмч нар хэлж байна.

Н.Саранчимэг