Нүглийн нүдийг гурилаар хуурдгийн жишээг Гадаад харилцааны сайд эрхэм Д.Цогтбаатар тодоос тод харууллаа. Монгол Улсын нэр хүндийг дээдэлж, төрийн алтан аргамж нь болж явах учиртай дипломат ажилтнууд тамхи зөөдөг байсан бол өдгөө хар тамхи зөөж, дэлхийд Монголын нэр хүндийг унагачихаад хуулийнхаа л хариуцлагыг хүлээнэ дээ хэмээн хээв нэг сууж байхыг бид харсаар байх уу. Ийнхүү эрээ цээргүй авирлаж, эх орныхоо нэр хүндийг уландаа гишгэж, эрх мэдэл албан тушаал, хууль бус орлого, мөнгө угаалтыг байдаг л юм хэмээн ойлгох , дур зоргоороо авирлах боломжийг Засгийн газар , эрхэм сайд та өөрөө олгож буйгаа ухаарах өдөр хэзээ вэ. Монгол төрийн ажил, тэр дундаа дипломат хэмээх сүржин нэр ямар даржин болсон жишээ нэг бус байгааг та мэддэг үү. Жишээ болгож нэгэн үйл явдлыг эргэн сөхье.

Өдгөөгөөс 4 жилийн өмнө сэтгүүлч миний бие ажлаар БНСУ-ыг зорилоо. Гадаад харилцааны яамнаас хүсэлт гаргуулж, Сөүл дэх Монгол Улсын Элчин сайдын яамнаас тусламж авахаар очтол тус яамны ажилтнууд удирдах хүмүүсийнхээ үгийг үл тоон утсаа салгаад явчихаж буй үйлдлийг нүдээр харсан юм. Яагаад ийм байгааг асуутал дээрээс том даргын томилгоотой ирсэн, тэгээд солонгос хэл мэддэггүй гэх нь тэр. Сэтгүүлч бидэнд туслахгүй байж болно. Харин эх орноо төлөөлж, Элчин сайдын яаманд ажиллаж буй хүн яагаад тухайн улсынхаа хэлийг огт мэддэггүй юм бэ. Хамгийн эхний, хамгийн энгийн шаардлагыг биелүүлэхгүй байгаа тэдний ажил байдлыг сонирхохын хэрэг байхсан билүү. “Том гар”-ын элч болсон энэ мэт хүмүүсийн жагсаалтыг таслан зогсоохын оронд улам дэврээж, түүчээлсний гай БНТУ-ын Истанбул хотод суух Ерөнхий Консулын газрын дэд консул Б.Баттүшиг, жолооч С.Эрдэнэбаяр нар харууллаа. Тэд төрийн томилгоог яаж давсан, үнэхээр эх орноо хүний нутагт төлөөлж, иргэнийхээ эрх ашгийг дээдэлж, улс орондоо дэм болох ухамсар, чадалтай хүмүүс мөн үү гэдгийг хэн тогтоож шалгуурыг давуулсан бол.Тэд мөн л хамгийн эхний даваа болох турк хэлний ямар ч мэдлэггүй хүмүүс юм билээ. Жолооч С.Эрдэнэбаяр гэх бас л том артай хүн юм байх. Гадаадад ажиллаад хугацаа нь дууссан жолооч нар эх орондоо ирээд 2-3 жил гараашийн манаачаас ажлаа эхлүүлжж, дараагийн томилгоогоо хүлээн суудгийг бүгд мэднэ. Харин жолооч С.Эрдэнэбаяр гэгч хүссэн орондоо хугацаа харгалзахгүй томилуулж, тив дэлхийгээр аялангаа хар тамхиа зөөж явдаг нэгэн бус уу.

Саяхан Д.Цогтбаатар сайдын томилгоо бас л олны дургүйцлийг хүргэж, асар их шүүмжлэлтэй нүүр тулсан ч сайд сэнтийдээ заларсаар, сийх ч үгүй тайлбар хийсэн болоод сууж байх юм. Мисс гэдгээрээ олны танил болсон Ё.Нямжавыг БНХАУ-ын Шанхай хотод Монгол Улсын Ерөнхий консулаар ажиллуулах боллоо. Гадаад харилцааны яаманд бараа сураггүй байсан тэрбээр УИХ-ын 2016 оны сонгуулийн дараа ГХЯ-ы харьяа ДБҮЭГ-ын даргаар томилогдсон. Мисс Ё.Нямжав нь Хүмүүнлэгийн ухааны их сургууль, БНХАУ-ын Нанжьн хотын Нанжьны их сургууль тус тус төгссөн. Сэтгүүл зүйн магистр цолтой юм билээ. Олон нийтийн шүүжлэлийг энэ бүсгүйн төгссөн сургуулийн дипломоор хааж, мэргэжлийн хүн гэж цоллох байх. Гэхдээ яагаад олон нийт ийнхүү эсэргүүцэж, ажлаа хийж явсан Ё.Нямжав бүсгүй олон нийтийн элэг доог болж, түмний өмнө нүүрээ хийх газаргүй болж буйн учир шалтгааныг тоочих хэрэг баймгүйсэн.

Сайд Д.Цогтбаатар болон дэд сайд Б.Батцэцэг нарын ашиг сонирхлын зөрчил хэрээс хэтэрлээ. Гадаад харилцааны сайд Д.Цогтбаатар өөрийн туслах Б.Мөнхтүшигийг Лондон дахь (Англи) ЭСЯ-нд атташегаар, дэд сайд Б.Батцэцэг туслах Ц.Даваасүрэнг Ром дахь (Итали) ЭСЯ-нд атташегаар, ГХЯ-ны Төрийн нарийн бичгийн дарга Д.Даваасүрэнгийн туслах Н.Жавхланг Оттава дахь (Канад) ЭСЯ-нд атташегаар томилсон. Та бүхэн энэ томилгоогоо бас л мэргэжлийн, хууль зөрчөөгүй гэх байх. Хана хүртэл чихтэй байдгийг санаж, яаман дотор ямар яриа өрнөж, цаашлаад монголчууд ямар учир шалтгаантайг мэдэхийн дээдээр мэдэж байгааг санахад илүүдэхгүй гэдгийг дахин нэг сануулъя. Д.Цогтбаатар сайдаа хар тамхи зөөсөн хүнийг халсан гэж бичиг үйлдээд, хариуцлага тооцсон болоод өнгөрөхгүй ээ. Туурга тусгаар Монгол түмнийг дэлхийд гутаах эрхийг тэр хүмүүст та өгөөд байна. Аалзны тор мэт сүлжилдсэн энэ ажлаа хэзээ зогсоох вэ та?