Зөвшилцөлөөр тогтолцоог өөрчлөх гэдэг хууль бусаар төрийн эрх мэдлийг булааж байгаагаас ялгаагүй үйлдэл хэмээн учир мэдэх хүмүүс хэлэх боллоо. Тухайлбал УИХ-ын дарга Г. Занданшатарын амны уншлага болоод байгаа зөвлөлдөх ардчилал гэх ойлголт энгийнээр тайлбарлах юм бол жижиг тосгон суурингийн иргэдийн төлөөлөгчид тосгоныхоо ахуйн асуудлыг шийдвэрлэхийн тулд төлөөлөл болгож хэдэн хүн суулгаад асуудлаа ярьдаг хэлэлцээрийн арга хэлбэр болохоос шууд ардчиллын хэлбэр гэж андуурах явдал огт бишийг онцлох нь зүйтэй. Бүхэл бүтэн туурга тусгаар улсын Үндсэн хуулийг өөрчлөхийн тулд ийм бүдүүлэг арга хэрэглэсээр байгаа энэ удаагийн УИХ, ЗГ, Ерөнхийлөгч үүндээ хожим гарах үр дагаварт нь хариуцлага хүлээж чадах эсэх нь эргэлзээтэй. Аливаа улс гүрний эрх зүйн дархлаа буюу эрүүл хууль ёс алдагдаж, Үндсэн хууль тогтворгүйтвэл аяндаа бусдын идэш болох хөнгөхөн зуушинд зажилагдах магадлал өсдөгийг тогтолцоо мэддэгүүд нь сануулсаар байгааг ард түмэн ч ойлгох хэрэгтэй.

Улс төрийн бохир заваан тал нь ямагт авлигад автаж, мөнгө эрх мэдлийн төлөө нүдээ өгөхөөс буцахгүйчүүд нь энд тэндэхийн хүйтэн цэвдэгүүдтэй гар барин эвцэлдэж, улс төр бизнесийнхэн хутгалдсан лобби бүлэглэл үүсгэх замаар засаглалд нөлөөлөх өөрсдийн хүссэн болгоноо хийлгэх гэсэн оролдлого удаа дараа хийдэгт бий. Тэднээс хөлдүү гэртээ хөл нүцгэн доороосоо жиндэх хүүхэд багачууд битгий хэл өлбөрч үхэж байгаа ард түмэн нь огтхон ч хамаагүй. Ийм учраас түүх цаг үе цэвдэгүүдээс цэвэр ариун халуун дулаан хүлээгээд ямар ч нэмэргүй.

Төрөөр тоглодог, чадаж байна гэж андуурагчдын цөм сүрэгт нинжин сэтгэл л шүдгүй хүний онгорхой завьж шиг дутагдаж тэр завсараар ард түмний зовлон шаналал тодоос тод харагддаг. Иймд үнэмлэхүй олонхоор хүч түрэн засаглаж олигтой шийдвэр ганцыг ч дүүрэн нэрлэчих боломжгүй хариуцлага алдсан энэ удаагийн МАН-ын давамгайлалд дүгнэлт хийх цаг болсон ч тэднээр тогтолцооны өөрчлөлтийг дангаар гаршуулах зөнгөрөл арай ч хэтрэх болов уу.

Монголын гол асуудал нь нийгэмд хуримтлагдсан асуудлуудыг шийдвэрлэх чадвартай, нийгмийг удирдах, зохицуулах үүргээ хангалттай биелүүлдэг, тэр хэрээр ард түмэн нь ажилтай орлоготой, эрүүл, боловсролтой, амьдралдаа сэтгэл хангалуун, жаргалтай байх төрийг зохион байгуулах, эмхлэх, ажиллуулах тогтвортой тогтолцоотой болоход л оршиж байгаа. Тогтолцоог эвдэн гажуудуулагчид тогтолцоог засах боломжгүй. Цэвэрлэгдэхээс нааш...