Хэн нэгэн шүүхээр гэм буруутай нь тогтоогдож ялын тогтоол уншуулахад ард нь гэмт үйлдлийнх нь хор хохирлоос гадна тухайн этгээдийн ар гэр цугтаа шийтгүүлдэг. Энэ бол хуулийнхан бодох ёстой хамгийн чухал асуудлуудын нэг. Хэлмэгдэлгүй нийгмийн төлөө хүн төрөлхтөн хичээсээр атал эх оронд маань хэлмэгдлийг юман чинээнд авч үзэхгүй байгаа юм. Дарангуйлал хилс хэргийг өдөөх замаар хүчээ авдаг тун бурангуй тогтолцоо.

Соёлын хөгжил хүмүүсийн нийгмийг хүлээн авах хандлага цоо шинэ түвшинд аль хэдийн хүрчээ. Харин хуучин тогтолцооныхоо үрээр өнгөрсөн нөөцөө тун хянгануур ашиглан төр удирдах бус түмнийг сахилгажуулах үйлсэд гаршсаар өдий хүрсэн эрх баригч намын хувьд Монголд хүссэн эс хүссэн нь үл мэдэгдэх ч Энэтхэг шиг баян ядуугийн туйлд хүргэн үндсэндээ кастжуулах бодлого барьжээ. Ингэснээр тайлбарлахад ч төвөгтэй зарим ил далд эзэн боолын харилцаа газар авч хөдөлмөрийн үнэлэмж ч улам хэцүү бядуу болдог.