НИТХ-ын ээлжит бус есдүгээр хуралдаанаар Авто зам ашигласан төлбөрийн нэмэгдлийг цуцлах асуудлыг хэлэлцэж, авто зам ашигласны төлбөрийг нэмэгдүүлсэн шийдвэрийг 79.17 хувийн саналаар цуцлах шийдвэр гаргасан. Энэ асуудлаар Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын захирагч С.Амарсайханаас зарим зүйлийг тодрууллаа.

-Хураамжаар төвлөрүүлэх ёстой байсан хөрөнгийг ямар эх үүсвэрээс төвлөрүүлэх вэ?

-Хураамжийг зайлшгүй авах ёстой байсан учраас төсөвт оруулж ирж, төсөвт тусгаж баталсан. Харамсалтай нь, улс төржилтөөс болж, хураамжийн асуудал байхгүй болж байна. Хураамж дээр тавьсан ажлууд бол заавал хийх ёстой ажил. Зун болохоор замын ус зайлуулах шугам, далан байдаггүй учраас хотын ихэнх хэсэг усанд автдаг. Шинээр зам тавьж чаддаггүй. Улаанбаатар хотын 470 мянган га талбайн зөвхөн 1.100 км-т авто зам байна. Гэр хорооллын зам үндсэндээ хатуу хучилттай замгүй гэж хэлж болно. Зөвхөн авто замтай төлбөрийн асуудлыг холбож болохгүй. Нийтийн тээврийн парк шинэчлэлт, дугуйн зам тавих гэх мэт олон асуудал байна.

-Улсын төсөвт төвлөрүүлэх мөнгө 310 тэрбум төгрөг гэж байсан. Яагаад нэмэгдүүлсэн юм бэ?

-Төсвийн тухай хуулиар зохицуулдаг. Төсвийн тухай хуулиар улсын төсөвт тодорхой хувь бүрдүүлнэ гэсэн хуультай. Иймээс хуулийн дагуу явж байгаа.

-Авто зам ашигласны төлбөрийг тав дахин нэмэгдүүлэх шийдвэр гаргахаасаа өмнө иргэдээс яагаад санал, асуулга аваагүй юм бэ?

-Иргэдийн дунд нэлээд яригдсан асуудал. Төсөв батлагдах үеэр нэлээд яригдсан. Авто замын хураамжийг хуулиараа авто замдаа л зарцуулах ёстой. Мөн шаардлагатай ажлыг явуулна гэж төлөвлөсөн юм.

-Одоо нийслэлийн төсөв задарч, тодотгол хийх үү?

-Үндсэндээ зарим сургууль, цэцэрлэгийн гадна тохижилт зэргээс хасаж, авто замын ажлыг 13 тэрбумаар нэмэгдүүлнэ. Өөрөөр хэлбэл, бусад эх үүсвэрээсээ танана. Явган хүний зам тавих, нийтийн тээврийн үйлчилгээнд шинээр авах автобусны тоог цөөрүүлэх гэх мэтээр 58 тэрбум төгрөгийн алдагдлыг нөхөхөөр болж байгаа. Үүний 13 тэрбумыг дээр хэлсэнчлэн бусад бүтээн байгуулалтаас танах бол 45 тэрбумыг өмч хувьчлалаас төвлөрүүлэхээр төлөвлөж байна. Гэхдээ энэ нь бүрдэх боломжгүй төсөв батлагдахаар боллоо.

100 км-т 40 литр бензин зарцуулдаг HUMMER машин уначихаад замын төлбөрөө төлж чадахгүй гээд жагсаал хийж байна

-Төлбөр нэмэлтийг хүлээн зөвшөөрөхгүй байгаа учраас ирэх жил шинэ зам барихгүй, засвар үйлчилгээ хийгдэхгүй гэж албаныхан хэлж байна. Мөн иргэдийн татвар, төлбөрөөс 40-өөд тэрбум төгрөг төвлөрдөг гэж байсан. Энэ мөнгөөр тэр ажлаа хийж болохгүй юу?

-Нийслэлийн авто замыг сайжруулах, хэрэгцээтэй замыг барьж байгуулах, засвар үйлчилгээнд 40 байтугай 400 тэрбум төгрөг ч хүрэхгүй. Бид хотын нөхцөл байдлыг маш сайн ойлгож байгаа. Гэр хорооллын гудамж зам тэр чигтээ шороо тоос гэж хэлж болно. Тодорхой асуудлыг зориуд улстөржүүлж байна. 100 км-т 40 литр бензин зарцуулдаг HUMMER машин уначихаад замын төлбөрөө төлж чадахгүй гээд жагсаал хийж байна шүү дээ. Авто зам ашигласны төлбөрийг авахаа болилоо гээд замаа засахгүй гэсэн үг биш. Боломжоороо хийнэ. Мөнгө орж ирвэл хийнэ, орж ирэхгүй бол хийхэд хүндрэл үүснэ гэдгийг ойлгох хэрэгтэй. Та бүхэн нэг зүйлийг ойлгох хэрэгтэй. Улаанбаатарт хотод өдөр тутам 300 мянган авто машин хөдөлгөөнд оролцож байна. 300 мянган авто машин ашиглаж байгаагийн цаана нэг сая 500 мянган иргэний нийтийн тээвэр, зам талбай гэх мэт зүйлүүд байна. Авч байгаа хураамж нь замын бүтээн байгуулалтанд орно.

-Иргэдээс татвар хураамж авах гэхээс илүүтэй, тэвчиж болох зардлаасаа танаж байгаад замын засвар үйлчилгээнд зарцуулж болдоггүй юм уу?

-Манайхан асуудлыг өнгөцхөн хараад байна. Замын цагдаагийн гүүрэн гарц, Налайхын зам гээд томоохон бүтээн байгуулалтууд бүгд зээлээр хийгддэг. Зээлийн хүүг нийслэл төлдөг. Тэр бүгдийг хасаад цаана нь бид замаа шүүрдэхээс өөр мөнгөгүй болдог. Энэ бүгд цаанаа уялдаа холбоотой байдаг. Бид аль болох бага зардлаар ажил хийхийг төлөвлөж байгаа. Өмнө нь буруу зөрүү зарцуулдаг байсныг үгүйсгэхгүй. Хэрэв сонгууль гэж бодсон бол энэ саналыг анхнаас нь оруулж ирэхгүй байсан. Харамсалтай нь бүгд сонгуультой холбож, амьдралаа төлөвлөдөг учраас энэ санал унаж байна.

-Төрийн албан хаагчдын цомхотголын талаар та өнгөрсөн баасан гарагт яриандаа дурдаж байсан. Энэ талаар мэдээлэл өгөхгүй юу?

-Шаардлагатай цомхотгол, хэмнэлт, таналтыг хийхээс аргагүй. Өмнө нь хийж байсан. Ард иргэд замынхаа хураамж төлбөрийг төлөхгүй, хотдоо хөрөнгө оруулалт оруулахгүй гэвэл төрийн албан хаагчдынхаа ажлын байр болон урсгал зардалтай холбоотой асуудлыг ярихаас өөр аргагүй. Ингэж хотын ажлыг явуулна. Өөр ямар ч сонголт байхгүй.

-Утаа мэдрэгчийг арваннэгдүгээр сард багтаан айл өрхүүдэд тараана гэж байсан ч одоог хүртэл хэрэгжээгүй байна. Яагаад удаашраад байгаа бэ?

-Нийслэлийн айл өрхийг утааны эрсдэлээс урьдчилан сэргийлэх мэдрэгчээр хангах ажил хийгдэж байгаа. Монгол Улсын стандарт болон олон улсын стандартад нийцүүлэх зайлшгүй шаардлага байна. Бүрдүүлэлтийн ажлыг хийсээр байж удааширсан. Одоо эхний ээлжийн мэдрэгч төхөөрөмжүүд орж ирж байгаа. Иймээс ойрын хугацаанд тарааж эхэлнэ. Бид аливаа нэг байгууллагаас биш үйлдвэрээс нь хямд үнээр авч байгаа. Тиймээс үйлдвэрлэхэд хугацаа авч байна. Олон улсын стандарт, дотоодын стандартад нийцүүлэх асуудал хийгдэж байна. Энэ сардаа багтаан айл өрхүүдэд тараана.