Социализмын үед Монголын ард түмэн коминтерн гэдэг нэрийг хэлэхээс ч зүрхшээж байв. Монголыг удтал сонирхож, өнгөлзсөн коминтерн нөлөөгөө 1920-иод оны эхээр тогтоож, социализмыг задартал ноёрхохдоо бодлогыг нь сөрсөн, зөрсөн бүхний толгойг авч байлаа. Коминтернийн суурин төлөөлөгч Т.Рыскуловын анх 1924 оны арваннэгдүгээр сарын 2-нд нийслэл хүрээнд хүрэлцэн ирснээр энэ бүхэн албан ёсоор эхэлсэн. Мэдээж мөрдөгч Г.Ягода, П.Сорокин, И.Преобратенский, тагнуулч Г.Блюмкин, Х.Кнуков зэрэг олон арван залхаан цээрлүүлэгчид Т.Рыскуловыноос ч өмнө манайд ирж монгол аргаар Монголоо удирдах гэсэн хүмүүсийг устгаж коминтернийн оршин тогтнох үндэс суурийг бэлдээд байсан. Ийм аргаар нөлөөгөө нэгэнт тогтоосон коминтернийн үйл ажиллагааны цар хүрээ нэмэгдэх хэрээр монгол хөвгүүдийн цус урсаж, толгой хорогдсоор байсныг түүх гэрчилнэ. Коминтернийн бодлогыг жадлан эсэргүүцсэн хүмүүсийн толгойг, толгой дараалан авсан явдал Д.Бодоо, С.Данзан, Д.Чагдаржаваар үргэлжилж, цааш хэрхэн өрнөснийг архивт хадгалагдаж үлдсэн Монголын сэхээтнүүдийн хэлмэгдлийн урт баримт хэлээд өгдөг. Хүмүүсийг нь буудан хороож, Хүрээнийх нь нэрийг Улаанбаатар болгон өөрчилснөөс харахад Коминтерний суурин төлөөлөгч Т.Рыскуловын ямархан эрх хэмжээтэй туйлж байсан бэ гэдэг нь ил байна.

Монгол орон энэ эрх мэдлээс ангижраад, салж тусгаарлагдаад үндсэндээ 30 жил болсон байна. Гэхдээ нэг барын амнаас гараад нөгөө барын саварт орсон байдал ажиглагдаад удлаа. Өнөөдөр бид Олон улсын валютын сан, Дэлхийн банк гэдэг орчин цагийн коминтернийн мэдэлд бүрэн шилжин оржээ. Энэ рүү бид хэтэрхий арчаагүйдээ орсон. Өөр явах газар ч байгаагүй болов уу. Өмнөх болоод өнөөгийн коминтернийн бодлого, үйл ажиллагаа, эрхшээлдээ оруулах арга хэлбэр нь хоорондоо дэндүү адил. Орчин цагийн коминтернийнхэн нэг зууны өмнөхтэй адилаар хэцүү үед туслах, аврах нэрийн дор мөнгө өгсөөр монгол төр мэдэлгүй болж, улс орны бодлогыг гаднаас импортолж эхэлсэн. Харин одоо энэхүү орчин үеийн коминтернийн бодлогыг сөрж, үйл ажиллагаанаас нь зөрвөл яадаг бол гэсэн айдас Монголд хургаад эхэлсэн.

Одоогоос хэдэн жилийн өмнө УИХ-ын гишүүн Ц.Даваасүрэн “Оюу толгой ордын үйл ажиллагааг дээшлүүлэх, орлогыг холбогдох байгууллагуудад хуваарилахдаа Монголбанкаар дамжуулдаг болох” гэсэн санал гаргасан. Энэ нь тухайн үед олонхийн дэмжлэгийг хүлээсэн. Нэг хэсэгтээ л зуунд дуурсах шийдвэр гаргасан мэт “Ядаж ард түмнийхээ төлөө ганц шийдвэр гаргах ёстой гэж үзээд санал оруулсан. Яагаад Оюу толгойн мөнгө Монголбанкаар дамждаггүй юм гэдэгт гол учир бий. Миний саналыг манай намын дарга болоод бусад гишүүд маань ихэд дэмжсэн. Оюу толгойн хөрөнгийн хуваарилалтыг Монголбанкаар дамжуулбал эдийн засаг сайжирна. Ам.долларын үнэ тогтворжиж юм бүхэн сайн сайхан болно” хэмээн ярьж байв. Гэхдээ түүний хэлсэн үгийн цуурай арилж, шүлс нь хатаагүй шахам байхад ОУВС гэдийсэн. Тэд ямар хүчтэй, бусдад өөрсдийн бодлого, үйл хэргээ яаж тулган шаардаж чаддаг вэ гэдгээ харуулсан нь тэр. ОУВС-гийн шийдвэр гарсны дараа Ц.Даваасүрэн гишүүн “Бид нэг компаниас айдаг эдийн засагтай болж байна. Олон улсын валютын сан нэг компанийн эрх ашиг гэхээсээ илүү Монгол Улсын эрх ашгийг бодож байгаа бол эдийн засгийн хямралын үндсэн шалтгаан болох валютын нөөцийн хомсдолыг арилгахын тулд Монголын баялгийн орлогыг Монголоор дамжуулдаг байхыг зөвшөөрөх ёстой. Улс орныхоо эрх ашгийг худалдсан, тэд нартай холбогдсон нөхдүүдээр дамжуулж айлгаж шахаад байгаа байхгүй юу” гэх мэтээр орчин цагийн коминтерний бодлогоос зөрөх гэж оролдсон.

Социализмын үед байсан бол коминтернийн шийдвэрийг жадлан эсэргүүцсэн хүн бүр толгойгүй болдгийг хөгшчүүд мөн ч их ярьдаг байж. Харин хуучин цагийн Коминтерний суурин төлөөлөгч Т.Рыскуловын үйл хэргийг орчин цагт ОУВС-гийн суурин төлөөлөгчЖефф Готтлиб үргэлжлүүлээд байх шиг.Монгол улсын Ерөнхийлөгч шинэ жилийн мэндчилгээндээ “тэтгэврийн зээл тэглэх” зөвлөмж гаргаж, түүнийг нь УИХ-аар хэлэлцэж дэмжсэн. Монгол Улсын Засгийн газар 230 мянган ахмад настны тэтгэврийн зээлийг чөлөөлөх хуулийн төсөл санаачилсныг УИХ-аар баталсан. Тэтгэврийн зээлийг чөлөөлөхөд нийт 776 тэрбум төгрөг зарцуулах болж байгаа ба энэ асуудлаар Олон улсын валютын сангийн Улаанбаатарт суугаа төлөөлөгчдийн газрын дарга Жефф Готтлиб “Монгол Улсын Засгийн газар 2017 онд ОУВС -тай хийсэн гэрээгээ зөрчиж байна” хэмээн мэдээллээ.Тэтгэврийн зээлийг тэглэх нь маш зөв алхам байсныг Монгол Улсын Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөл, хуулийн төслийг гар өргөн баталсан төрийн түшээд баталж байгаа. Олон улсын валютын сантай гэрээ байгуулж, Монгол Улсыг саарал жагсаалтад оруулахад үүрэг гүйцэтгэснээрээ Сангийн сайд Ч.Хүрэлбаатар л хариуцлагаа хүлээх учиртай биз. Түүнээс биш Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Х.Баттулга Олон улсын валютын сантай гэрээ хийгээгүй болохоор ард түмнийхээ эрх ашгийн төлөө сайн үйлийг санаачлах, зөвлөх эрхтэй. ОУВС-гийн үгэнд орж есөн ч төрлийн татвар нэмсэн нь ард иргэдийн аж төрөлд их дарамт нэмсэн. ОУВС-гийн үгээр яваад Монголын нийгмийн амьдрал сайхан болдог бол болохоор болсон. Харамсалтай нь Валютын сан амьдралгүй шийдвэр гаргадгаас Монгол Улс хохироод үлдэх магадлал тун ч өндөр юм.