Улсын эдийн засгийн бие даасан байдлын баталгаа Монгол төгрөгийн ханш сүүлийн 30 гаруй жил улам л суларсаар. Монгол Улсын хувьд 1992 он хүртэл тогтмол ханшийн дэглэмтэй байжээ. Харин 1996 онд Төв банкны тухай хууль батлагдсанаар Монгол Улс зохицуулалттай хөвөгч ханшийн тогтолцоотой болсон. Өөрөөр хэлбэл валютын ханш эрэлт, нийлүүлэлтийн тэнцвэрээр тодорхойлогдох нөхцөл бүрдсэн. Гадаад валют тэр дундаа долларын ханш өссөнөөр төгрөгийн худалдан авах чадвар буурч ханш унадаг.

Өөрөөр хэлбэл гадаад валютын ханшийн өөрчлөлт валютаар худалдан авдаг бүх бараа, үйлчилгээний үнэд нөлөөлдөг. Үүнээс үзвэл валютын ханш өссөнөөр импортын хэрэглээний зардал өндөр болдог.

Өөрөөр хэлбэл дотоодын үйлдвэрлэл байхгүй учраас ийнхүү гадаад валют ханшийн өсөлт төгрөгийн ханшийг байнга сульдааж байдаг ажээ.Манай улсын нийт экспортолсон бараа бүтээгдэхүүн, бусад үйлчилгээнд хүлээж авсан нийт валют болон гадаадаас импортолсон нийт бараа бүтээгдэхүүн үйлчилгээнд шилжүүлсэн валютын зөрүүгээр хэмжигддэг уг үзүүлэлт өнгөрсөн нэг жилийн хугацаанд байнгын алдагдалтай гарч өссөөр байна.

Энэ алдагдал нь импортын бараа, бүтээгдэхүүний огцом өсөлттэй холбоотой юм. Энэ тохиолдолд доллар Монголд ховордож үнэд орох нөхцөл бүрддэг. 2021 оны 5 сард 51 хувьтай байсан гадаад валютын нөөц 2023 онд 42 хувьтай байна.

Нүүрснээс олсон хэдхэн юань, төгрөгийг үзүүтээ эдийн засгийн өсөлтөд тооцон хөөрцөглөж болохгүй. Цаашдын таамагт Хятадын эдийн засгийн тогтворгүй байдал үргэлжилсээр байвал Монгол эдийн засагт ч аюултай. Учир нь 90-98 хувийн хамаарал гэдэг бол үндсэндээ манайд бие даасан эдийн засгийн чадавх байхгүйтэй адил. Төгрөгийн ханшийг тогтвортой барихын тулд гадаад валютын нөөцөө нэмэгдүүлэх, боловсруулах үйлдвэрийн үе шатыг хурдасгах шаардлага тулгарчээ.

Д.ЭНХБАТ