Ерөнхий сайд асан Ж.Эрдэнэбат нарт холбогдох ял оногдуулах шүүх хуралдаан /2020.07.06/ нийслэлийн Баянзүрх, Сүхбаатар, Чингэлтэй дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхэд болж түүнд зургаан жилийн хорих ял оноолоо.

Эдгээр хүмүүсийг Эрүүгийн хуулийн 22.1 /Эрх мэдэл, албан тушаалын байдлаа урвуулан ашиглах/-ийн 22.1-3-т зааснаар яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн 15 хавтаст эрүүгийн хэргийг Сүхбаатар дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүх 2020 оны тавдугаар сарын 15-ны өдөр хүлээн авсан байдаг юм.

УИХ-ЫН ГИШҮҮН Ж.ЭРДЭНЭБАТЫН ӨМГӨӨЛӨГЧ Д.БАТСҮХ: БИД ДАВЖ ЗААЛДАНА

Шүүхийн шийдвэр гарсантай холбогдуулан Ж.Эрдэнэбатын өмгөөлөгч Д.Батсүх тайлбар хийсэн юм. Тэрээр “Энэ хэргийн тухайд Үндсэн хуулийн маш том зөрчлийг үүсгэж байна. Үндсэн хуулиар Монгол улсын төрийн эрх мэдлийн хуваарилалт, хэрэгжүүлэгч субьектуудын эрх үүрэг, харилцан тэнцвэртэй, харилцан хяналттай байх харилцааг тогтоож өгсөн байдаг. Гэтэл шүүх гэдэг субьект бусад субьект болох хууль тогтоох, гүйцэтгэх эрх мэдэл рүү Үндсэн хууль зөрчин халдаж эхэлж байгаа нь Монгол улсын нийгэм, улс төрийн харилцаанд ноцтой зөрчил үүсгэх аюул нүүрлэж буй учраас бид шүүгчээс татгалзсан. Өмгөөлүүлэх эрхийг олон улсын хүний үндсэн эрхэд тооцдог байхад үүнийг ноцтой зөрчиж миний үйлчлүүлэгчийг өмгөөлөгчгүйгээр шүүлээ. Би шүүх хуралд суугаагүй ч давж заалдах шатны шүүхэд гомдол гаргаад, үйлчлүүлэгчээ хамгаалаад явах эрх нь нээлттэй байгаа. Давж заалдана. Эцсийн шийдвэрийг Дээд шүүх гаргана. Гомдол гаргаад явсан тохиолдолд өмнөх шийдвэр түдгэлздэг. Өөрөөр хэлбэл, хуулийн хүчин төгөлдөр болоогүй шийдвэр гэж үздэг.

Ж.ЭРДЭНЭБАТ ЯАГААД БУРУУДАВ?...

АТГ-аас Монгол Улсын Ерөнхий сайд асан, УИХ-ын гишүүн Ж.Эрдэнэбатыг бусдад давуу байдал үүсгэсэн байж болзошгүй гэх үндэслэлээр АТГ-аас яллагдагчаар татан шалгаж эхэлсэн байдаг.

Түүнийг Ерөнхий сайдаар ажиллаж байхдаа тусгай зөвшөөрлийг нь цуцалсан талбайнуудад гаргасан зардлыг бодит дүнгээр нь баталгаажуулалгүй, хилийн онцгой бүсэд алт ухсан компанид нөхөн олговор олгосон бусдад давуу байдал үүсгэсэн байж болзошгүй гэх үйлдэлд Ж.Эрдэнэбатыг яллагдагчаар тооцоод байгаа билээ.

Шүүгдэгч нарыг Эрүүгийн хуулийн 22.1 дүгээр зүйл /Эрх мэдэл, албан тушаалын байдлаа урвуулан ашиглах/-ийн 22.1-3 /Энэ зүйлийн 1, 2 дахь хэсэгт заасан гэмт хэргийг улс төрд нөлөө бүхий этгээд үйлдсэн бол нийтийн албанд томилогдох эрхийг таван жилээс найман жил хүртэл хугацаагаар хасаж арван мянган нэгжээс дөчин мянган нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгөөр торгох, эсхүл хоёр жилээс найман жил хүртэл хугацаагаар хорих ял шийтгэнэ/-т зааснаар яллах дүгнэлт үйлдэж, шүүхэд шилжүүлсэн байна.

Ж.ЭРДЭНЭБАТАД УИХ-ЫН ГИШҮҮНИЙ ХАЛДАШГҮЙ БАЙДАЛ БАЙСАН УУ?... ОДОО БИЙ ЮУ?...

Ж.Эрдэнэбатад холбогдох хэрэг маргаан түүний бүрэн эрх хадгадлагдаж байсан 2016-2020 оны парламентын гишүүн байхаас эхэлсэн. Түүний асуудлаар УИХ-ын Халдашгүй байдлын дэд хороо хуралдаж, Ерөнхий сайд асан Ж.Эрдэнэбаттай холбоотой асуудлыг хэлэлцэн, дүгнэлт гаргасан байдаг. Дүгнэлтэд "УИХ-ын гишүүн Ж.Эрдэнэбатын бүрэн эрх нь дуусгавар болоогүй байхад цагдан хорьж, үргэлжлүүлэн шүүсэн нь Монгол Улсын Үндсэн хуулийг зөрчсөн" гэж үзсэн байв...

...Тэрээр 2020 оны УИХ-ын сонгуульд өрсөлдөн ялалт байгуулсан учраас СЕХ гишүүний үнэмлэхийг нь өгчихөөд буй юм. Түүнд холбогдох хэрэгт шүүхээс ял оноосонтой холбогдуулан Ж.Эрдэнэбатын өмгөөлөгч Д.Батсүхээс Ж.Эрдэнэбат УИХ-ын гишүүн мөн эсэх түүний халдашгүй байдал хэвээр байгаа эсэхээр тодруулсан байна. Тэрээр “СЕХ Ж.Эрдэнэбатад УИХ-ын гишүүний түр үнэмлэх олгосон учраас тэр одоо УИХ-ын гишүүн болсон. Энэ бол маргаангүй асуудал. Түүнд халдашгүй байдал үүссэн” гэсэн байр суурийг илэрхийлжээ.

Ж.ЭРДЭНЭБАТ ЯЛЛАГДАЖ НӨХӨН СОНГУУЛЬ ХИЙХ ҮҮ...

Ерөнхий сайд асан Ж.Эрдэнэбатыг 2020 оны УИХ-ын сонгуулийн сурталчилгааны үеэр нь буюу өнгөрөгч зургадугаар сарын 12-ны өдөр цагдан хорих захирамжийг Сүхбаатар дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхээс гаргасан байдаг. Түүнийг цагдан хоригдож байхад УИХ-ын сонгуулийн санал хураалт явагдаж улмаар Сэлэнгэ аймгаас Ерөнхий сайд асан Ж.Эрдэнэбат УИХ-д дахин сонгогдсон. Шүүх хуралдаанаас Ерөнхий сайд асан Ж.Эрдэнэбатад ял оногдуулсан тул УИХ-ын гишүүнээр сонгогдсон түүний суудлыг хэрхэх вэ гэдэг асуудал үүснэ.

Энэ талаар Сонгуулийн ерөнхий хорооноос тодруулахад "Дээрх тохиолдолд Сэлэнгэ аймагт нөхөн сонгууль явагдана” гэсэн хариултыг өгчээ.

Монгол Улсын Их Хурлын сонгуулийн тухай хуулийн 4.7.“Нөхөн сонгууль” гэж Улсын Их Хурлын гишүүний орон гарсан суудлыг нөхөх зорилгоор явагдах сонгуулийг ойлгоно” гэж заажээ.

77 дугаар зүйл.Нөхөн сонгууль явуулах

77.1.Энэ хуулийн 4.7-д заасан үндэслэлээр нөхөн сонгууль явагдана.

77.2.Орон гарсан Улсын Их Хурлын гишүүний бүрэн эрхийн хугацаа дуусахад зургаан сар хүрэхгүй хугацаа үлдсэн бол орон гарсан суудлыг нөхөхгүй.

77.3.Нөхөн сонгогдсон Улсын Их Хурлын гишүүний бүрэн эрхийн хугацаа нь орон гарсан гишүүний бүрэн эрхийн үлдсэн хугацаатай адил байна.

77.4.Нөхөн сонгуулийг зохион байгуулахад тухайн тойрогт өөрчлөлт оруулахгүй бөгөөд энэ хуульд заасны дагуу зохион байгуулна.

Ингэхдээ “Нөхөн сонгууль товлон зарлах, санал авах өдрийг тогтоох тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төслийг УИХ-аар хэлэлцэн баталдаг.