Дараах 12 улсыг мөнгө угаах аюултай, банк, санхүү, татварын систем нь ил тод бус эрсдэлтэй хэмээн олон улсын түвшинд бохир мөнгө угаадаг улсуудын жагсаалтад оруулна гэдгээ Европын холбооноос энэ сарын 5-нд албан ёсоор зарласан. Европын Комиссын удирдлага энэхүү саналаа энэ Пүрэв гарагт Европын Холбооны гишүүн 27 улсын Засгийн газарт илгээжээ. Ингэснээр олон улсын хэвлэлээр гарсан уг мэдээлэл үнэн болох нь батлагдаж байна.

Үүнд: Багам, Барбадос, Ботсвана, Камбож, Гана, Ямайка, Маврики, МОНГОЛ, Мьянмар, Никарагуа, Панама, Зимбабве зэрэг улс, орнууд багтаж байгаа юм.

Улсаа “сааралтуулсан” гээд зарим нөхөд албан тушаалаасаа огцорсон, хачирхалтай нь зарим нь бүр дэвшсэн. Саарал жагсаалтаас гаргана гэж сайд, дарга нар амалсан. Тэд амалснаа биелүүлж улсаа саарал жагсаалтаас гаргалаа. Баярлалаа! Харамсалтай нь Хар жагсаалт руу түлхээд оруулчихлаа.

“ХАР ЖАГСААЛТ”-Д ОРСНООР...

• Европын Холбооны гишүүн орнуудын банк, санхүүгийн байгууллагууд эдгээр орнуудтай харилцаж буй үйлчлүүлэгчдийнхээ үйл ажиллагаанд илүү их анхаарал тавьж, хяналтаа нэмэгдүүлж эхэлнэ.
• Хар жагсаалтад багтсан улс орнуудын бизнес эрхлэгчид Европын Холбооны санхүүжилтийг шинээр авах эрхгүй болно.
• Европын Холбооны банкууд болон бусад санхүү, татварын фирмүүд эдгээр улстай харьцаж буй үйлчлүүлэгчдээ илүү нарийвчлан судлах шаардлагатай болно.
• Европын улс орнуудад иргэд, ААН-үүд картаар гүйлгээ хийх боломжгүй болно
• Зээлжих зэрэглэл буурах магадлалтай зэрэг шууд эрсдэлтэйгээс гадна шууд бус олон эрсдлүүд хүлээж байна.

Европын Холбооны гишүүн улсууд санал нэгдвэл эдгээр орнуудыг ирэх аравдугаар сард хар жагсаалтад оруулна.

МӨНГӨ УГААДАГ ОРНЫ СОНГОДОГ ЖИШЭЭ БОЛСОН МОНГОЛ УЛС

Европын холбооноос уг жагсаалтыг гаргахдаа FATF-ын мэдээлэлд тулгуурласан бөгөөд Монголын хувьд дараах гурван шалтгааныг үндэслэл болгожээ. Хар жагсаалтад ороход нөлөөлсөн гол шалтгаануудыг дурдъя:

1. Мөнгө угаалттай тэмцэх болоод хууль бус эх сурвалжтай мөнгө, хөрөнгөний талаар авах арга хэмжээ хангалтгүй байгаа. Мөн алт, үнэт металл, үнэт чулуу болон бусад хууль бус наймаанд тавих хяналт сул байгаа гэх.

2. Мөнгө угаалтын төрөл бүрийн хувилбар түгсэн бөгөөд санхүүгийн луйвар, мөнгө угаалтын гэмт хэргүүд илэрсээр атал хууль хэрэгждэггүй, хуулиар шийдэгддэггүй, замхардаг.

3. Банк санхүүгийн байгууллагууд нь санхүүжилтэд тавигддаг дүрэм, журмаа мөрддөггүй, хяналт тавьдаггүй, тавьсан хориг, санкцуудаа хэрэгжүүлдэггүй.

Энд дурдагдсан гурван үндэслэлийг Монголын нөхцөлд бодит фактаар тодруулвал,

• Эрдэнэтийн 49 хувь гэх санхүүгийн луйвар,
• Дипломатуудын 70 кг хар тамхины наймаа,
• Оффшор данстангуудын сураг нь алдарсан асуудал,
• Алтны хулгай,
• Жилд хэдэн арваар нь илрүүлдэг ч шүүхэд очдоггүй, очсон ч хэрэгсэхгүй болдог мөнгө угаалт, санхүүгийн луйварууд,
• Монголбанк, арилжааны банкны хоорондын ашиг сонирхолын зөрчилтэй харилцаа, банкуудын өөрийн хөрөнгийн дутагдал, зузаатгалын эргэлзээтэй эх сурвалж, эзэмшлийн бүтэцийн шинэчлэл гээд хийх, гүйцэтгэх шаардлагатай ажлуудыг дурдаж болно.

Нэг үгээр, Хар жагсаалтаас гарахгүй бол Монгол Улсын бүх гадаад гүйлгээ зогсонги байдалд орж, бүх ААН-үүдийн гүйлгээ царцана. Түүнчлэн гадаад улс оронд байгаа Монголын бүх хөрөнгийг Европын холбоо царцаана. Яагаад ийм байдалд оров? Үүнд бодит дүгнэлт өгөх цаг нь болсон. Монгол банк, Монголын хууль хяналтын байгууллага, Засгийн газар, Сангийн яам ажлаа хийж чадахгүй байна. Хориг арга хэмжээ хэрэгжээд эхэлвэл энэ нь манай улсын хувьд шууд ЭДИЙН ЗАСГИЙН СҮЙРЭЛ юм.