Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн санаачилгаар Тэтгэврийн зээлтэй ахмадуудын зээлийг УИХ-аар хэлэлцүүлж тэглэлээ. Олон ч өвөө, эмээ нар баярлаж төр засгийнхаа гэгээн сүлдэнд залбирав. Хүний амьдрал гэдэг аваатай, өгөөтэй байж байж амттай сайхан болдог мэт. Тэр л жамаар хөгшид минь тэтгэврийн дэвтрээ барьцаалж банкуудаас зээл авч. Тэрийг нь Монголын төр Салхитын мөнгөний ордын ашгаас нэг удаа өрийг нь тэглэе гэж Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөлөөрөө хэлэлцэн “Гал цогтой залуу насаа эх орныхоо хөгжил дэвшилд харамгүй зориулсан настан буянтнуудаа харж үзье” гэсэн шийдэлд хүрч. УИХ-ын ажлын хэсэг, нийгмийн хамгааллын чиглэлийнхэн ч санаа нэгдэж, нарийн судалгаа гаргаж бултаараа хэлэлцсэний эцэст хөгшчүүлийн магнайн үрчлээнээс цөөн хэдийг ч гэсэн тэнийлгэх болов. Монголын 400 мянга гаруй настны 270-аад мянга нь тэтгэврийн зээлээ тэглүүлж, үлдэх хэсэг нь байгалийн баялгаас хүртэх эрхийн бичиг гардах болов. Үүнээс илүү өгөөмөр шийдэл гэж байх уу, ер нь. Тэгтэл юу болсон гэж санана.

Үлгэр ч ёстой эхэлсэн дээ эхэлсэн. Хүүхдүүдийн хэлдгээр “Еэ, онигой онигой” гэмээр л юм болсон. Уг нь бол мөнгөгүй тул зээл авсан гэх логик толгойд буулаа. Гэтэл орчин цаг өөр болж “муухай монгол зан” ч гүн гүнзгий нэвт шингэсэн барьцалдаан эхлэв ээ, чи минь. “Би зээлгүй л дээ. Гэхдээ хамар хашааны найман хүүхэдтэй Долгор эмгэний зээлийг тэглэчихлээ. Тэгвэл надад мөнгө өг, зээлгүй ч гэлээ би авах ёстой” хэмээн боломжийн амьдралтай Цэцгээ эмээ барьцав. Түмэн олны нүдэн дээр камерын өмнө дуун цацруулагчаар хоолойгоо цахиртуулан байж “Өргүй би тэгээд яах юм бэ” гэж нулимсаа мэлтэгнүүлэн цэнгэнүүлцгээв. Цэнгэл жаргалтай маягаар ингэж уйлж байгаа улсыг чинь одоо цэнгэнүүлцгээв л гэж хэлэхээс яалтай билээ. Та сайн анзаараа л хараад байгаарай, “Би өргүй” гэж мэлмэртэл уйлж байгаа хүн өргөн энэ дэлхийд манайхаас өөр улс оронд хаана ч байхгүй нь үнэн юм шүү. Үгүй тэр нулимсных нь бэлэн зэлэн асгарч байгааг ээ.

Нээрээ л муухай монгол зан шүү, бурхан минь гэж. Бид яагаад ийм хачин загнадаг хүмүүс юм бэ? Гайхаад ч барахгүй юм. Тэнгэр баганадсан өндөр сайхан орд харшид амьдарч, тансаг тавилга ярайлгаж, зөөлөн буйданд тухлан, боломжийн унаа хөлөглөвч бидний оюун сэтгэлгээ, тархи ердөө ч хөгжөөгүй аж. Үргэлжийн өлөн зэлмэн, өлсгөлөн хоосноор тархиа цэнэглэж, сайн сайхан юманд ч итгэхээ байчихаж. “Хургандаа уурагандаа цадаагүй бол төлөгөндөө хангинатал майлах” гэгчээр ядуу нэгэнд ярвайж, баялаг сэтгэлтнүүдтэй барьцдаг адгийн тэнэг зан хаанаас эхтэй юм бэ?

Монгол Улсын төрийн их баяр наадамд арвантаа түрүүлж түмэн олноо баясгасан Х.Баянмөнх аваргын нэгэн цагт хэлсэн “Бусдын сайн сайханд баярлаж яв. Хувь заяаны шанага чинь том болно” гэдэг ганцхан өгүүлбэрийг яагаад бид бодож болдоггүй юм бэ. Хүнд сайн сайхныг ерөөх тусам өөрт тэр хэрээр буян хурдаг гэдгийг манай өнөөгийн эмэг дээдэс та нар минь юунд хөсөрдүүлэн газардуулж, өрөө тэглэсэн төрөө хараан зүхнэ вэ. Та нар минь хэчнээн уужуухан дотортой, ямархан халуун сэтгэлтэй билээ дээ. Гэтэл юунд өргүй байтлаа уйлж, өвчингүй байтлаа урвайв. Монгол хүн “Өргүй бол баян, өвчингүй бол жаргал” гэж өнийн сайхан үгтэй сэн биш бил үү. Өвгөдийн сайхан ерөөлтэй сөн бил бил үү. Амны сайхан билэгтэй сэн биш бил үү. Өргүй гэж уйлж байгаа эмгэчүүл энэ сайхан Монголоос минь өөр хаа ч байхгүй шүү, эмээ нар минь. Гэтэл муухай монгол тамын тогоо руу бие биеэ чирч, нэгнийхээ дээр гарах гэсэн явцуу бодолдоо төөрсөөр тархины тураалдаа идэгдэж байгаа нь харамсалтай байна шүү, эмээ эжий нар минь. Зээлгүй атлаа зээлээ тэглүүлсэн нэгэндээ атаархаж жөтөөрхөж хэвлэлийн хурал зарлан хоороороо уйлан жүжиглэсэн чинь хорвоод ховорхон инээдэмт болоод эмгэнэлт шог гараа юм шүү, эмээ нар аа!

“Иргэдийн тэтгэвэр барьцаалсан зээлийг төрөөс нэг удаа тэглэх хууль”-ийн төслийг УИХ-ын чуулганы хуралдаанаар хэлэлцэж батласнаар:

• Зургаа хүртэл сая төгрөгийн зээлтэй иргэд зээлээ тэглүүлнэ.
• Зургаан саяас дээш төгрөгийн зээлтэй иргэдийн зээлээс зургаан саяыг нь тэглэж, үлдсэнийг нь иргэн өөрөө төлнө.
• Нэг сая төгрөгөөс бага хэмжээний зээлтэй иргэдийн зээлийн нэг сая төгрөгийн зөрүүг бондын эрхийн бичгээр буцааж олгоно.
• Тэтгэврийн зээлгүй 194 мянган иргэнд нэг сая төгрөгийн бондын эрхийн бичиг өгнө.
• Бондын эрхийн бичгийг 2021 оны 5 дугаар сарын 1-ний өдрөөс эхлэн гаргана.
• Тэтгэврийн зээлгүй ахмадууд 2021 оны тавдугаар сарын 1-нээс өмнө нас барсан тохиолдол үр хүүхдэд нь бондын эрхийн бичгийг шилжүүлнэ.
• 2019 оны арванхоёрдугаар сарын 31-нээс өмнө тэтгэвэр барьцаалан зээл авсан иргэн нас барсан бол зээлийг нь тэглэнэ.
• Ахмад настан жилд нэг удаа зургаан сарын хугацаатай тэтгэврийн зээл авах эрхтэй болох юм.