“Монголын ахмад настнуудын өнөөгийн байдал бүхэлдээ ядуу, нэн ядуучуудын армийг бүрдүүлж байна. Эрүүл мэнд, амьжиргаа нь доройтсон, ялгаварлан гадуурхалтад өртдөг. Гэр бүлийн хүчирхийллийн золиос болж байна. Биднийг дэмжсэн хууль, төрийн бодлогын баримт бичиг хангалттай байгаа ч хэрэгжилт нь муу” гэж Монголын ахмадын холбооны дэд ерөнхийлөгч П.Бямбацэрэн УИХ-ын Нийгмийн бодлогын байнгын хорооны хуралдааны үеэр ярьсан юм. Энэ бол Монголын 300 гаруй мянган ахмад настныг төлөөлөн бодит байдал, асуудлаа дэлгэн хэлсэн үг.

Энэ холбоо олон мянган ахмад настны зовлон,шаналал, уйтгар гунигийн “түүх”-ийг хадгалж яваа газар л даа. Ахмадуудын ихэнх нь төр болон үр хүүхдэдээ хаягдаад ганцаардсан, сэтгэлээр унасан, амьдралын утга учраа алдсан тухайгаа нулимс дуслуулсан ярьдаг юм. Яг энэ асуудлыг “Зууны мэдээ” сонин 2019 оноос хойш хөндөж, ахмадуудын өдөр өнжүүлэх төвтэй больё, ахмадуудыг ажил хийх боломжоор нь хангая гэсэн санал санаачлалгыг хүргэсээр ирсэн билээ. Үүнээс хойш хоёр жил орчмын дараа буюу 2021 онд Дархан хотод Ахмадын хөгжлийн жишиг төвийг туршилтаар байгуулсан сайн мэдээ дуулдсан.

Гэтэл энэ хөгжлийн төвийг хариуцаж байгаа төрийн байгууллага Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын яам үүнд анхаарлаа хандуулаагүйн улмаас тус төв бүрэн дүүрэн үйл ажиллагаагаа явуулж чадахгүйд хүрчээ. Тодруулбал, энэ төслийн Монголын талыг хариуцсан УЗ-ийн даргаар ХНХЯ-ны Хүн амын хөгжлийн бодлогын хэрэгжилтийг зохицуулах газрын дарга С.Тунгалагтамир гэх эмэгтэй ажиллаж байгаа юм. Гэвч Ахмадын хөгжлийн төвийн үйл ажиллагааг цэгцлээд Азийн хөгжлийн банкнаас зээл аваад улам өргөжүүлэн ахмадуудын хөгжилд анхааръя гэсэн сэтгэл түүнээс гараагүйг Монголын ахмадын холбооны дэд ерөнхийлөгч П.Бямбацэрэн учирлаж байлаа. Азийн хөгжлийн банк энэ төслөө Азийн дөрвөн оронд хэрэгжүүлэхээр төлөвлөж байгаагаас Монголоос бусад гурван орон нь амжилттай хэрэгжүүлж байна. Эдгээр гурван орны Засгийн газар туршилтын төвийг байгуулан, үйл ажиллагааг нь сайн дэмжсэн тул Азийн хөгжлийн банкнаас урт хугацааны зээл авч чадсан юм. Монголын ахмадын холбооноос

Ахмадын өдөр өнжүүлэх, хөгжлийн төвүүдийг улсын төсвөөр биш хувийн компаниудаар бариулаад улс үйлчилгээг нь худалдаж авдаг жишиг Сингапур, Өмнөд Солонгос, Японд байдаг. Засгийн газраас барилгын зардал төлж, хүн цалинжуулахгүй. Харин хэдэн ахмад настанд үйлчилж байгаад нь дэмжлэг өгч, үйлчилгээг нь худалдан авдаг. Ингэж дэмжиж чадвал эдгээр төвүүд төлбөртэй үйлчилгээ үзүүлдэг хэлбэр рүү шилжих боломжтой. Хань ижлээ алдаад ганцаараа үлдсэн хүүхдүүдээсээ хол амьдардаг ахмадууд чанартай, эрүүл хоол өгдөг, биеийн байдал үздэг, нийгмийн оролцоог дэмждэг байгууллага байвал төлбөрийг нь төлөөд явах хүсэлтэй байгаагаа Монголын ахмадын холбоонд илэрхийлжээ.

Ахмадын хөгжлийн төвийн хэрэгцээ шаардлагын талаарх суурь судалгааг гаргаж өгсөн атал яамнаас дэмжээгүй тул тус төвийн үйл ажиллагаа гацаад байгаа юм. Манай улс ахмад настны бодлого, хөтөлбөр,хуулийн арвин сантай. Гэвч хэрэгждэг нь маш цөөн гэдгийн баталгаа нь энэ юм.

Эхний шатанд бие, оюун санааны байдал сайн ахмадууд нь Ахмад настны хөгжлийн төвүүдэд очиж ном уншиж, туршлагаа солилцож, өөрт тулгамдаж буй асуудлаа дэлгэн сэтгэл зүйгээ тордоно. Хоёрдугаар шатанд өдөр өнжүүлэх төвүүдэд ахмадууд сэтгэн бодох чадвараа сайжруулах тоглоом тоглож, биеийн эрүүл мэнддээ анхаарч дасгал хийнгээ стрессээ тайлна. Гэрт нь харах хүнгүй, ганцаараа өөрийгөө асарч чадахгүй ахмадуудад сэргээн засах үйлчилгээ үзүүлнэ. Гуравдугаар шатанд тэнэгрэлд орсон ахмадуудын мартамхай байдлыг арилгах, мартсаныг нь сануулдаг үйлчилгээ үзүүлэх төвүүд багтана. Монгол Улсад эдгээр гурван шатлалын үйлчилгээний аль нь ч бүрэн дүүрэн хэмжээнд хэрэгжсэнгүй.

УИХ-ын Нийгмийн бодлогын байнгын хорооноос ахмадуудын чадамж, хүсэл сонирхолд нийцсэн хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжих, тэтгэврээс бусад орлогыг нэмэх, эрүүл мэнд, нийгмийн хамгааллын үйлчилгээний чанар, хүртээмжийг сайжруулахад анхаарч, холбогдох хууль эрх зүйн шинэчлэлийг хийхээр ажиллаж байгааг Байнгын хорооны дарга М.Оюунчимэг хэлж байсан.

Ахмадуудтай хийсэн уулзалтын үеэр Ахмадын өргөөг нэг стандартын дагуу байгуулах, тэтгэврийн зөрүүг арилгах, настанд үзүүлэх эмнэлгийн тусламж, үйлчилгээ, сувиллын хүртээмжийг сайжруулах хэрэгтэй гэсэн саналыг хэлж байлаа.