Зарим эдийн засагчдын үздэгээр мафижсан эдийн засагт үнийг зориуд хөөрөгдөх замаар хямралын үед зах зээлийн эрэлтээ хүчээр хангах явдал байдаг аж. Инфляц мөнгөний зах зээлийн тэнцвэр алдагдахад үүсэж бий болох ба улмаар үйлдвэрлэл хэрэглээг бүхэлд нь хамарч байдаг. Инфляц хүчтэй болох тутам төрөөс түүний эсрэг зохицуулалтын арга хэмжээг хэрэгжүүлэхэд улам бүр хүндрэлтэй болдог. Үүнд мөнгөний зах зээл, төрийн санхүү, хөрөнгө оруулалт, хэрэглээ зэрэг эдийн засгийн бусад салбарыг хамарсан гиперинфляцийн үед түүний эсрэг тэмцэх нь төрийн маш чухал бодлого болно.

Энэ үед эдийн засгийг хөгжүүлэх тухай асуудал нь хоёрдугаар зэрэгт тавигддаг. Мөнгөний ханш унах тусам өргөн хэрэглээний барааны үнийн хэт өсөлт нь ард түмний амьдралд дарамт, стрессийн эх үүсвэр болж байна.

Хэрвээ макро эдийн засгийн тэнцвэрт бус байдал нь үнийн тогтмол өсөлтөөр илэрч байвал түүнийг нээлттэй (задгай) инфляц гэж нэрлэдэг. Задгай инфляц зах зээлийн механизмыг эвддэггүй. Учир нь нэг зах зээл дээрх үнийн өсөлттэй нэгэн зэрэг нөгөөхийнх нь үнэ хямдрах явдал ажиглагддаг.

Энэ нь эдийн засагт үнийн дохио өгч, хөрөнгө оруулалтыг урамшуулж, үйлдвэрлэлийг өргөтгөх хүчин зүйл болж зах зээлийн механизмыг үргэлжлүүлэн ашиглах бололцоог олгодог. Эдийн засгийн практикт задгай инфляцын дараах хэлбэрүүд бий: Дасгах инфляц Энэ нь үйлдвэрлэгч, хэрэглэгчийн сэтгэл зүйг инфляцын нөхцөлд дасган хувиргахтай холбоотой асуудал юм. Үнэ нэмэгдсэн үед хэрэглэгч ойрын ирээдүйд буурна гэж тооцож байдаг ба энэ тохиолдолд Пигуг үр дүнд хүрч байдаг. Пигуг үр дүн гэдэг нь инфляц болоход хувь хүн бэлэн байгаа мөнгөөрөө илүү ашиг олж болох таваар худалдан авч үлдэгдэл мөнгөө банканд хадгалдаг. Энэ нь чөлөөт зах зээлийн механизмд тэнцвэргүй байдлын улмаас мэдэгдэхүйц үр дүн олдог. Үүнийг Пигугийн үр дүн гэнэ.

Эрэлтийн инфляц Эрэлтийн инфляц гэдэг ойлголтыг эдийн засагт хэрэглэдэг. Эрэлтийн үсрэлтийн үед үйлдвэрлэлийн хүчин зүйлийг үлэмж ихээр ашиглаж эхэлдэг. Зах зээлийн хэвийн үед үнэ нэмэгдэх нь хөрөнгө оруулалтын дохио болно.

Татварын инфляц гэж бий. Энэ нь төрийн татварын бодлоготой холбогдон гарч ирдэг. Хэрвээ татварын хувь өндөр байвал үйлдвэрлэлийн өсөлтийг хязгаарладаг. Ашгийн ихээхэн хэсгийг нь төсөвт авахад хүрвэл хөрөнгө оруулалтын санхүүжүүлэлтэд хүнд байдал үүснэ. Үнийн нэмэгдлийн инфляц гэж байна.

Эдийн засагт зохион байгуулалтын том хэмжээний өөрчлөлт хийхэд төр уг инфляцыг зориуд бий болгодог. Албадмал инфляц Хэрвээ макро эдийн засгийн тэнцвэрийг төрөөс үнийн хяналтаар хангаж байвал түүнийг албадмал инфляц гэнэ. Монгол улсын хувьд эргэлтийн инфляцыг зөв оношилж, үйлдвэржилтийг дэмжих нь үнийн хөөрөгдөл, ядуурлын түвшин, ажилгүйдлийн шалтгааныг багасгах оновчтой арга хэлбэр болно. Татварын оновчтой зөв, уян хатан бодлого, хөрөнгө оруулалтын таатай орчин,төрийн бага оролцоотой чөлөөт орчин, төсвийн реформ, төрийн удирдлагын түвшний хууль, эрх зүйн хэрэгжилт чухал байна.