Сүүлийн 7 жил өнгөрсөн 30 гаруй жилээс их төсвийн хулгай нүүрлэж, түмний эрх ашиг зөрчигдлөө. Эрх баригч Монгол Ардын Нам шинэчлэлээ хэд дахин зарлаж, хэчнээн сайхан хөтөлбөр зарлаж, амлалт өгөөд ч ард түмэнд итгэгдэх нүүргүй үлдэх нь. Арга барагдахаараа ишиг эвэр ургахаар эхийгээ мөргөх гэгчээр ард түмний үзэл бодлоо илэрхийлэх, эрх чөлөөгөө нэхэх эрмэлзэл рүү улангасан дайрсаар. Хэдэн ч сайхан залуу үзэл бодлоо илэрхийлж, үг хэлээрээ үнэнийг хурцхан өгүүлж, ард түмний дэмжлэгийг авсан даруй шорон гянданд сууж, хууль бусаар хоригдох болов.

Төрийн буруутай үйл ажиллагаа, эрх баригчдын алдаа дутагдлыг шүүмжилсэн хүмүүс эрүүгийн зүйл заалтаар зарим нь хэлмэгдэж, зарим нь гүтгэгдэж, зарим нь хууртагдан шийтгэгдэж байгааг гадны ажиглагчид, судлаач, шүүмжлэгч нар ч анзаарч тайлан, дүгнэлттээ тодорхой өгүүлэх болов.

АНУ-ын ЭСЯ-ны Монгол улс дахь 2021 оны хүний эрхийн тайланд ...Хэвлэл мэдээлэл, интернэтээр иргэд эрх мэдэлтнүүдийн алдаа дутагдлыг шүүмжлэн, тэдний улсын төсөвт хандаж буй хандлагыг ил тод шударгаар илэрхийлсэн иргэдийг шалгах улмаар хорьж цагдах, мөрдөн байцаах хүний эрхийн зөрчлүүд ихээр ажиглагджээ. Өөрөөр хэлбэл хуулиар зөвшөөрөгдсөн эрх хэмжээний хүрээнд иргэд үзэл бодлоо илэрхийлэх эрх чөлөөг боомилж буй хэрэг. ... Авлига төр засгийн бүх түвшинд өргөн хүрээг хамарсан хэвээр байна. Авлигатай тэмцэх хүчин чармайлтыг улс төржүүлж байгаа нь авлигатай үр дүнтэй тэмцэхэд саад тотгор учруулсаар байна. Албан тушаалтан авлига авсан тохиолдолд эрүүгийн ял шийтгүүлэхээр хуульд заасан ч төр засгаас уг хуулийг тэр бүр үр дүнтэй хэрэгжүүлдэггүй тул авлига бүх түвшинд байсаар байна.

Авлигын шинжтэй үйл ажиллагаанд холбогдсон зарим албан тушаалтан ял шийтгэгдэхгүй өнгөрдөг... хэмээжээ. Үүнээс анхаарах нэг өнцөг бол Монголд үүсээд буй хямралын үндэс нь иргэдээ сонсохоо больсон эрх мэдлийн хэт төвлөрөл буюу дарангуйллын далд хэлбэр нэгэнт ил болж хүчээ авсан төдийгүй эргээд авлигалчдыг өөхшүүлэх нөхцөл шалтгаан болж байна. Хэдий Ерөнхий сайд Л. Оюун-Эрдэнэ олон жил хуримтлагдсан авлигалтай тэмцсээр сонгуулийн жилтэй золгох магадлалтай байгаа ч энэ улс төрийн хувьд шинэ үзэгдэл мөн.

Гэвч эх нь хээр алаг бол унага нь шийр алаг гэдэгчлэн эрх баригч намын удаан хугацааны аархуу хандлага, Ерөнхий сайдаа хүсвэл шууд огцруулж чадах үнэмлэхүй олонх УИХ-ын гишүүдийн тал нь хулгайн хэрэгт холбогдож мэдэх тул цаашид улс төр улам хурцдах бололтой. Сөрөг хүчний нам саяхан УДШ-д намын даргаа бүртгүүлсэн ч зангаргатай ажиллаж чадахгүй аль нэг улс төрийн салхи сэвэлзсэн хаалга руу ганц нэгээрээ гүйлдсээр тарамдаж гүйцэж байгаа бололтой. Харин эрх баригч намын УИХ-ын гишүүд нэг хоёр гурваараа хулгайн хэрэгт холбогдон хууль шүүхийн хаалга татсаар эцэстээ ээлжит сонгуулийн дайтай нөхөн сонгууль болж ч магадгүй боллоо. Нэр бүхий гишүүдийн холбогдоод буй асуудлаар нь огцруулан шалгах үйл ажиллагаа явагдаж байна.