Ард түмний 91 хувь нь 100 мянган төгрөг өгөхгүй бол “болохгүй” хэмжээнд байна гэж, 9 хувь нь мөнгө хэрэггүй баячууд гэх ялгавартай шийдвэрийг засгаас гаргаад шүүмжлэл ихээр дагуулж төсвийн бодлогын алдаа завхрал, бүртгэлийн будилаан, төрийн байгууллагуудын чадавх, эрх баригчдын хүн амынхаа амьжиргааны түвшинг тодорхойлж чадахгүй байдлыг ил болгосон асуудал, хүүхдийн мөнгөө авах хүсэлтэй ч төрөөс тогтоосон хүүхдийн мөнгө авахад хэтэрхий баядах хэсгийнхэн гэгдэх 9 хувьд өр зээл, түрээс төлбөр, татварын дарамтаа төлж дийлэхгүй хүмүүс маш олноороо байгаа нь чирэгдэл, чилээ үүсгэж буйг иргэд шүүмжилсээр. 21-р зуун бол мэдээллийн шуургантай, асар хурдан цаг үе.

Эргэцүүлэх, судлах, дүгнэх баримт дутна уу л гэхээс илүүдэхгүй ч төр нь хүн амынхаа дунд олигтойхон ч судалгаа хийх чадваргүй болхи доройн дээр иргэдийн ам уралдан дургүйцэж байгаа нэг өнцөг бол Үндсэн хуулийн дагуу ялгаварлан гадуурхалтад өртөхгүй байх эрх улаан цайм зөрчигдөж буй явдал. Бодлого, судалгаанаас түрүүлж сонгуулийн амлалт өгдөг байдал гажуудлын хэмжээнд хүрэв.

Хүүхдийн мөнгөн тэтгэмжийн асуудал хүн амаа өсгөх зорилгоор Ардчилсан намын үед хэрэгжүүлж эхэлсэн хөтөлбөр ч тоо өсгөж тоймгүй хөөрүү шийдвэрүүдээр дөрөөлөн өдгөө тооцоолол, судалгаатай төрийн үйл ажиллагаа гэхээсээ төсвийн дарамтыг нэмдэг хавтгайрсан халамж болжээ.

Хөдөлмөрлөн хийж бүтээснээрээ улсдаа татвар төлж нийгмийг чирдэг дундаж давхаргынхан аяндаа үгүйрч тэр аяараа өр зээлийн дарамтаас ангижраагүй ядуу улс болчихлоо. Үүний цаана энэ мэтийн жижиг асуудал дээрээ ч нягт нямбай ажиллах нөөц бололцоогүйдснийг харуулах олон шалтгаан бий. Ерөнхийлөгч У. Хүрэлсүх нэгэнтээ хүүхдийн мөнгийг ялгамжгүй олгохыг үүрэг болгосон ч ачир дээрээ жирийн түмэн олон л ойлголцолгүй, зохион байгуулалтгүй байдлын золиос болсоор.