Монгол Улсын нийслэл Улаанбаатар хот үүсэн байгуулагдсаны түүхт 384 жилийн ой өчигдөр тохиов. Энэ үеэр Нийслэлийн Засаг Дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын захирагч Х.Нямбаатар замын хөдөлгөөний түгжрэлийг бууруулах, агаарын бохирдлыг бууруулах, гэр хорооллыг орон сууцжуулах, хот төлөвлөлтийн алдааг засах, шийдвэр гаргалтад иргэдийн оролцоог хэрхэн нэмэгдүүлэх талаар бодлогоо олон нийтэд танилцуулсан юм. Тодруулбал тэрээр автозамын түгжрэлийн талаар: "Авто замын түгжрэлийг бууруулах, гэр хорооллыг орон сууцжуулах хуулийн төслийг энэ долоо хоногт УИХ хэлэлцэх эсэхийг шийдвэрлэнэ.

Улаанбаатар хотод 720,000 тээврийн хэрэгсэл замын хөдөлгөөнд оролцдог бөгөөд жилд дунджаар 50,000-аар нэмэгдэж байна.

Импортын автомашиныг хязгаарлахгүйгээр замыг өргөсгөх, холбоос тойрог замыг нэмэх, хурдны зам барих байдлаар замын түгжрэлийг шийдэж чадахгүй. Улаанбаатар хотод автомашины дугаар олголтыг хязгаарлахаар хуулийн төсөлд тусгаж байгаа.

Өнөөдөр байгаа автомашины дугаар эзэмшигчдийн эрхийг хязгаарлахгүй, бусдад шилжүүлэх, барьцаалах боломж бүрдэнэ.

Шинэ автомашин авах тохиолдолд хуучин машинаа хөдөө орон нутагт худалдаалах, устгуулах замаар бүртгэлээс хасуулаад, дугаараа бусдад шилжүүлэх болон шинэ машин авахдаа ашиглах зохицуулалтыг оруулж байна.

Улаанбаатар хотын авто замын сүлжээг өргөсгөх, 12 тойрог замын холбоос бүхий авто замын сүлжээг бий болгох хөрөнгө оруулалтын зардлуудыг ирэх оны нийслэлийн төсөвт тусгаж, зураг төслийн ажил хийгдэж байна.

Иргэдийг автомашинаа оношилгоонд оруулах, замын хөдөлгөөнд соёлтой оролцох, торгууль, татвараа төлөхийг шаардах болно.

Дэлхийн улс орнуудын жишгээс үзэхэд төлбөртэй бүсийн зохицуулалтыг хийж чадсанаар хөдөлгөөний эрчим 30% буурдаг судалгаа бий.

Баруун дөрвөн замаас Зүүн дөрвөн зам, 32-ын тойргоос Энхтайваны гүүр хүртэл төлбөртэй бүс болгоно. Төлбөртэй бүсээс 800метрийн орчимд төлбөргүй зогсоолд автомашинаа тавьж, хотын төв рүү алхах, дугуй скүүтерээр явах боломжийг хангах бэлтгэл ажлыг хийж байна." гэв.

Мөн метро барих эсэх тухайд: "БНХАУ-ын метро барьдаг төрийн өмчит компаниудтай Улаанбаатар хот хамтран ажиллах боломж, нөхцөлийг ойрын үед судалж, танилцуулах асуудлаар Монгол, Хятадын Ерөнхий Сайд нарын яриа хэлэлцээ амжилттай болсон.

Улаанбаатар хотын өмчлөлд байгаа уул уурхайн төсөл хөтөлбөрүүдийг метро, тойрог хурдны зам барьж байгуулахад эдийн засгийн эргэлтэд оруулах УИХ-ын болон Засгийн газрын тогтоолын төслийг боловсруулж байна.

Метро, тойрог хурдны замыг байгуулах төслүүдэд хэлэлцээрийн ширээг ахалж сууна. Ингэснээр Улаанбаатар түгжрэлгүй, утаагүй, бухимдалгүй хот болох боломж бүрдэнэ." гэсэн ба нийтийн тээврийн шинэчлэлийн тухайд: "Нийтийн тээврийн хүртээмжийг нэмэгдүүлэх асуудлыг 2024 оны нэгдүгээр сарын 1-н гэхэд хийнэ.

Арваннэгдүгээр сарын 24-н гэхэд нээлттэй тендер шалгаруулж, 700 орчим евро стандартын автобус авна.

Улаанбаатар хотын гэр хорооллын өндөр дэнжүүдийг авто замаар холбож, дунд оврын автобус явуулахаар төлөвлөж байна.

Энхтайваны өргөн чөлөө, Чингисийн өргөн чөлөө, Бага тойруугийн замын нэгдүгээр эгнээг бүрэн чөлөөлж, нийтийн тээврийн автобус явуулах авто замын шинэчлэлийг ирэх онд хийнэ. Нийслэлийн иргэдийн 50 гаруй хувь нийтийн тээврийн автобусаар явдаг болно." хэмээсэн юм.

Үнэхээр л зайлшгүй хийхээс өөр аргагүй, цагаа олсон гэхээсээ цагаасаа хоцорч буй ажил арга хэмжээ. Автозамын түгжрэл, автомашины хэрэглээний асуудлыг гэхэд өнөөдөртөө захиргааны аргаар зохицуулахаас өөр ямар ч арга байхгүй гэдгийг бүгд мэддэг байсан ч ямар ч дарга ярьдаггүй байв. Учир нь "Ядарсан ард түмнээ бодсонгүй, автомашин унах эрх чөлөөнд минь халдлаа" гээд л шуугиад ороод ирэх олон нийтийн эсэргүүцлээс улс төрчид айдаг байсан. Харин Х.Нямбаатар авто машины дугаар олголтыг хязгаарлах, хотын төвийн замыг төлбөртэй болгох асуудлыг хэрэгжүүлнэ гэдгээ ил тод зарлачихлаа. Одоо нэгэнт төлөвлөсөн ажлаа зориглоод хэрэгжүүлэх л чухал. Өнгөрсөн 30 жилд манай дарга нарын гоё яриа ихэдсэн үү? гэхээс багадаагүй.

Зоримог шийдвэр, бодит ажлаар бол Монгол Улс тэр чигтээ цангаж байна.

Иймээс элдэв хуурай магтаалаар ч яахав, улс төрийн удирдлагатай гүжир гүтгэлэг, угаадсаар ч юугаа хийхэв.

Нийслэлийн Засаг Дарга Х.Нямбаатар үнэхээр зорьсноо хийж чадвал өнөөдөртөө эсэргүүцэл, хэл амаар дүүрэн өдрүүдийг туулах боловч эцсийн дүндээ зоримог шийдвэрээрээ түүхэнд үлдэнэ, үгүй бол бас л аман дээрээ гоё яривч ачир дээрээ амиа аргацааж, сошиал шуурга дагаж, гал унтраадаг дундаж улс төрчийн замналыг сонгох аваас улс төрөөс арчигдах нь гарцаагүй юм.

Э.Мягмар