Мягмар гарагийн орой Токио хотын Ханеда буудалд газардсан Japan Airlines компанийн зорчигч тээврийн нисэх онгоц эргийн хамгаалалтын албаны нисэх онгоцтой мөргөлдсөн томоохон осол гарсан юм. Тухайн үед эргийн хамгаалалтын албаны нисэх онгоц өмнөх өдөр нь хүчтэй газар хөдлөлтөд нэрвэгдсэн бүс нутагт тусламжийн ачаа хүргэхээр хөөрөх гэж байжээ. Хоёр онгоц ямар шалтгаанаар мөргөлдсөнийг тогтоох шалгалт үргэлжилж байгааг Японы албаныхан мэдээлсэн юм.

Japan Airlines компанийн Airbus A350 нисэх онгоц богино хугацаанд бүрэн шатсан ч зорчигч, нисэх багийн бүрэлдэхүүн нийлсэн 379 хүнийг амжилттай нүүлгэн шилжүүлсэн байна. Эдгээрээс 17 хүн хөнгөн бэртсэнээс өөр хохирол учраагүйг эх сурвалжууд мэдээлжээ. Харин эргийн хамгаалалтын нисэх онгоцны ахмад хүнд шархдаж, багийн гишүүн бусад таван хүн амиа алдсан байна. Хоккайдо арлын Шинэ Читосе нисэх буудлаас хөөрсөн JAL компанийн нисэх онгоц 18:00 цагаас хэдхэн минутын өмнө Ханеда буудалд газарджээ.

Аюулгүй байдлын стандартын дагуу үйлдвэрлэгчид онгоцны ослын хаалганы 50 хувь нээгдэх боломжтой байхад бүх зорчигчдыг 90 секундийн хугацаанд нүүлгэх боломжтой байхаар зохион бүтээдэг байна.

Гэвч зорчигчдын цочрол сандрал, хүүхэд, өндөр настнуудыг нүүлгэхэд илүү цаг шаардахыг тооцвол бодит байдал дээр нүүлгэх хугацаа үүнээс хэтэрдэг гэнэ. Өчигдрийн тохиолдолд бүх зорчигчдыг таван минут орчим хугацаанд онгоцноос гаргасан тухай гэрчүүд мэдээлжээ. “Гэхдээ ийм бэлтгэл сургуулилалтыг өнөөдрийнх шиг өндөр стресстэй орчинд гүйцэтгэдэггүйг санах хэрэгтэй” гэж Их Британийн Крэнфилдийн Их сургуулийн нислэгийн аюулгүй байдлын эксперт Грэм Брэйтуайт 90 секундийн дүрмийг тайлбарласан байна.

Түүний дүгнэлтээр аврах ажиллагаа амжилттай болоход нисэх онгоцны чанар, Японы мэргэжилтнүүдийн өндөр бэлтгэл гол үүрэг гүйцэтгэсэн гэнэ. Нислэгийн аюулгүй байдлын өөр нэг мэргэжилтэн Денвер хотын Колорадогийн Метрополитан Их сургуулийн профессор Жеффри Прайс өчигдрийн аврах ажиллагааг “гайхамшиг” гэж тодорхойлжээ.

“Энэ нь зөвхөн нисэх багийнхны ер бусын чадвараас гадна онгоцыг галд бүрэн автахаас өмнө бууж амжсан зорчигчидтой холбоотой. Зорчигчид тайван, дэг журамтай байж, эмх замбараагүй байдал үүсгээгүй нь гайхамшигтай байлаа” гэж Прайс дүгнэсэн байна. Тэрбээр цааш нь ярихдаа “Энэ бол онгоцноос зорчигчдыг нүүлгэн шилжүүлэх ажиллагааны сайн үлгэр жишээ боллоо” гэж магтжээ. 1985 онд Британийн Манчестерын нисэх буудалд газардсан онгоц шатахад 55 хүний амь үрэгдэж байсан юм. Энэ ослоос хойш үйлдвэрлэгчид онгоцны дизайныг гаргахдаа аюулгүй байдлыг онцгой анхаарах болжээ.

Тухайлбал галыг хурдан тархуулахгүй байх, утаа бага гаргах материал ашиглаж, ослын хаалганд хүрэх замыг хялбар, саадгүй болгох зэрэг арга хэмжээнүүдийг авах болсон байна. Ийм сайжруулалтыг нэвтрүүлсэн анхны онгоцнуудын нэг өчигдөр шатсан Airbus A350 ажээ.

Үүнээс гадна JAL компани ажилтнуудаа ослын үед шуурхай, зөв ажиллахад маш сайн бэлддэг нь аврах ажиллагааг амжилттай болоход нөлөөлсөн гэж Брэйтуайт үзэж байна. “Аюулгүй байдлыг сайжруулах хичээл зүтгэл нь тус компанийн соёлд гүн гүнзгий шингэсэн байдаг” гэж тэр ярьжээ.

JAL компанийн нисэх онгоц 1985 онд Токио хотын ойролцоо ууланд осолдоход 520 хүн амиа алдсан нь дэлхийн агаарын тээврийн түүхэнд тэмдэглэгдсэн хамгийн том осол болсон юм байна. Тэр үеэс хойш тус компани нислэгийн аюулгүй байдалд онцгой анхаарах болсон ажээ. “Энэхүү эмгэнэлт ослын дараа JAL компанийн соёл асар их өөрчлөгдсөн гэж би боддог” гэж Брэйтуайт ярьсан байна.

Эх сурвалж: Business Insider