Монгол Улсын Үндсэн хуулийн Цэцийн дарга Д.Одбаяр аравдугаар сарын 31-ны өдөр Улаанбаатар-Сөүлийн чиглэлийн “KAL”-ийн нислэгээр нисч байхдаа онгоцны үйлчлэгч бүсгүйд бэлгийн дарамт учруулсан гэх шуугианы араас монголчуудтай холбоотой бэлгийн дарамтын хэрэг сөхөгдөв. Гадаадын судлаач эмэгтэйг дарамталж, хүчирхийлэхийг завдсан асуудал гарч нам дарагдаад өнгөрчээ. Тэр бол Франц улсын иргэн. Парис хотын нэгэн их сургуульд эдийн засгийн чиглэлээр докторын зэрэг горилогч бөгөөд Францын Дорно дахины хэл, соёл иргэншил судлалын үндэсний хүрээлэнд монгол хэл сурч байжээ. Судлаач эмэгтэй судалгааны ажлаа хоёр жилийн өмнөөс эхлүүлсэн бөгөөд “Зуд, ган зэрэг цаг уурын өөрчлөлтөд малчдын дасан зохицохуй” сэдвийн хүрээнд хамгаалахаар болж, ойрын 3-4 жилийн хугацаанд Монголд судалгааны ажлаар байнга ирж очихоор зэхэж байж.

Гэвч өнгөрсөн долоодугаар сарын 16-нд Монголд болсон үйл явдал түүний амьдралыг орвонгоор нь эргүүлэхэд хүрч, манай оронтой холбоотой бүхэндээ цэг тавихаар шийдвэрлэжээ. Зургаадугаар сарын 26-нд Монголд гурван сарын хугацаатайгаар ирж, долоодугаар сарын 4-нд Олон улсын шилжилт хөдөлгөөний байгууллага (IOM) болон Онцгой байдлын ерөнхий газрын хамтран зохион байгуулсан “Монгол Улс дахь гамшгийн бэлэн байдал, түүнд хариу арга хэмжээ авахад шилжих хөдөлгөөнийг хянах нь” сургалтад сууснаар энэ бүхэн эхэлжээ. Үйл явдал үргэлжлэх үед С ахин дахин хөл дээр нь гишгэж, үүгээрээ шалтаглан гар барьсаар байжээ. Судлаач эмэгтэйн хувьд монголчууд хөлөн дээр гишгэхээр гар барьдгийг мэддэг учраас яах ч аргагүй гараа бариулжээ.

ОБЕГ-ЫН ХОЁР ГЕНЕРАЛ СУДЛААЧ ЭМЭГТЭЙГ ДАРАМТАЛСАН УУ

Энэ бүх үйл явдал нүдэн дээр нь болж байхад Б, Г нар болдог л зүйл болж байгаа мэт царайлах төдийгүй Б нь фэйсбүүкээ “ухаад” суусан байна. Монгол хэл бага сага гадарладаг тэд түүний гарал үүсэл, бие, гадаад төрхийн талаар хоорондоо ярилцан инээлдэж байсныг ойлгож байв. Эцэст нь С түүний гар утсыг нь авч, түгжээг нь гаргахыг шаардаж улмаар түүний хувийн мессеж, дуудлагын түүхийг нь шалгаж эхэлсэн ч хэсэг хугацааны дараа “Note” аппликэйшнийг нээж “I want you” гэж бичиж үзүүлжээ. Зурвасыг уншмагцаа судлаач эмэгтэй хүчирхийлэлд өртөх нь гэж айсан ч гурван эрэгтэйд эсэргүүцэл үзүүлээд ч нэмэргүй учраас эелдгээр найз залуутай гэдгээ дахин тайлбарлажээ. Арай гэж явж, найз нартаа очиж нөхцөл байдлыг хэлсэн байна. Ингээд долоодугаар сарын 17-ны өглөө найзтайгаа хамт Франц улсын Элчин сайдын яам орж, тусламж хүссэн байна. Элчин сайд Филипп Мэрлин болсон явдлыг сонсоод цагдаад гомдол гаргаж, хамтран ажилладаг франц хэлтэй хуульчтайгаа уулзахыг зөвлөв. Тэд ЭСЯ-наас гараад зөвлөснийх нь дагуу шууд өмгөөлөгч Т-тэй уулзжээ. Тэр “Нэгдүгээрт, цагдаад гомдол гаргаад хэрэггүй. Хоёрдугаарт, ямар ч хэлээр хамаагүй гараараа өргөдөл бичээд өгчих. Би ОБЕГ-ын хоёр генералыг танина. Хувийнхаа шугамаар энэ асуудлыг зохицуулаад өгье” гэжээ.

СУДЛААЧ ЭМЭГТЭЙН ТӨЛӨВЛӨСӨН ДОКТОРЫН АЖЛЫН ТӨЛӨВЛӨГӨӨ НЬ ЗАМХРАВ

“Франц охидууд угаасаа амархан стресстдэг” тухай болоод Монголд иймэрхүү зүйл асуудал биш “Монгол хүүхнүүд ийм байдалд сурчихсан, хүчиндчихгүй л бол тэвчээд байж байдаг” тухай ярьсан байна. Өмгөөлөгч Т тэдний эрх ашгийг хамгаалахгүй болохыг ойлгосон Симоне ахин Францын ЭСЯ-нд очжээ. ЭСЯ-наас тэд Энэрэл хэмээх орчуулагч болон Элчин зөвлөх Никола Лакотын хамтаар 16 цагийн орчим Чингэлтэй дүүргийн цагдаагийн газарт очсон боловч ОБЕГ-тай холбоотой асуудал Улсын мөрдөн байцаах албанд хамаардгийг хэлээд хүлээж аваагүй байна. Ингээд судлаач эмэгтэй Монголоос долоодугаар сарын 20-нд буцжээ. Сүүлийн хоёр жилийн хугацаанд түүний хүч хөдөлмөрөө зарцуулан хийсэн бүхий л судалгаа болоод ирэх 3-4 жилийг зарцуулахаар төлөвлөсөн докторын ажлын төлөвлөгөө нь замхрав.

10 ЭМЭГТЭЙ ТУТМЫН НЭГ БЭЛГИЙН ХҮЧИРХИЙЛЭЛД ӨРТДӨГ

Энэ мэтчилэн гадаад дотоодын гэлтгүй эмэгтэйчүүдийг дарамталж, бэлгийн хүчирхийлэлд оруулах тохиолдол цөөнгүй гардаг. Монголчууд гадаад эмэгтэйг дарамталж, хүчирхийлэхийг завдсан тохиолдол тасрахгүй бололтой. “National Geographic”-аас өнгөрсөн сарын сүүлчээр гаргасан Women, Peace and Security Index (WPS Index ) буюу эмэгтэйчүүдэд хамгийн тааламжтай орнуудын жагсаалтын 47 дугаарт Монгол Улс оржээ. Манай улсын хувьд эмэгтэйчүүдийн хүчирхийлэлтэй холбоотой томоохон судалгааг Үндэсний статистикийн хорооноос 2017 онд “Хүчирхийллийн нүцгэн үнэн: Жендэрт суурилсан хүчирхийллийн судалгаа” хийжээ. Уг судалгаанд 21 аймгийн 7860 өрх, 7000 гаруй эмэгтэйг оролцуулахад 10 эмэгтэй тутмын нэг бэлгийн хүчирхийлэлд, 60 орчим хувь нь сэтгэл санаа, бие махбодь, бэлгийн, эдийн засгийн хүчирхийлэлд өртсөнөө дурджээ.