УИХ-гишүүн Л. Энх-Амгалан: Оюутолгойн гэрээ монголчуудад ашиггүй гэдгийг бүгд ойлгосон. Анх Оюутолгойн гэрээ байгуулагдаж байхад Улаанбаатар хотын гудамжаар талхны зурагтай самбар явсан. Талхны 70 хувь нь Монголчуудын талд очно, 30 хувь нь хөрөнгө оруулагчийн талд орно гэсэн рекламтай салбар явж байсан. Гэрээ байгуулаад 10 жил болж байна. Одоо эргэж харах хэрэгтэй Талхны 70 хувь монголчууд бидэнд ирсэн байна уу. Ирээгүй байна уу гэдгийг хармаар байна. Эдийн засгийн дүгнэлт дээр хэд хэдэн тоо байна. Тоон дээр эрүүл саруул хандаж хэлэлцээрийн ширээний ард суух цаг нь болсон. Монголын 34 хувийн өр 1.4 тэрбум доллар тэнцэх хэмжээнд хүрчихээд байна. Гэтэл Оюутолгойн хөрөнгө оруулалт 11.1 тэрбум доллар болсон байна. Бид өдөр бүхэн өр үйлдвэрлэдэг хувьцааны эзэд болчихсон байна. Уг нь хувьцаа эзэндээ ногдол ашиг авч ирж байх ёстой. Гэтэл хувьцаа эзэмшигчид яагаад өдөр бүр өрөнд ороод байна гэдгээ эргэж харах хэрэгтэй . Анхны хөрөнгө оруулалтын хэмжээ 5.3 тэрбум долларын хөрөнгө оруулалт хийнэ гэж ярьж байсан. Гэтэл өнөөдөр энэ нь ихсээд 11.1 хэмжээнд хүрчихсэн байна. Энэ юунаас болсон вэ гэдгийг тодруулах хэрэгтэй. Мөн хамгийн том татвар төлөгчтэйгөө татварын маргаантай болсон байна. 2010-2012 оны санхүүгийн тайланд 3.2 тэрбум долларын санхүүгийн зөрчил гарсан гээд байж байна. Менежментийн үйлчилгээний төлбөрийн асуудлыг тооцоод үзэхээр Монголын талд өгөх өгөөжид менежментийн зардал сөрөг нөлөөлж байна. Цаашид уурхайг 2041 он хүртэл ажиллуулахад менежментийн төлбөрийн зардал 2 тэрбум төгрөгт хүрэхээр байна. Монголчууд 2020 онд хүртэх байсан ашиг 2041 он болчихсон. Хөрөнгө оруулалт хэрэв нэмэгдвэл хугацаа улам цаашилна. Иймэрхүү нөхцөл үүссэн тул тодорхой арга хэмжээ авах хэрэгтэй . Иймээс тодорхой хэлэлцээрт орж , 34 хувийг яах вэ, цаашдаа яавал ашигтай байхаа ярьж, өөрчлөлт оруулах шаардлага байна. Оюутолгойн хүлээсэн үүрэг биелээгүй байна. Наад зах нь жилд 130 сая доллар цахилгааны үнэд гадагш төлж байна.Хөрөнгө оруулалтын гэрээгээр цахилгаан станцаа барьсан байх ёстой. Монголоос цахилгаанаа аваад эхэлсэн байх ёстой. Иймэрхүү гэрээгээ биелүүлж чадахгүй байна.

Б.БАТТӨМӨР: 2041 ОН ХҮРТЭЛ НОГДОЛ АШИГ ХҮРТЭХГҮЙ

УИХ –ын гишүүн Б.Баттөмөр: Л. Энх-Амгалан гишүүн маш чухал тоонуудыг хэллээ. Бид тоотой ярих ёстой. Өнөөдөр авсан зээлийн хэмжээ 11.1 тэрбум долларын зээлээ бодохоор 2041 он хүртэл ногдол ашиг хүртэхгүй. 2009 онд байгуулсан анхны гэрээгээр 2013-2014 он гэхэд Өмнөговь аймагт Таван толгой ордыг түшиглэж, цахилгаан станц байгуулах ёстой. Дунд нь цахилгаан станц байгуулах заалтаа дунд нь бид нэг хүчингүй болгосон. Одоо тэр заалт хүчинтэй. Оюутолгой компани ЦС байгуулахад 1.3 тэрбум доллараар барихаар байна. Эндээс гарах нэг кВт цахилгааны үнэ дэлхийд байхгүй санал болоод байна. Сэргээгдэх эрчим хүчнийхнийг 500 сая доллараар барих санал Монголын консерциумууд өгсөн. 1.3 дахин бага үнээр санал өгсөн байгаа. Жил бүр татвар дээр маргаан үүсч байна. Татвар тэгш шударга байх ёстой. Татварын байцаагч шалгахаар бөөн зөрчил илэрдэг. Дубайн гэрээ байгуулахад татварын олон актыг хүчингүй болгосон ийм байдалтай байгаа. Ийм байдалтай байна.Тиймээс уялдааг сайжруулж, хоёр тал хэл амаа ололцмоор байна.