УИХ-ын чуулганаар Сонгуулийн тухай хуулийг хэлэлцэх үеэр эмэгтэй гишүүд эмэгтэйчүүдийн квотыг 30 хувь болгох гэж өөр өөрийнхөөрөөүзээд барсангүй. Тэд хичнээн учирлаж гуйгаад, туниж гомдоод, үнэрхэж цэцэрхээд, үгэн хадаг дэлгээд ч эмэгтэйчүүдийн квотыг нэмэгдүүлэх санал дэмжигдсэнгүй. Ингэснээр 30 хувь бус 20 хувиар мөрдөгдөхөөр болсон юм.Дээрх саналыг хэлэлцэж байх үед Төрийн ордны эмэгтэй ажилтнууд "эмэгтэй гишүүдийн квотыг 30 хувь болгох"-ыг шаардан УИХ-ын чуулганы танхимын үүдэнд лоозон барин зогсож байсан.

Харин чуулганы танхимдУИХ-ын гишүүн М.Оюунчимэг энэ талаар байр сууриа илэрхийлэхдээ "Сүүлийн үед парламентад эмэгтэй гишүүд нэмэгдсэнээр сургууль, цэцэрлэгийн хүртээмж, хүүхэд хамгаалах төсөв гэхэд 10 дахин нэмэгдсэн зэрэг олон давуу талууд гарч байгаа. Тийм учраас эмэгтэйчүүдийн квотыг нэмэгдүүлэх шаардлагатай байна. Энэ тал дээр Монгол Улс олон улсын жишиг үзүүлэлтээс доогуур байгаа шүү" гэж сануулах, айлгахын хооронд учирлаж байсан юм.

УИХ-ын гишүүн Д.Оюунхорол: Эрх мэдлээ нэмэгдүүлэх гэж 30 хувийн квот яриагүй ээ

“Эмэгтэйчүүд эрх мэдлээ нэмэгдүүлэх гэж, улс төрийн оролцоогоо нэмэгдүүлэх гэж 30 хувийн квотын тухай асуудлыг яриагүй ээ.

Монгол Улсад өнөөдөр хүн амын 51,3 хувь, хөдөлмөрийн насны хүн амын 52,8 хувь, нийт ажиллагсдын 49,6 хувийг эмэгтэйчүүд эзэлж байгаа. Нийгмийн амьдралд эмэгтэйчүүд эрэгтэйчүүдтэйгээ яг адил төвшинд оролцож байгааг харуулсан судалгааны дүн тоо, статистик үзүүлэлтүүд гарч байна. Нөгөөтэйгүүр дэлхийн улс орнуудын адил эмэгтэйчүүдийн улс төрийн оролцоог Монгол Улс дэмждэг байхаар олон улсын байгууллагын өмнө хүлээсэн үүрэг, конвенц, нэгдэн орсон эрх зүйн баримт бичгүүд маш олон байгаа. Бас УИХ-аар баталсан “Жендерийн эрх тэгш байдлыг хангах тухай” хууль, эмэгтэйчүүдийг ялгаварлан гадуурхах бүх хэлбэрийг устгах тухай олон улсын конвенц, иргэний болон улс төрийн эрхийн тухай олон улсын факт гэрээ бусад хуулиудад тусгалаа олсон энэ шийдвэрүүдийг хэрэгжүүлэхэд үгэндээ хүрээсэй, хэлсэн ярьсандаа байгаасай. Шийдвэр гаргагчид маань 83 хувь нь эрэгтэйчүүд байгаа учраас энэ баталсан шийдвэрүүдээ хэрэгжүүлээсэй гэсэн зорилтыг тавьж байгаа юм. Хамгийн наад талын зорилт бол “Монгол Улсын тогтвортой хөгжлийн үзэл баримтлал- 2030” гэсэн баримт бичгийг бид УИХ-аар баталсан. Нийгмийн хөгжил дэвшил, жендерийн эрх тэгш оролцоог хангах замаар нийгмийн баялгийн үр шимээс адил тэгш хүртэх таатай орчныг бүрдүүлнэ гэж баталсан байдаг. Монгол Улсын Засгийн газрын 2016-2020 оны үйл ажиллагааны хөтөлбөрт шийдвэр гаргах төвшин дэх эмэгтэйчүүдийн оролцоог нэмэгдүүлнэ гэсэн зорилтууд байгаа юм.

Гэтэл бид өнөөдөр дэлхийн 149 улсаас 58 дугаар байранд орж байгаа. Нөгөө талаар 2017 оны тайланд улс төрийн эрх мэдлийн үзүүлэлтээрээ Монгол Улс дэлхийн 144 орноос 107 дугаар байранд эрэмбэлэгдсэн байгаа. Өөрөөр хэлбэл, шийдвэр гаргах, бодлого боловсруулах төвшинд ажиллаж байгаа эмэгтэйчүүдийн оролцоо ийм доогуур төвшинд явж байгаа гэсэн үг. Дэлхийн эдийн засгийн форумаас жил бүр гаргадаг жендерийн эрх тэгш байдлын үзүүлэлтээрээ 2018 оны байдлаар 149 орноос 58 дугаар байранд орсон. Энэ асуудалдаа нэг дүгнэлт хийж, улс төрд байгаа, шийдвэр гаргаж байгаа эрэгтэйчүүд маань жаахан уян хатан хандаасай гэсэн байдлаар өнөөдөр эмэгтэйчүүд маань Та бүхэндээ дуу хоолойгоо хүргэж, энэ алга дарам цаасан дээр 30 хувийн квотыг дэмжиж өгөөсэй гэсэн саналаа, хүслээ, бодлоо тээж оруулж ирж байгаа юм” гэж УИХ дахь бусад гишүүдээ аргадсан.

Гэтэл улс төрийн хүрээлээс гадуурх иргэн эмэгтэйчүүд ямар бодолтой байсан гээч.

30 хувь гуйсан ''гуйлгачин'' хүүхнүүд
Улс төр дэх эмэгтэйчүүдийн квот гэж гучин жил гуйлаа. Гарч ирээд байгаа хүүхнүүдээ харцгаа. Хадгаламж, даатгалын мөнгийг гувчуулж идээд бараг барсан эмэгтэй гишүүн ч байх. Ээрч муураад ярьж чадахгүй нь ч байна. Эргэх мөрөө мэдэхгүй эрээ цээргүй цусалдаг нь ч байна. Энэ биеэ тордож, эр эргүүлэхээс өөрийг эс мэдэгч ч байна. Эргээд харахад энэ парламентын өнгөн дээр 30 хувь гуйх нь илүүц мэт санагдах болов. Их чадалтай бол эмэгтэй эрэгтэй ялгаа юун өрсөлдөөд л гараад ирэх нь зөв.
УИХ-ын чуулганаар Сонгуулийн тухай хуулийг хэлэлцэх үеэр УИХ дахь жендертэй холбоотой асуудлаар гишүүд байр сууриа илэрхийлснийг сонирхов.
УИХ-ын гишүүн Б.Бат-Эрдэнэ: "Эмэгтэйчүүдийн квотыг нэмэгдүүлэх асуудлаар иргэд, сонгогчдоос маш их хүсэлт ирж байна. Утсанд багтахгүй их мессеж ирж байна. Үнэхээр чадварлаг эмэгтэйчүүд байвал УИХ-ын 60, 70 хувь нь эмэгтэйчүүд байхад буруудах зүйлгүй" гэж хэлсэн нь байгаа онов. УИХ-ын гишүүн М.Оюунчимэг "Сүүлийн үед парламентад эмэгтэй гишүүд нэмэгдсэнээр сургууль, цэцэрлэгийн хүртээмж, хүүхэд хамгаалах төсөв гэхэд 10 дахин нэмэгдсэн зэрэг олон давуу талууд гарч буй. Эмэгтэйчүүдийн квотыг нэмэгдүүлэх шаардлагатай байна. гэлээ. УИХ-ын гишүүн Д.Оюунхорол "УИХ-дахь эмэгтэйчүүдийн квотыг нэмэгдүүлж 30 хувьд хүргэж өгөхийг хүсэж байна" гэж хошуу дэвсэв. Гуйж биш гуядаад гараад ирэх чадалтай чансаатай шударга зөв зам мөртэй бүсгүйчүүд олон. Тэднийг олж дэвшүүлэх нь намынхны хараа хийгээд сонголт. Тэгэхгүй бол нөгөө л бахь байдаг нэр баастсан, хор хов баздаг, хоёрыг холдуулдаг, гавьсан нэргүй гартаа гав зүүхээр хулгай хийдэг мэрэгчид хэрэггүй ээ” гэсэн байна. Чихний хажуугаар өнгөрөөх ч үг бас биш шүү. Сонголтоо хийх үед орой руу чинь орж мэдэх л үг.