УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар Эрүүгийн хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн Зөрчлийн тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай хуулийн төсөл буюу малын хулгайн гэмт хэрэгтэй холбоотой асуудлыг хэлэлцэж байна.

Малын хулгайн гэмт хэрэгтэй холбоотой зохицуулалтыг Эрүүгийн багц хуульд тусгаснаас гадна УИХ-ын гишүүн Х.Болорчулуун, З.Нарантуяа нар тус тусдаа хуулийн төсөл өргөн барьсан. Хэлэлцүүлгийн явцад дээрх гурван хуулийн төслийг нэгтгэсэн байна.

УИХ-ын гишүүн Ж.Мөнхбат: Малын хулгайн тухайн хууль маш чухал. УИХ-ын гишүүн З.Нарантуяа, Б.Бат-Эрдэнэ, Х.Болорчулуун нарын өргөн барьсан хуулийн төслийг нэгтгэж хэлэлцэж байгаа. Малын хулгайн хэрэг зөрчлийн хуулиар шийтгэдэг болсон. Шүүх нь буруу зөрүү, худлаа үнэн тайлбарлаж хийж дунд нь ял завшиж байна. Ийм асуудал орон нутагт их гарч байна. Үүнд манай малчид туйлын их сэтгэл дундуур байгаа.Малчдын зовлонг бид ойлгох ёстой. Дөрвөн цагийн эргэлтээр цас бороотой тулж, өдөр шөнөгүй нойр хоолгүй зүтгэж байж хэдэн малаа өсгөж байна. Түүнийг нь хулгай ч нар машин машинаар ачаад явдаг. Харин хулгайч нар ял завшиж байна гэдэг гомдол их гарч байгаа.

Малчид малын хулгайн хуулийг чангатгаж өгөөч гэдгийг хэлж байна. Өнчин ишиг хулгайлсан ч гэсэн ял авдаг зүйл заалттай болгож өгөөч гэсэн хүсэлтийг малчид тавьж байгаа. Одоо хэлэлцэж байгаа эрүүгийн хуулийн өөрчлөлтөөр хоёр бодоос дээш бод хулгайлсан нөхцөлд хүндрүүлэх ялтай байна гэсэн зүйлийг ярьж байгаа. Хулгай ч нар энэ хуулийн заалтад тохируулаад хулгай хийгээд байх юм биш үү. Жижиглэнгийн хулгайн олноор гарна. Нэг бог хулгайлсан тохиолдол энэ хуулиар ямар ял авах вэ, хоёр бог нэг бод хулгайлсан тохиолдол ямар ял авах вэ.Энэ асуудалд хуулийн зүйн байнгын хорооны даргаас тайлбар авмаар байна.

Х.Нямбаатар: Өнчин ишиг хулгайлсан байсан ч хорих ял эдэлнэ

УИХ-ын гишүүн Х.Нямбаатар: Гишүүдэд хэлэхэд Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.12-т мал хулгайлах гэмт хэрэг гэдгийг томъёолсон байгаа. Хүчин төгөлдөр үйлчилж байгаа хуулиар бусдын малыг хулгайлсан бол тоо харгалзахгүйгээр зургаан сараас таван жил хүртэлх хугацаагаар зөвхөн хорих ялтай болгож оруулж ирсэн. Мөнхбат гишүүний ярьж байгаачлан зөвхөн бусдын малыг хулгайлаад зөрчлийн тухай хуулиар хариуцлага хүлээж байгаа ийм тогтолцоо манайд байхгүй. Үнэхээр зөрчлийн хуулиар хариуцлага хүлээлгэж байгаа асуудал байгаа бол албан тушаалтнуудад хариуцлага тооцох ёстой. Одоогийн энэ өөрчлөлтөөр хоёр төрлийн сонгох ялаас зөвхөн хорих ялтай болгож байгаа. Нийтэд тустай ажил хийлгэх гэдэг ял оногдуулах боломж байсан.Үүнийг энэ удаагийн өөрчлөлтөөр хассан. Өнчин ишиг хулгайлсан байсан ч хорих ял эдэлнэ. Бусдын олон тооны мал хулгайлсан эсхүл бүлэглэж үйлдсэн, улсын хилээр нэвтрүүлсэн, мал хулгайлахдаа машин, механизм ашигласан бол 2-8 жилийн ялтай ийм хүндрүүлэх бүрэлдэхүүн оруулж ирсэн.

Ц.Ану Н.Алт