-МИНИЙ ЭЭЖИЙН ЦОГЦОС ХӨРЖ АМЖААГҮЙ БАЙХАД “АМИА ХОРЛОСОН” ГЭСЭН МЭДЭЭ ГАРААД ЭХЭЛСЭН-

ШШГЕГ-ын харьяа Цагдан хорих 461 дүгээр ангид энэ сарын 23-нд Монгол Улсын гавьяат хуульч, Улсын дээд шүүхийн шүүгч, өмгөөлөгч асан Л.Бямбаа амь насаа алдсан хэрэг гарсан талаар бид өмнө нь мэдээлсэн билээ. Талийгаачийг хуулийн байгууллагынхан амиа хорлосон байдалтай олдсон гэж анх мэдээлж байсан.

Гэхдээ талийгаачийн ар гэрийнхэн “Миний ээж амиа хорлох хүн биш. Ямар нэгэн гадны нөлөөтэйгөөр амь насаа алдсан хэмээн хэвлэл мэдээллийн байгууллагаар мэдэгдсэн. Ямар учир гадны нөлөөлтэй нас барсан гэж үзэж буй талаар болон АТГ-т шалгагдаж байсан асуудлаар нь талийгаач Л.Бямбаагийн том хүү Нийслэлийн Захиргааны хэргийн шүүгч С.Төмөрбатаас тодрууллаа.

-Танай гэр бүлд эмгэнэл илэрхийлье. Талийгаачийг гадны нөлөөтэй нас барсан хууль хүчний байгууллагынхан нууж байна хэмээн удаа дараа хэвлэл мэдээллээр хэлсэн байсан. Энэ талаар яриагаа эхэлсэн дээр болов уу?

-Манай гэр бүлийн амьдралд үнэхээр хүнд хэцүү байна. Миний ээж хорих ангийн өрөөнд амь насаа алдчихлаа. Гэтэл олон нийтийн хэвлэл мэддээллийн хэрэгслээр хүний санаанд багтмааргүй, ор үндэслэлгүй худал мэдээлэл гарч байна. Амьдралынхаа турш чин шударгаар амьдарч ирсэн ээжийн минь талаар нэг л өдөр бүх зүйлийг нь харлуулсан худлаа мэдээлэл гараад эхэлсэнд харамсаж байна. Ямар учраас, ямар зорилготойгоор зохион байгуулалттай гэмээр мэдээлэл яваад байгааг ойлгохгүй байна. Би нэг л зүйлийг үндэслэлтэй, баримт нотолгоотой хэлж чадна. Миний ээж амиа хорлох тийм сэтгэлийн тэнхээгүй нэгэн биш. Миний бие Цагдаагийн ерөнхий газрын харьяа Улсын мөрдөн байцаах газрын Онц хүнд гэмт хэрэгтэй тэмцэх хэлтсийн мөрдөн байцаагчид энэ хэрэгтэй холбоотой асуудлаар нэг удаа очиж мэдүүлэг өгсөн. Хэрэг хэрхэн шалгагдаж байгаа талаар үнэндээ мэдээлэл алга байна.

-461-Р ТӨВИЙНХӨН УУЛЗАХ ГЭТЭЛ БАЙХГҮЙ АТГ-ААС ИРЭЭД АВААД ЯВСАН ГЭЖ ХЭЛСЭН-

-АТГ-аас талийгаачийг Салхитын мөнгөний ордтой холбоотой хээл хахууль өгсөн гэх хэрэгт холбогдуулан шалгаж байсан хэмээн мэдээлж байна. Мөн ажлын өрөөнд нь нэгжлэг хийхэд нотлох баримт илэрсэн гэсэн. Ээжийг тань баривчилж байгаа гэдгийг хэзээ мэдсэн бэ?

-Энэ сарын 21-ний 21:00 орчимд аав руугаа утсаар залгаж ярьсан. Тэр үед ээжийг шалгаж байгаа талаар огт мэдээгүй байсан. Аав утсаа аваад “АТГ-ын гэх хүмүүс ирчихсэн манайд нэгжлэг хийж байна” гэж хэлсэн. Би ч тэр даруйд нь аавынхаа гэр рүү явсан. Намайг очих үед гэрт нэгжлэг хийсэн АТГ-ынхан яваад өгсөн байсан. Аав “Ямар учраас гэрт нэгжлэг хийсэн бэ? гэдгийг мэдэж чадсангүй. Мөн аав надад “Ээж чинь сураггүй болчихлоо” гэсэн. Тэгэхээр нь ээжтэй хамт ажилладаг ажилтан руу холбогдож асуусан. Тэр хүн өдрийн 12:00 цагийн үед цагийн үед АТГ-ын алба хаагчид орж ирээд ажил дээр нэгжлэг хийсэн. Танай ээжийг аваад явчихсан” гэж хэлсэн. Энэ мэдээллийг аваад бид АТГ руу шууд очсон юм. Шөнийн 02:00 цаг хүртэл АТГ-ын гадна байсан. Маргааш өглөө нь өмгөөлөгч авч Цагдан хорих 461-р ангиад очсон. Ээжийгээ өмгөөлөгчтэй уулзуулах гэтэл Цагдан хорих ангийнхан “Манайд таны үйлчлүүлэгч байхгүй. АТГ-ынхан аваад явсан” гэж хэлсэн.

-АТГ-ын мөрдөгч нар цагдан хорьчихоод буцаагаад гадуур байцаах гэж авч гарсан гэсэн?

-Бид буцаад АТГ дээр ирсэн. АТГ-аас ээжийг тэнд байгаа эсэхийг олон удаа асуусан боловч ямар нэгэн хариу өгөөгүй. Мөрдөгч нар нь утсаа авахгүй байсаар ажлын цаг дууссан. Бидэнд өгсөн мэдээллийн дагуу 24 саатуулаад суллах юм байна гэж ойлгосон. Ээжийгээ хаана байгааг мэдэж чадаагүй. 48 цаг саатуулаад суллах юм байна гэсэн албан бус мэдээлэл ирсэн. Өдөржингөө АТГ-ынхан болон ШШГЕГ-ын 461 дүгээр хорих ангийнхантай өмгөөлөгч, манай эхнэр хоёр ярьсан. Тэд “ Энэ талаар хэлэх боломжгүй” гэсэн хариу өгч байсан. Сүүлдээ утсаа авахаа больчихсон. Хоёрдугаар сарын 24-ны үүрээр 04:00 цагийн орчимд 461-р дүгээр хорих ангийн үүдэнд очиход Баянгол дүүргийн цагдаагийн хоёрдугаар хэлтсийн алба хаагч гэж өөрсдийгөө танилцуулсан хоёр цагдаа “Танай ээж амь насаа алдсан байдалтайгаар олдлоо” гэж хэлсэн. Танай ээж 21:40 цагт амьсгал хураасан байна. Цагдаагийн шуурхай удирдлагын төвд 00:14 цагт дуудлага ирсэн. Бид хэргийн газарт үзлэг хийчихээд явж байна” гэж хэлсэн. Ямар учир шалтгаанаар амиа алдсан бэ? гэдгийг одоо хүртэл бидэнд мэдэгдээгүй. Шүүх шинжилгээний үндэсний хүрээлэнгийн шинжээчийн дүгнэлт гараагүй байна. Бид ээжийгээ амиа алдсан гэдгийг сонсоод сэтгэл санааны хувьд гүн цочирдолд байна. Миний мэдэж байгаа асуудал ердөө л энэ.

-Салхитын алт, мөнгөний орд газартай холбоотой асуудалд холбогдсон гэдгийг нь мэдэж байсан уу?

-Ээжийг минь амь насаа алдаад хэдхэн цаг болж байхад, бие цогцос нь хөрөөгүй шахам байх үеэс цахим сүлжээгээр энэ хэрэгтэй холбоотой мэдээлэл гараад эхэлсэн. Дандаа амиа хорлосон гэх мэдээллийг гаргаад эхэлсэн. Би өнөөдрийг хүртэл ээжийгээ амиа хорлосон гэж бодохгүй байна. Аллага үйлдсэн юм уу эсвэл ямар нэгэн дарамт шахалтнаас болж амиа хорлох нөхцөл байдал үүсчихсэн юм уу гэдгийг үнэхээр хэлж мэдэхгүй байгаа. Дүгнэлт нь гараагүй байгаа шүү дээ. Салхитын орд газартай холбоотой асуудлыг би мэдэхгүй. Хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр гарсан зүйлсийг харсан. Энэ ордтой холбоотой хүмүүс маргалдаад байгаа юм байна гэсэн ойлголттой л байгаа. Гэхдээ ганцхан зүйлийг хэлж чадна. Миний ээж хууль бус зүйл хийх хүн биш.

-Талийгаачийг цагдан хорьсон асуудал дээр ямар бодолтой байна вэ?

-Миний хувьд хэдийгээр хуульч ч гэсэн би Эрүүгийн хуулиар мэргэшээгүй. Захиргааны хэргийн шүүн таслах ажиллагааны талаар сайн мэднэ. Би ээжийгээ амь насаа алдсан үйл явдлаас хойш миний ээжийг баривчилсан талаар хууль судалсан юм. Эрүүгийн хэргийн хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 31 дүгээр зүйлийн дөрөвийн тав дахь заалтад “Шүүхийн зөвшөөрлөөр баривчилж саатуулах хугацааг 48 цагаас хэтэрч болохгүй” гэсэн байна лээ. Шүүхийн зөвшөөрлөөр баривчлах хугацааг 48 цаг гээд хуулиар тогтоочихоод байхад АТГ-ын мөрдөгч яагаад шүүхийн ямар ч зөвшөөрөлгүйгээр миний ээжийг цагдан хорьчихсон юм бэ. Ямар хуулийн заалт үндэслэж 48 цаг хорино гээд хорьсон юм бэ. Энэ асуудалд маш тодорхой хариулт хүсмээр байна. Хоёрдугаарт, мөрдөгч шүүхийн зөвшөөрөлгүйгээр сэжигтэнг баривчлах хуулийн хугацааг 24 цагаар хязгаарласан байхад хаанаас ямар хуулийн зүйл заалт гаргаж ирээд 48 цаг саатуулах талаар яриад байгааг хуульч хүнийхээ хувьд ойлгохгүй байна. Би мөрдөгчийг хуулийг буруу тайлбарлаж хэрэглэсэн. Хууль зөрчсөн үйлдэл гаргасан гэж үзэж байна. Миний ээж насаараа шүүхэд ажилласан шүүгч хүн. Монгол Улсын гавьяат, хууль зүйн ухааны доктор хүнд хуулийн заалтыг буруугаар тайлбарлан хэрэглэж зөрчиж хэрэглэж, эрхийг нь хязгаарлаж, үндэслэлгүйгээр баривчлан хорьж, эцсийн дүндээ амь насыг нь хохироож байгаа юм чинь жирийн иргэдэд яаж хандаж, хэдэн мянган хүнийг хэлмэгдүүлдэг вэ гэдгийг таашгүй.

-АТГ-аас “Зургаан шүүгч үндэслэлгүйгээр хөрөнгөжсөн гэх асуудлаар шалгасан. Тэр зургаан шүүгчийн нэр дотор таны нэр байсан. Энэ талаар?

-Гэнэт л нэг өдөр үндэслэлгүйгээр хөрөнгөжсөн зургаан шүүгч гэсэн мэдээ хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр гараад ирсэн. Зургаан шүүгчийн нэрс гарахад миний нэр дунд нь байсан. Би цаг тухайд нь хуулийн хүрээнд ХОМ үнэн зөв өгдөг. Энэ мэдээ гарснаас долоо хоногийн дараа миний ээжийг барьж хорьж, өнөөдрийн байдалд хүрсэн. Миний ээж аливаа асуудлыг дандаа өөдрөг талаас нь хардаг. Тулгарсан асуудлын гарц гаргалгааг нь олж чаддаг хүн. Надад хөрөнгө мөнгө байхгүй. Миний ард ямар нэгэн нөлөө бүхий хүч байхгүй. Би энэ асуудалд эцсээ хүртэл тэмцэнэ.