Шүүхийн Ерөнхий зөвлөлөөс сар бүр зохион байгуулдаг “Нээлттэй шүүх” хэвлэлийн бага хурал /2020.7.9/ боллоо. Хурлаар Монгол Улсын шүүхийн 2020 оны эхний хагас жилийн шүүн таслах ажлын дүн мэдээ болон олон нийтийн анхаарлын төвд байгаа хэргийн талаар мэдээлэл өгөв.

З.БАЯН-СЭЛЭНГЭ НАРТ ХОЛБОГДОХ ГУРВАН ОРОЛЦОГЧТОЙ ХЭРЭГ

Нийслэлийн Прокурорын газраас Барилга, хот байгуулалтын сайдаар ажиллаж байсан З.Баянсэлэнгэ, тус яамны Үл хөдлөх хөрөнгө, хөрөнгийн зах зээл, гадаадын хөрөнгө оруулалтын хэлтсийн даргаар ажиллаж байсан Ж.Бурмаа, мөн тус яамны Төрийн захиргаа, удирдлагын хэлтсийн даргаар ажиллаж байсан М.Болортуяа нарт 2002 оны Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 263 дугаар зүйлийн 263.2 буюу Төрийн албан тушаалтан албаны эрх, албан тушаалаа урвуулан ашиглах гэмт хэрэгт яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн байна. Мөн М.Болортуяа 2015 оны Эрүүгийн хуулийн 22.5 зүйлийн 22.5.3 хэсэг буюу хахууль өгөх гэмт хэрэгт яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлжээ. Энэ хэргийг Сонгинохайрхан дүүргийн анхан шатны шүүх 2019 оны 12 дугаар сарын 6-ны өдөр хүлээж авсан байна. Гэм буруугийн шүүх хурал 2020 оны гуравдугаар сарын 4-5-ны өдрүүдэд болж нэмэлт мөрдөн байцаалтад буцаах шийдвэр гарсан. Одоогийн байдлаар нэмэлт мөрдөн байцаалт шалгах шатанд явж байгаа бөгөөд шүүхэд буцаж ирээгүй байгаа аж.

З.Баянсэлэнгэ, Ж.Бурмаа, М.Болортуяа нар нь урьдчилан үгсэн тохиролцож, бүлэглэн эрх мэдэл, албан тушаалаа урвуулан ашиглаж улсын төсөвт 14.9 тэрбум төгрөгийн хор уршиг учруулсан хэрэгт холбогдон шалгагдаад явж байна.

Б.БАТСАЙХАН НАРТ ХОЛБОГДОХ ГУРВАН ОРОЛЦОГЧТОЙ ХЭРЭГ

Нийслэлийн Прокурорын газраас БХЯ-ны Төрийн нарийн бичгийн даргаар ажиллаж байсан Б.Батсайхан, Зэвсэгт хүчний 017 ангийн захирагчаар ажиллаж байсан Л.Балдан-Очир, Зэвсэгт хүчний 017 ангийн Санхүүгийн албаны даргаар ажиллаж байсан Н.Сугар нарт Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 22.1 зүйл буюу 2 дахь хэсэг буюу Эрх мэдэл, албан тушаалаа урвуулан ашиглах, улсад онц их хэмжээний хохирол учруулах гэмт хэрэгт яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн байна. Энэ хэргийг Сонгинохайрхан дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүх 2020 оны 3 дугаар сарын 4-ний өдөр хүлээж авсан байна. 2020 оны 5 дугаар сарын 5-ны өдөр шүүхээс тус хэргийг хянан хэлэлцээд Б.Батсайханы нийтийн албанд томилогдох эрхийг 3 жилийн хугацаагаар хасах, 2 жилийн хорих ялаар, Л.Балдан-Очирыг нийтийн албанд томилогдох эрхийг 2 жилийн хугацаагаар хасаж, 5 сая 500 мянган төгрөгөөр торгох ялаар, Н.Сугарын хэргийг гэмт хэргийн шинжгүй гэх үндэслэлээр хэрэгсэхгүй болгон шийдвэрлэсэн байна.

Б.Батсайхан нар нь эрх мэдэл, албан тушаалын байдлаа урвуулан ашиглаж Зэвсэгт хүчний 017 ангид 109 сая 415 мянган төгрөгийн их хэмжээнй хохирол учруулсан гэж үзсэн байна. Батсайхан нь хувийн ажлаа дээрх ангийн албан хаагчдаар гүйцэлдүүлж ийнхүү дээрх хохирлыг учруулсан гэж үзжээ.

Б.ӨСӨХБАЯР НАРТ ХОЛБОГДОХ ХОЁР ОРОЛЦОГЧТОЙ ХЭРЭГ

Нийслэлийн Прокурорын газраас Архангай аймгийн Засаг дарга Ц.Мөнхсайханд Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 22.1 дэх зүйлийн 3 дахь хэсэгт заасан эрх мэдэл, албан тушаалаа урвуулах, мөн хуулийн 11.4-ийн 1 дэх хэсэгт заасан хүний эрүүл мэндэд хүндэвтэр гэмтэл санаатайгаар учруулсан гэх гэмт хэрэгт, тус аймгийн ИТХ-ын дарга Б.Өсөхбаярт Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 1 дүгээр зүйлийн 3 дахь хэсэгт заасан эрх мэдэл, албан тушаалын байдлаа урвуулах гэмт хэрэгт яллах дүгнэлт үйлдсэн байна.

Уг хэргийг Хан-Уул дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүх 2020 оны 5 дугаар сарын 22-ны өдөр хүлээн авч гэм буруугийн шүүх хурлыг 2020 оны 6 дугаар сарын 15-ны өдөр товлосон. Харамсалтай нь гурван удаа хойшлогдоод дараагийн шүүх хуралдаан энэ оны 7 дугаар сарын 10-ны өдөр буюу маргааш 13.30 цагт товлогдсон байна.

Мөнхсайхан нь Б.Өсөхбаяртай бүлэглэн хийх ёсгүй үйлдэл хийж албан үүрэг, бүрэн эрх, албан тушаалын байдлаа урвуулан ашиглаж Архангай аймгийн Цэнхэр сумын 1-р багийн нутагт орших “Шоронгийн ам” нэртэй газраас 5 га талбайд 5 жилийн хугацаатайгаар бичил уурхайн үйл ажиллагаа явуулах зөвшөөрлийг “Тунгалаг Тамир-Ар”нөхөрлөлд эзэмшүүлэхээр давуу байдал бий болгосон. Мөн н.Батсүхтэй эрхэлж буй албан тушаалын байдалтай нь холбогдуулан маргалдаж эрүүл мэндэд нь хүндэвтэр гэмтэл санаатайгаар учруулсан,дараа нь Б. Өсөхбаярыг ганцааранг нь аймгийн засаг даргатай бүлэглэн хийх ёсгүй үйлдэл хийж албан үүрэг, бүрэн эрх, албан тушаалын байдлаа урвуулан ашиглаж дээрх нэр бүхий нөхөрлөлд давуу байдал олгосон гэсэн гэмт хэрэгт холбогдуулан шалгаж байна.

Э.ОЮУНЧИМЭГТ ХОЛБОГДОХ ХЭРЭГ

Э.Оюунчимэг нь нь Казахстан улсын иргэн М.Мараттай “Жи-Тайм” корпорейшн компаниар дамжуулан сүлжээний бизнес эрхлэх замаар 11 398 иргэнд нийт 25.8 тэрбум төгрөгийн хохирол учруулсан залилангийн хэрэгт холбогдож уг хэргийг Нийслэлийн прокурорын газраас Баянгол дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхэд 5-р сарын 13-ны өдөр хэрэг нь ирсэн байна. Гэм буруугийн шүүх хурлыг 7-р сарын 2-ны өдөр хуралдуулахаар товлон зарласан боловч шүүгдэгч нэмэлтээр өмгөөлөгч авсан, өмгөөлөгчид нь хэргийн хавтаст материалтай бүрэн танилцаж амжаагүй гэсэн үндэслэлээр хойшлуулахаар болсон. Нийт хэргийн хавтаст материал 586 ширхэг байгаа. Шүүхээс 7-р сарын 8-нд хуралдуулахаар шинэ тов зарласан боловч нийт хавтаст хэрэгтэй танилцаж амжихгүй байна гэсэн үндэслэлээр хойшлуулах хүсэлт гаргаснаар 7 дугаар сарын 17-ны өдөр шүүх хурлыг шинээр товлон зарласан байна.

Энэ хэрэг олон тооны хохирогчтой, хавтаст хэргийн тоо их учраас цар тахлын нөхцөл байдалтай холбогдуулаад нийт хохирогчдыг шүүх танхимд оруулах аль эсвэл хохирогчдын төлөөллийг шүүх танхимд оролцуулах боломжгүй байгаа учраас live хэлбэрээр шүүх хуралдааныг явуулахаар ажиллаж байгаа.

С.БЯМБААХҮҮГИЙН ХЭРЭГ

“Дулааны цахилгаан станц-2”-ын гүйцэтгэх захирал С.Бямбаахүү, тус байгууллагын ерөнхий нягтлан Б.Даваадуламд хуурамч бичиг баримт ашигласан, эрх мэдлээ урвуулан ашигласан үндэслэлээр эрүүгийн хэрэг үүсгэжээ. С.Бямбаахүүг нийтийн албанд томилогдох эрхийг хоёр жилээр хасч, 7.4 сая төгрөгийн торгууль ногдуулжээ. Түүнчлэн АТГ-аас шалгалт явуулахад С.Бямбаахүүгээс 14 сая төгрөг олдсон бөгөөд энэ мөнгийг хурааж улсын орлого болгосон байна. Б.Даваадуламд 5.8 сая төгрөгийн торгууль ногдуулж, дөрвөн сая төгрөгийг хураажээ.

Ш.БАТХҮҮ НАРЫН 6 ОРОЛЦОГЧТОЙ ХЭРЭГ

“Жаст”-ын Ш.Батхүүг залилах, хуулийн этгээдийн эрх мэдлийг урвуулах ашиглах, хуурамч бичиг баримт ашиглах, нотлох баримт хуурамчаар бүрдүүлэх, устгах, мөнгө угаах зэрэг гэмт хэрэгт холбогдуулан шалгаж байгаа. Тэрбээр хуурамч бичиг баримтаар Стандарт банкнаас 109 сая ам.долларын зээл авч улсад онц их хохирол учруулсан хэмээн буруутгагдаж байгаа юм. Одоогоор хэрэг хянан шийдвэрлэх шатандаа яваа бөгөөд шүүх хурал товлогдоогүй байна.

ЖДҮ-ТЭЙ ХОЛБООТОЙ ГЭМТ ХЭРЭГ

Б.УНДАРМААГИЙН ХЭРЭГ

Улс төрд нөлөө бүхий этгээд нь бусдад давуу байдал олгосон гэх үндэслэлээр УИХ-ын гишүүн Б.Ундармаад хэрэг үүсгэсэн. Тухайлбал, тэрбээр УИХ-ын гишүүний албан тушаалаа урвуулан ашиглан ХХААХҮЯ-ны сайд байсан Б.Батзоригт нөлөөлж, өөрийн хамаарал бүхий компанид 800 сая төгрөгийн зээлийг ЖДҮХС-аас авсан нь тогтоогдсон. Одоогоор түүнд хувийн баталгаа гаргах, таслан сэргийлэх арга хэмжээ авчээ.

Г.СОЛТАНЫ ХЭРЭГ

УИХ-ын гишүүн асан Г.Солтаныг мөн дээрх үндэслэлээр шалгаж байгаа. Шүүх хурлыг долдугаар сарын 20-нд товложээ. Тэрбээр УИХ-ын гишүүн байхдаа өөрийн компанид ЖДҮХС-гаас 950 сая төгрөгийн зээл олгожээ. Түүнд мөн хувийн баталгаа гаргах, таслан сэргийлэх арга хэмжээ авчээ.

Д.ДАМБА-ОЧИРЫН ХЭРЭГ

ЖДҮХС-гийн хэрэгт холбогдсон Д.Дамба-Очирт хувийн баталгаа гаргах, таслан сэргийлэх арга хэмжээ авчээ. Тэрбээр УИХ-ын гишүүн байхдаа өөрийн хамаарал бүхий компанид ЖДҮХС-гаас 1.2 тэрбум төгрөгийн зээл авчээ.

С.БАЯРЫН ШҮҮХ ХУРЛЫН ТОВ ГАРААГҮЙ БАЙНА

Нийслэлийн прокурорын газраас С.Баяр, Ч.Давааням, Б.Бадрал, Д.Ганболд нарт яллах дүгнэлт ирүүлжээ. Шүүгдэгч нарын хүсэлтийг хүлээн авснаас хойш шүүх хурлыг дөрвөн удаа хойшилсон. Улмаар долдугаар сарын 6-нд шүүх хурлыг товлосон ч С.Баяр, Ч.Давааням нарын өмгөөлөгч хуралд ирээгүй тул тэдний шүүх хурлыг жич товлон хуралдахаар болсон. Харин С.Баярцогт, Б.Ариунсан, Б.Бадрал, Д.Ганболд нарт холбогдох хэргийн шүүх хурал өнөөдөр үргэлжилж байна.

Э.БАТ-ҮҮЛИЙН ХУРАЛ ЗУРГАА ДАХЬ УДААГАА ХОЙШИЛЛОО

Э.Бат-Үүл нарын 11 хүнд холбогдох хурал зургаан удаа хойшлоод байна. Э.Бат-Үүл, Б.Чулаадай нар нь шүүх бүрэлдэхүүнээс татгалзсан тул татгалзал шийдвэрлэх хүртэл шүүх хурал хойшиллоо. Шүүх хурлын тов одоогоор зарлагдаагүй байна.

Ж.ЭРДЭНЭБАТЫГ ЗУРГААН ЖИЛ ХОРИХООР БОЛОВ

Ерөнхий сайд асан Ж.Эрдэнэбат зэрэг таван хүнд холбогдох шүүх хурлын шийдвэр энэ сарын 6-нд гарсан. Шүүгдэгч Ж.Эрдэнэбатыг өөртөө, өөрийн төрсөн дүүд давуу байдал бий болгож, Өмнөговь аймагт 020922 дугаарын газрыг таван сая төгрөгөөр худалдан авсан. Энэ мэт 10 гаруй лицензийг өөрийн нэр дээр шилжүүлж, зарсан гэх хэрэгт холбогдсон. Ингээд түүний нийтийн албанд томилогдох эрхийг зургаан жилээр хасч, зургаан жил хорих ял оноосон.

Н.НОМТОЙБАЯРЫГ 5.5 ЖИЛ ХОРИХООР БОЛОВ

УИХ-ын гишүүн асан Н.Номтойбаяр Хөдөлмөр нийгмийн хамгааллын сайдаар ажиллаж байхдаа 29 төсөлд давуу байдал олгож, санхүүжилтийг шийдвэрлэсэн гэх хэрэгт холбогдсон. Улмаар түүнийг нийтийн албанд томилогдох эрхийг нь таван жилээр хасч, 5.5 жил хорих ял оноосон.

ЭХНИЙ ХАГАС ЖИЛД 53632 ХЭРЭГ ШИЙДВЭРЛЭЖЭЭ

Энэ оны эхний хагас жил Монгол Улсын шүүх 53632 хэрэг, маргааныг хянан шийдвэрлэсэн байна. Тодруулбал, Монгол Улсын анхан шатны шүүхүүд эрүүгийн 7404 хэрэг, иргэний 29396 хэрэг, захиргааны 780 хэрэг, зөрчлийн 10909 нийт 48489 хэрэг, маргааныг хянан шийдвэрлэжээ. Дээрх хэрэгт 7422 хүн, гурван хуулийн этгээдийг гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцож, 10640 хүнд зөрчлийн шийтгэл оногдуулж, 721 хүнийг хорих ял эдлэх хугацааны өмнө суллажээ. Мөн 1085 хүнд цагдан хорих таслан сэргийлэх арга хэмжээ авчээ. Мөн шүүхээс 11.9 тэрбум төгрөгийг төрийн санд оруулахаар шийдвэрлэсэн байна.