Нийтлэлч А. Баатархуяг: Аймгууд хусмаа чамласан хүүхэд шиг төсвөө чамлаж байна. Уг нь аймгаа хөгжүүлчихсэн бол... Орон нутгийн бие даасан байдал гэдэг чинь юуны өмнө санхүүжилт юм л даа. Гэжээ. Орон нутгийн өөрөө удирдах ёсыг хэрэгжүүлэх, боловсронгуй болгох чухал боломж нь нутгийн төсвийн орлогоос шууд хамаардаг. Тухайн аймаг ч өөрөө төсвөө бүрдүүлж, төсвийнхөө хэмжээнд үйл ажиллагаагаа чөлөөтэй явуулах нь зэх зээлийн нөхцөлд нутгийн удирдлагыг сайжруулах, төвлөрлийг багасгахад чиглэсэн шийдвэрлэвэл зохих чухал асуудлын нэг юм.

Мөн орон нутгийн бие даасан байдал улс төр, нийгмийн өнцгөөсөө тусгаар тогтнол, улсын аюулгүй байдалтай салшгүй холбоотой. Газар нутаг эзэнтэй байна гэдэг түүхэн чухал ойлголт юм. Манай улс хүн ам цөөн газар нутгийн хэмжээ том, таруу нүүдэлчин амьдрал зонхилж байснаас суурин соёл иргэншилтэй гадаадынхан манай зах хязгаарт шивээ гацаа үүсгэж, хүн амаа суурьшуулаад адагт нь маргаан үүсгэх замаар газар нутгийг эзэрхийлэх хандлага түүхийн турш байсаар иржээ.

Орон нутгийн засаг захиргаа, төсөв санхүүгийн бие даасан байдал нутгийн хүн амын нийгэм эдийн засгийн байдалд эерэг нөлөө үзүүлж цаашлаад стратегийн чухал үр дүнг авч ирдэг ажээ. Хэрвээ энэ бодлого алдагдсаар байвал ямар ноцтой аюул дагуулж байгааг бэлхэн харж болно. Нутгийн бие даасан байдал дараах шинж чанараар тодорхойлогдоно.

- Эрх зүйн хэм хэмжээ тогтоох бие даасан байдал. Нутгийн захиргаа иргэдийнхээ аюулгүй байдал, ахуй амьдралд тохирох тогтоол, дүрэм журам гаргах эрх - Боловсон хүчний асуудлыг шийдвэрлэх бие даасан байдал. Энэ нь нутгийн захиргаанд ажиллах хүмүүсийг нутгийн өөрөө удирдах байгууллага шийдвэрлэх юм - Санхүүгийн бие даасан байдал. - Төвлөрөлтийн бие даасан байдал. Эдгээрийн аль нэг нь доголдсон дутуу дулимаг шинжтэй байвал орон нутгийн бие даасан байдал аяндаа алдагдана. Орон нутгийн бие даасан байдал алдагдсанаар Монгол улсын бүрэн бүтэн байдал эмтэрч байна гэсэн үг.