Хуульч Б.Мэргэнтэй ярилцлаа.

-УИХ-ын ээлжит бус чуулганаар төсвийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах талаар хэлэлцэгдэж байх үед хуралдаан даргалагч УИХ-ын гишүүн Б.Пүрэвдоржийг Дэгийн тухай хуулийг барьж УИХ-ын чуулганд суух эрхийг долоо хоногоор хаслаа. Дэгийн тухай хуульд энэ талаар хэрхэн заасан байдаг юм бэ?

-Өмнө хийгдэж байсан судалгаануудтай холбоотойгоор УИХ-ын чуулганы хуралдааны Дэгийн тухай хууль, УИХ-ын тухай хууль шинэчлэн батлагдсан. Одоо энэ хоёр хуулийн өөрчлөлт хэрэгжээд явж байна. Одоо чуулганы хуралдаанууд дандаа шинэ хуулийн дагуу, шинэчилсэн найруулгын дагуу Дэгийг баримталж явж байгаа. Шинэчилсэн найруулга гэдэг өмнөх хуульд 50-иас дээш хувьд нь өөрчлөлт орж шинэчилсэн найруулга болж байгаа учраас энэ хууль бүхэлдээ шинэчлэгдсэн гэсэн үг. Шинэчлэгдэх явцад УИХ-ын гишүүний хариуцлагыг хэрхэн дээшлүүлэх асуудал хөндөгдөж яригдсан. УИХ-ын гишүүн халдашгүй эрхтэй. Гэхдээ эрхийг нь олгоод байгаа юм чинь хариуцлага тооцох ёстой гэж үзсэн. УИХ-ын гишүүдийг чуулганы хуралдааны танхимд хэлсэн үгэндээ хариуцлага хүлээхгүй гэдэг. Угтаа чуулганы хуралдаан дээр хэлсэн ч тэр нь бусдыг гүтгээд, доромжлоод эхэлбэл хариуцлага тооцож болохуйц заалт урьд нь байсан. Гэтэл ийм заалт байхгүй мэтээр өдийг хүргэсэн. Дэгийн тухай хуулийн 17,18 дугаар зүйлд шинэчилсэн найруулгын заалт бий.

Дэгийн тухай хуулийн 17 дугаар зүйлд хуралдаан даргалагчийн эрх үүрэгтэй холбоотой заалтууд бий. Харин 18 дугаар зүйлд нь хуралдааны дэг зөрчсөн гишүүнд хүлээлгэх хариуцлагын талаарх зохицуулалтууд бий. Хуралдаан даргалагч дэг сахиулна. Гишүүн Дэгийг зөрчсөн тохиолдолд сануулах, хуралдаанд үг хэлэх эрхийг хасах, хуралдаанд оролцох эрхийг хасах заалттай. Энэ гурван хариуцлагын аль нэгийг нь ногдуулна.

-Шат дараатай явах ёстой юм байна, тийм үү?

-Тийм. Хариуцлага тооцох гэж байгаа бол шат дарааллаараа явах ёстой. Дэгийн тухай хуульд заасан заалтаараа явах ёстой юм.

Хуралдаан даргалагч өөрөө Дэгээ зөрчсөн асуудал энд үүсч байна. Хэрвээ Б.Пүрэвдорж гишүүнийг сануулахгүйгээр хариуцлага тооцох заалттай дэг зөрчсөн гэж үзвэл танхимыг орхин гарахыг шаардах ёстой. Үүнийг биелүүлэхгүй бол хугацаа заан хуралдаанд оролцох эрх хасах хуультай. Тэрнээс шууд чуулганд суух эрхийг нь хасах арга хэмжээ авах эрх байхгүй. Тухайн өдрийн хугацаанд л чуулганаас гаргаж болох болохоос биш, долоо хоногоор хуралдаанд оролцуулахгүй гэж хугацаа заах ёсгүй. Шууд долоо хоногоор хасах нь буруу.

Үргэлжлэлийг dnn.mn БАЗАРРАГЧААГИЙН НОМИН-ЭРДЭНЭ