Профессор Л.Мөнх-Эрдэнэ: УИХ Үндсэн хуулийг, МУ-ын Ерөнхийлөгчийн институцыг, Монголын ард түмнийг ХУУРАН МЭХЭЛСЭН
Өрнөж буй Ерөнхийлөгчийн сонгууль, Үндсэн хуулийн цэц, Улсын Их Хурал, мөн Үндсэн хуулийн нэмэлт өөрчлөлтийн холбогдолтой хууль, эрх зүйн асуудлуудаар Макс Планкийн Нийгмийн Антропологийн Хүрээлэнгийн зочин судлаач доктор, профессор Л.Мөнх-Эрдэнийн байр суурийг цувралаар танилцуулж байна.
ҮХЦ дээр үүсээд байгаа нөхцөл байдлыг хэрхэн харж байгаа вэ? Хуулийг үндэслэлтэй гэж үзэж байна уу?
Л.Мөнх-Эрдэнэ: Нэгдүгээрт, Үндсэн хуулийн цэцэд маргаан үүсэх ёсгүй, маргаан үүсгэх боломжгүй байсан. Яриад байгаа дөрөвдүгээр шаардлага гэгч зүйл нь Үндсэн хуульд байгаагүй. Үндсэн хуульд байхгүй үг, үсэг, утга санаагаар Үндсэн хуулийн цэц маргаан үүсгэж болохгүй.
Маргаан үүсгэх хоёрхон боломж бий. Нэг дэх нь, УИХ залилан мэхлэлт, хууран мэхлэлт хийсэн. УИХ нэгдүгээрт, Үндсэн хуулийг, хоёрдугаарт Монгол улсын Ерөнхийлөгчийн институцыг, Монголын ард түмнийг хууран мэхэллээ. Хоёр дахь үндэслэл нь тухайн үед 6 жилийн хугацаагаар, зөвхөн нэг удаа сонгоно гэсэн заалтыг оруулж байхдаа УИХ юу хийж байгаагаа ухаараагүй, юу хийж байгаагаа мэдэхгүй, сэтгэцийн эмгэгтэй, эсвэл эрх зүйн чадамжгүй байсан тохиолдолд маргаан үүсгэх боломжтой. Ийм л хоёр нөхцлөөр маргаан үүсгэх боломжтой байсан.
Мэдээж энэ хоёр нөхцлөөр маргаан үүсгэвэл эхнийх нь УИХ бол залилан мэхлэх байгууллага, Үндсэн хууль залилан мэхлэлт, хуульчид эрх зүйчид залилан мэхлэгчид гэсэн үндэслэл гарч ирнэ. Ер нь сая маргаан үүсгэсэн үндэслэл нь ч тийм л харагдаж байна.
н.Мөнхсайхан нар хууль тогтоогч “эс үйлдэл гаргасан” гэсэн үндэслэлээр цэцэд хандсан. Уг нь УИХ энэ асуудлыг хөндсөн боловч маргаан үүсгэхэд огт хөндөөгүй гэж мэдэгдлээ. Ийм үндэслэлээр маргаан үүсгэх нь онолын хувьд боломжтой ч хуулинд ийм заалт байхгүй.
Монгол Улсын Үндсэн хуульд 2019 онд оруулсан нэмэлт өөрчлөлт бүгдээрээ хүчин төгөлдөр бус болж таараад байна. Яагаад гэвэл, хууль бус учраас, хууран мэхлэлт учраас. Ер нь бол хулгай, худал, залиланг үгүйсгэх гэж хууль оршдог, хуулийг үгүйсгэж хулгай, худал, залилан гардаг.
УИХ наадам, цагаан сар дөхүүлээд хууль баталдаг болчихсон. Үүнийг ард түмэн анзаарсан байхаа. Монголд хууль тогтоогчид хуулийг хууран мэхэлдэг болчихжээ. Тийм учраас Үндсэн хуульт байгуулалд халдсан үйл ажиллагаа болсон гэж үзэж байна.
.jpg)
.jpg)
Сэтгэгдэл
ZAP [202.9.40.50] 2021-05-05 05:04:00
Зочин [202.21.104.46] 2021-10-18 08:21:08
Үнэн бичжээ. Үнэнийг нуухын тулд троллууд энэ хүн рүү их дайрч байна даа. Хуулинд байхгүй үг үсгээр хэрэг үүсгэдэг нь угаасаа буруу биз дээ?
ZAP [202.9.40.50] 2021-05-05 05:04:00
багш [122.201.31.64] 2021-04-30 09:31:59
Энэ солиотой гэмээр нөхөр өөрийнхөө мэдэхгүй зүйл рүү хошуу дүрж чалчих юм . Мэддэггүй юмаа ярихгүй байх нь боловсрол юм сан. Тэгсэн атлаа бас профессор гэчихчээ. Энэ мэт профессороо цэгцлэхсэндээ Бо яам минь.
Зочин [150.129.143.206] 2021-06-29 13:40:01
Яасан зөв хэлвээ. Энэ үнэхээр мэдэхгүй юмаа бурж бдаг шизотой нөхөр мөнөөс мөн шүү
зочин [64.119.24.145] 2021-04-30 06:24:10
Мэдэмхийрэгч нар их болжээ.
Зочин [66.181.187.192] 2021-04-29 08:35:01
БҮХ НАМ ЭВСЭЛҮҮД ТАРЦГАА
Зочин [192.82.67.53] 2021-04-29 08:06:53
Зарим эрдэмтэд гайхалтай сэтгэх юмаа. УИХ залилнлаа, сэтгэцийн эмгэгтэй гэнэ үү. Арай ч дээ. Энэ бол анхнаасаа маш ойгомжтой явж байсан процесс. Одоогийн Ёрөнхийлөгчийг энэ сонгуульд нэр дэвших боломжтой байхаар явж байгаад замдаа хэрхэн өөрчлөгдсөнийг бүгд мэдэж байгаа Сая ҮХЦ -ээс ямар шийд гарахаас үл хамаараад одоогийн Ерөнхийлөгч нэр дэвших эрхгүй л байгаа шдээ.
рхөборыбх [203.23.199.86] 2021-04-30 05:05:39
Энд нэг хөлсний бичээч тролл байна.
Irgen [66.181.161.114] 2021-04-28 11:47:00
Номийн цагаан солио туссан этгээд үү. Эсвэл хэдэн бор цаасанд хүн чанараа арилжчихсан уу. Йтм амьтан оюутнуудад юу заах вэ. Эргэлзээтэй л юм
Зочин [66.181.180.206] 2021-04-29 03:25:08
үнэн үг хэлсэн хүнд ман ын троллууд өшөөтэй үнэнг хэлсэн хүнийг поп зөнөг янхан гээд элдвээр хараана энэ тогтолцоо чинь монголыг сүйрүүллээ одоо манайд үндсэн хуулийн хямрал засаглалын хчмралтайгаа нүүрлэ чихээд байгааг мэдэж байна уу Бүх ажил явахаа байлаа болж байгаа юм ер нь байна уу энэхулгай худал нүүрэлсэн төрөө засахгүы юмуу засахаар бантангаасаа салчих гээд байгаа л даа битгий ий өчүүхэн байгаач энэ гаж тогтолцоо чинь нуран унах гээд хазайчихсан байгаа шүү нэг түлхэхэд л та нар дарагдаж үхнэ шүү энэ цатгалан нөхдүүд нийгмээ зөвсайхан болговол хойч үед чинь хэрэгтэй шүү ийм заваарсан шударга бус тогтолцоог үлдээх гэж үү ард түмний хилэн нэг хөдөлбөл цусаар уйлаад ч нэмэргүй шүү гэж нэг ухаалаг монгол хүн захисан байдаг ман ын тэжэвэврүүдээ
Зочин [66.181.161.50] 2021-04-29 02:43:07
Чи л сохор байх
Зочин [202.9.46.218] 2021-04-28 10:07:29
ИХ харваас илт хууль бус маргаан хийж Е.сонгуулийн хуульд нэмэлт хийлээ.Үүндээ ҮХЦ-ийг ашиласан нь бүр мафи шинжтэй бна.
Зочин [66.181.161.120] 2021-04-28 09:13:42
Энэ хүний зөв.буруу ярих нь ч яахав.энэ бичсэн сэтгэгдэлүүдийг харж.уншихад. бид ямарч юмыг ийм л эсрэг тэсрэг ойлгодог болж.сүүлийн 30 д жилд хүмүүс шал өөр өөр сэтгэхүйтэй болжээ. Хувь хүнийхээ үүднээс бодоход энэ хүмүүсийн ихэнх нь энэ чигээрээ.ийм араншинтай байгаад байвал эдийн засаг байтугай эх нутагаа ч алдчихаж магадгүй .санагдах юм.
Уулын өвгөн [66.181.161.123] 2021-04-28 15:57:29
Яг тийм.тантай санал нэг бна
Зочин [103.57.95.252] 2021-04-28 14:40:05
Чи зөв бичжээ. Би бас л ингэж бодсон. Хүмүүсийн боловсрол зан ааш үнэхээр доош орсон санагддаг.
zochin [39.154.234.50] 2021-04-28 07:59:20
Munkherdene zov yarisan, huulind zaagaaguu, hereg uusgeh bolomjgui zuil deer tsets shiidver gargaj, ih hural huleen avsan. Tegeheer mongol uls ardchilsan tortei oron yum uu bish. Undsen huuliin bus argaar autoritary derlem ruu gulsaad orchihloo doo
namyn gishvvnhedhen hvn namyg tvlvvlvh bolson iymuu. [202.9.46.177] 2021-04-28 07:48:25
man araich iim baigaagvi yumsan svvliin heden jild yamar horlol olchihoboo bvr ishvvdiin oroltsoo gej baina uu
Зочин [66.181.176.56] 2021-04-28 05:17:52
Бах Мэлхий Хүрэлсүхэд дагаар орж өнөөдрийн энэ будиалныг хийсэн.,
Зочин [103.57.95.46] 2021-04-28 05:06:18
Зөв тайлбар байна
ахмад [103.57.92.124] 2021-04-28 05:01:19
Энэ хууль эрдэмтэн ганцаараа бүхнийг мэдэгч үү бусад хуль эрдэмтэд нь тэнэг үү ИНГЭЖ биеээ худалдаад албан тушаалд очихгүй цаг үе өнгөрсөн
Овгон [188.242.45.204] 2021-04-28 09:27:26
Ундсэн хуулийг зорчих гэдэг гэмт хэрэг хуулийг маш зов унэнг та яагаад угуйсгэж байна.Шудрага унэнг хун болгон барьдаггуйн жишээ.Одий насалталаа хуулийн цоорхой ашиглах гуйвуулж шийдвэр гаргадаг гэж мэдэхгуй явсан бол одоо ойлго.Оноодор монго хэнийгч гуйвуулж худалч болгож чадаж байгаагийн жишээ.Энэ Хун шиг тайлбарлаж нь бий гэвч амиа бодсон монгонд тархиа угаалгасан нь олон гэдгийг харуулж байгаа юм.Унэн уг хатуу гэдэг энэ.Оорийгоо оод татах биш олонд зовийг хургэх гэсэн сэтгэл байна.
Монгол эрдэмтэн [64.119.27.99] 2021-04-28 03:31:57
ХОЛ ТӨӨРӨӨД БҮҮР ЭЛИЙРЦЭН АМЬТАН БАЙНА ДАА, ЧААВААС....
Зочин [66.181.183.145] 2021-04-28 01:02:04
АН бүр арчаагаа алдажээ энэ бол Эрдэнэтэй холбоотой эцэст нь 2 хуваагаад ийм боллоо нөгөөтэйгүүр боловсон хүчин боловсролтой гишүүд их цөөн юм зөвхөн дүйвээнээр л явдаг нөхөд б.на ш дээ
Багш [150.129.140.178] 2021-04-28 00:38:55
Чамайг мэдэхгүй нохой ч МУИС-д байхгүй. Чамд мэддэг, чаддаг юм юу ч байхгүй, харин чи МУИС-ийг самарсан хулгайч, худалч нарын нэг. Хуулийн талаар чамд А ч байхгүй. Ингэж солиорч байж олж долооно гэж бодож байгаа бол зүгээр л наанаа ганц өдөр ч болов хоол хороохыг л бод. Чи дунд сургуульд түүхийн багш ч хийж чадах чадваргүй адгийн шантаажчин, нэр төр хөөцөлдөгч. Мөн хол хадуурч байх шив дээ. Аргагүй дээ, хаварт ШИЗО их хүчтэй дэлбэрдэг.
Зочин [66.181.161.36] 2021-04-29 00:48:41
таны мэдрэлзүгээр үү
Зочин [103.229.120.227] 2021-04-28 06:45:54
Хүрэлсүх өөрөө ороод ирчихэж. Яг дэлбэрлээ
Зочин [103.212.116.36] 2021-04-28 03:52:25
Нөхөр ингэж их адгаж барьц алдаж тайвширч чадахгүй уурлан багтарч байхыг харвал профессор яг байг нь оноод эмзэг газар нь хатгачихжээ дээ янз нь .
Зочин [59.153.113.107] 2021-04-27 17:52:57
үнээн үнэн. Хуульч биш гэхэд хуульчдаас илүү товч тодорхой тайлбар хэлж. Толгой муутай зарим хуульчид ичээсэй. Онолын хувьд ийм байдаг гээд л хууль зөрчөөд байвал Монгол улсад хуулийн хэрэггүй, энд тэндхийн янз бүрийн онолыг хууль мэт дагаад л суухад болно.
Зочин [66.181.161.36] 2021-04-29 00:51:59
Ганцхан зөв тайлбар сонслоо Баярлалаа
Зочин [103.57.94.51] 2021-04-27 16:24:03
Зи.Энхболдын цүнх баригч гэл үү юу гэлээ ккк
Darga [66.181.161.101] 2021-04-27 14:52:35
Ene zunug uvgun hutsalgui zail
Зочин [64.119.27.219] 2021-04-27 15:07:48
Уучлаарай.энэ хуульч харин ч маш үнэн зөв гаргалгаа үндэслэл бичсэн бна.Манайд ийм хуульчид байдаг бхйхнээ.талархаж бна шүү.
Зочин [139.5.218.94] 2021-04-27 14:41:01
Одоогийн МАН гэж ямарч боловсролгүй ухаан санаа өөрийн үнэт зүйлгүй баахан сохороор баясагч сайн дурийн уран сайханчид шиг МАНгаруудийн бөөгнөрөл болжээ
ИРГЭН [64.119.27.109] 2021-04-27 13:05:51
Үнэнч шудрага бусдыг эсэргүүцэхдээ дургүй нь хүрсэн нэгнийг яаж доромжлон гүтгэдгийн жишээ энд тавигджээ Ардын намынхныг мухар сохроор даган баясагч.мэдрэл,оюуны хомсдолтон,ардын намын бохир үүр,уурхайд бузар аргаар шимэгчлэн амьдрагчид,ухамсар мэдлэггүй дорой буурай хүмүүсийн гэгээрүүлцгээе.Хүний оюуныг хорт улс төрийн аргаар хордуулах бодлоготой МАН ын хорт хар үйлийг хааж. энэ хар хүчийг хаах Ерөнхийлөгчийнхөө захирамжийг дэмжмцгээе.Гэгээрцгээе!!!!!
Зочин [202.126.88.192] 2021-04-27 13:23:56
Ерөнхиилөгчөө дэмжсээр нэг талдаа гарнаа
Малчин [66.181.161.110] 2021-04-27 13:03:19
МАКС Планкийн хүрээлэнд профессор гэж албан тушаал байхгүй шүү дээ, профессор гэдэг их сургуульд ажилладаг хүний албан тушаал. Энэ хүн хаанахын их сургуульд ажиллаж байгаа болоод профессор гээд байгаа юм болоо?
Зочин [66.181.161.36] 2021-04-29 00:56:31
Тэр нь чамд хэрэггүй.дээ хөндсөн сэдвийг.нь тунгаа...ухаандаа.
Энхболд.х [172.58.143.154] 2021-04-27 23:16:12
Профессор- албан тушаал биш.Баруунд байдаг ш.у ны ажилтны хамгийн том Цол юм.манайд бол ийм цолтой хүн олноороо байдаг.
зочин [202.9.40.103] 2021-04-27 13:21:22
МУИС д багш гэнээ..,???
иргэн [64.119.27.109] 2021-04-27 12:44:22
Энэ эрдэмтний үгэнд зарим нь их эгдүүцэж байгаа бололтой.Би гайхах юм.???Юунд гэвэл:Нэг.Төр засаг,хууль цааз цэвэр ариун, шударга байвал үр дүнд нь монголын 3 сая иргэнд ээлтэй сайн бусуу? Буруу-бусармаг хуулийг олонхиороо түрий барьж,намынхаа явцуу,бохир эрх,ашигт.өндөр сандал суудлын шуналд тохируулан гаргасан хуулийн булихай нь бултайж байгаа нь энэ.Зарим нь Ардчмлсан намын хохь нь гэж үздэг бололтой ,Ардчилсан нам хохирч байгаа бол та ч,би ч ард түмэн бүгд хохирч байгаа юм шүү.Юманд ухаан зарж ухаалаг байдлаар,ухамсартай ,мэдлэгтэй хандая!!! Учрыг нь мэдэхгүй байж аль нэгнийг даган сүжрэх нь зохимжгүй Өөрийн мэдлэг,чадамжаа бусдад:"Би иймэрхүү арчаагүй дорой хүн шүү "гэж хашгачихтай адил.Ардчилалын нарийн учрыг ухаж ойлгох нь юунаас ч чухал байна.Би 26 настай байхдаа МАХН буюу МАН-д элсэж байлаа.Тэр үеийн намын гишүүн хүн яасанч өндөр зөв ёс суртахуун, ухамсар,гэгээн ариун хүсэл тэмүүлэлтэй байсан юм бэ?Одоогийн МАН-д шуналтан,луйварчид,болохгүй бүтэхгүй бүхэн үүрэлдэг болж1!!
Зочин [192.82.73.167] 2021-04-28 11:15:33
Unen
Зочин [66.181.191.38] 2021-04-27 12:20:34
энэ үнэн
muis [202.126.88.138] 2021-04-27 12:03:17
үхсэн энэний судлаач гэж юу байхав. Баярцогтын авгай нарантуяатай явалдаж МУИС-ийг самраад хөөгдөөд багтах газаргүй болсон гуйлгачин бэлтэргийг дагаж женкогоос нэр олох гээд хоосон хоцорч дээ. чи зүгээр дут
Зочин [66.181.180.206] 2021-04-29 03:38:14
ман ын тролл боогоод үхлээ идээнд нь цохив бололтой одоо тэгээд монглд жигтэйхэн шударга төр засаг хууль шүүхтэй болчихоод ард түмэн жигтэйхэн аз жаргалтай амьдраад байгаа юмуу бүх олигархи офшортон ман намд байгаа худлаа гээч оюутолгойн гоё сайн гэрээгээ яриач эрдэнэтийн 51 хувь барьцаалж мөнгө зээлсэн олон зуун тэрбум хаана байна танай нам засгийн эрхийг барьж байх үед хийгдсэн
Ариунаа [64.119.27.219] 2021-04-27 15:11:12
Мөнхэрдэнэ гэж хуульч голыг нь олоод үнэн зүйл ярьжээ.
Зочин [139.5.218.94] 2021-04-27 14:37:20
Ямар гээч мунхаг юу хэлж ярьж байгаагаа ойлгох мэдрэмжгүй хүн бэ
зочин [192.82.73.199] 2021-04-27 13:06:48
за ёстой тролл байна даа. дэлхийд нэр нь гарсан эрдэмтэн хүнийг ингэж гүтгэж болохгүй.
Зочин 966 [66.181.191.198] 2021-04-27 11:37:55
Ерөнхийлөгчийн дахин сонгогдох эрх өөрчилтөөр хязгаарлагдах боловч 6 жилийн хугаацаа баталгаажиж 2 жилээ гүйцээх тул ерөнхийлөгчийн сонгууль энэ онд болох учиргүй хэрэв ерөнхийлөгчийн сонгууль болвол хууль бус ерөнхийлөгчийн дархан эрхэнд халдсан хууль бус ажиллагаа болж эз асар их хохирол цаашилвал иргэний дайн болж цус урсах болно шүү
Зочин [150.129.140.178] 2021-04-28 00:40:33
За чамайг анхааралдаа авлаа, энэ хулгайчийг юун хоёр жил, 2 өдөр ч суулгахгүй.
zochin [39.154.234.50] 2021-04-27 11:34:32
Zov yarijee, odoo onts bdal zarlahdah ni gartsaagui boljee, ingej l MAH-id sanuulga ogohgui bol bolohgui bolchihson yum bn daa
Зочин [66.181.176.48] 2021-04-27 11:21:19
За боль. Монголын ард түмний өмнөөс ёи үг хэлэх эрх өайхгүй. Чамд бүгд итгэл өгөө юу. УИХ хуулиа батлахдаа бүх ард түмнээр сонсох ажилагаа явуулсан шүү
Зочин [64.119.18.19] 2021-04-27 11:09:57
Яг үнэн хэлжээ. УИХ-д хариуцлага тооцдог газар байна уу. УИХэнэ мэтээр хууль зөрчвөл Дээд шүүх тараадаг байх ёстой.
Зочин [202.179.21.253] 2021-04-27 10:55:02
Nom ynshdag xvn yg ni yxaantai bol oor uym getel odooniixon teneg bolood baix uym yamar ychirtai uym boloo
Наран [223.38.24.171] 2021-04-27 10:45:23
Битгий шаал даа
Зочин [66.181.161.61] 2021-04-27 10:42:46
Хаана юу хийж байсан хүн гараад ирэв дээ. Өнгөрсөн борооны араас гэдэг шиг гэнэт сэрсэн юм байх даа. Бас Жонхуугаас жаал юм хүртээд түүний захиасаар гараад ирээ биз дээ.
ж [211.36.142.22] 2021-04-27 10:21:59
өөрсдөө ийм гоомой юм яах гэж анхнаасаа хийсэн юм хохь чинь ман д чадуулж бгаа бол
Zochin [103.229.123.89] 2021-04-27 10:18:29
Гэнэт гэнэт гарч ирдэг эрдэмтэн. Гадаадад амьдардаг юм байх даа.
Зочин [59.153.113.107] 2021-04-27 17:54:53
чамд л гэнэт байх даа. Макс планкын судлаач гэдэг бол дэлхийд зөвшөөрөгдсөн гэсэн үг
Зочин [202.126.89.50] 2021-04-27 10:13:56
Хууран мэхлээгүйлдээ Ерөнхийлөгч өөрөө шуналтаж 6 жил суух гэж байгаад юу ч гүйл хоцорлоошдээ
Иргэн хөөрхий халбага за ихдээл шанага архи уусан нөхрүү эрүүл согтуу нь мэдэгдэхгүй [202.9.46.28] 2021-04-27 10:12:29
Согтуу юмуу солиотой юмуу
Монгол эрдэмтэн [64.119.27.99] 2021-04-28 03:30:15
ШАЛ СОГТУУ НӨХӨР ИХ ХОЛ ТӨӨРЧ ЭЛИЙРЧ ЯВАА ӨМБҮҮ БНА ХАХАХА....
Зочин [103.14.36.6] 2021-04-27 09:55:33
энийг хэн судлаач гэхэв дээ
зочин [202.9.40.103] 2021-04-27 13:25:20
Чамайг хэн хүн гэхэв дээ????
иргэн [139.5.217.158] 2021-04-27 09:37:09
Ёстой нэг үнэнг хэллээ.Ийм үнэнг сайн сонс!!!""""""!!!!!!!!"""