Ж.Нэргүй: Ажил, амьдралын маань 30 гаруй жил Үндсэн хуультай салшгүй холбоотой

Aдмин / Нүүр

Үндсэн хуулийн цэцийн хэвлэл, мэдээллийн төлөөлөгч, албаны дарга Ж.Нэргүйтэй ярилцлаа.

-Таны ажил Үндсэн хуультай хэр холбоотой байсан бэ?

- Улсад 40 гаруй жил ажилласны 30 гаруй жилийн ажил, амьдрал маань Үндсэн хуультай салшгүй холбоотой байсан. Одоо ч байгаа. 30 гаруй жилийн өмнө Улсын Бага Хурлаар Үндсэн хуулийн төслийг дөрвөн удаа хэлэлцсэн. Дараа нь БНМАУ-ын Ардын Их Хурлын хуралдаанаар хэлэлцэж батлах, Улсын Их Хурал шинэ Үндсэн хуулийн дагуу эрх зүйн шинэтгэлийг хэрэгжүүлэхэд чиглэсэн хууль тогтоох, төрийн бодлого тодорхойлох үйл явцыг мэдээлэх, мэдээлэх ажлыг зохион байгуулахад оролцож байв. Одоо Үндсэн хуулийн цэцийн хэвлэл, мэдээллийн албанд ажиллаж байна. Энэ бол надад тохиосон үнэхээр ховор аз завшаан гэж боддог.

-Үндсэн хуульд өөрчлөлт оруулах санаа анх хэдийд төрсөн, төслийн хэлэлцүүлэг хэрхэн өрнөж эхэлсэн түүхээс хуваалцана уу?

-БНМАУ-ын Үндсэн хуульд өөрчлөлт, шинэчлэл хийх тухай санаа анх 1988 оны дунд үеэс эхлэн яригдаж, 1989 оны эхээр “БНМАУ-ын 1960 оны Үндсэн хуулийг шинэчлэн найруулах ажлыг эрхлэн гүйцэтгэх комисс”-ыг байгуулж байжээ.

Энэ үед тухайлбал, таван хэсэг бүхий БНМАУ-ын Үндсэн хуулийг шинэчлэн найруулах Ажлын хэсэг байгуулагдаж, “Оршил, нийгэм-эдийн засгийн байгууллын асуудлаар, “БНМАУ-ын иргэний харъяалал, төр ба бие хүн, иргэний үндсэн эрх, үүрэг”-ээр,”Нийгмийн улс төрийн систем, БНМАУ-ын төрийн байгуулалтын асуудлаар, Хууль хамгаалах байгууллагын болон Гадаад бодлогын талаар тус тус санал, төсөл боловсруулах үүрэг хүлээсэн байв.

1990 онд Улсын Бага Хурал БНМАУ-ын Үндсэн хуулийн төсөл боловсруулах ажлыг зохион байгуулах комисс байгуулж, тус комиссын боловсруулсан төслийг чуулганаараа дөрвөн удаа хэлэлцэн зохих засвар, өөрчлөлтүүдийг хийж бүх ард түмнээр хэлэлцүүлсэний дараа АИХ-д өргөн барьсан юм.

Улсын Бага Хурал Их цаазын төслийн дөрвөн удаагийн хэлэлцүүлгийг их нухацтай хийсэн. Олон эшт үзлийн үүднээс өргөн хэлэлцүүлэг өрнүүлсэн. Ёстой л “хэлэлцэж байж үгээ нийлүүлж, мэтгэлцэж байж түүнийгээ мадаггүй” болгодог зарчмыг баримталж, уйгагуй зөвшилцөж байж саналаа нэгтгэж байлаа. Хэлэлцүүлгүүд завсарлага авах, санал хураалтад оролцохгүй хуралдаан хаяж гарах, гишүүний бүрэн эрхээс татгалзахаас аваад Улсын Бага Хурлыг тараах талаар мэдэгдэл хийх зэргээр байр суурь, үзэл бодлын хурц мэтгэлцээн дунд өрнөсөн. Зарим асуудлаар тухайлбал, “Ерөнхийлөгчөөр... Монгол Улсын гурваас доошгүй үеийн уугуул иргэнийг дөрвөн жилийн хугацаагаар сонгоно” гэсэн заалтаар 11 удаа санал хураалт явуулж байв.

-Төслийг ард түмнээр хэрхэн хэлэлцүүлсэн бэ?

-Их цаазын төслийг 1991 оны зургадугаар сарын 10-наас 1991 оны есдүгээр сарын 1-ний хооронд ард нийтээр хэлэлцүүлж улмаар нийт долоон мянга гаруй байгууллага, хамт олон хурлаараа хэлэлцэж, түүнд 900 мянга гаруй хүн оролцож, давхардсан тоогоор хоёр зуун мянга гаруй санал гарсан тухай, эдгээр саналыг цахим тоолуурт оруулж бусад хуультай эрхзүй, улс төр судлалын үүднээс харьцуулан дүгнэлт хийж үзээд 45 орчим хувийг төсөлд ямар нэг хэлбэрээр тусгасан тухай тэр үеийн БНМАУ-ын Ерөнхийлөгч, Үндсэн хуулийн төсөл боловсруулах ажлыг зохион байгуулах комиссын дарга П.Очирбат АИХ-д илтгэж байсан.

Эдгээр саналыг судлан боловсруулж төсөлд тусгах, төслийг найруулан засах үүрэг бүхий ажлын 11 хэсэг байгуулан ажиллуулсны зэрэгцээ Их цаазын төслийн зарчмын гол гол асуудлаар төв, орон нутагт социологийн судалгаа явуулж байсан байна. Тухайлбал, хөдөлмөрчдөөс ирүүлсэн нийт саналын 60 гаруй хувь, социологийн судалгаанд оролцогсдын 50 гаруй хувь нь төрийн удирдлагын парламентын хэлбэр зохистой гэж үзэж байсан бол, Ерөнхийлөгчийн удирдлагын хэлбэр илүү тохиромжтой юм гэсэн үзэл баримтлалыг дэмжсэн санал 40 орчим хувийг эзэлж байв. Түүнээс гадна Монгол Улсын засаг захиргааны хуваарьт өөрчлөлт оруулах эсэх асуудлаар “Өөрчлөлт оруулахгүй” гэсэн хандлага давамгайлж байжээ.

Монгол Улс ямар байгуулалд хүрэх гэж буй зорилго, баримтлах зарчим, үзэл баримтлалыг тодорхойлон тусгах, төрийн удирдлагын ямар хэлбэр зохистой болон төрийн байгуулал, эдийн засгийн тогтолцоо, засаг захиргааны хуваарь, төрийн бэлгэ тэмдэг, улсын болон Үндсэн хуулийн нэр зэрэг асуудлууд олон нийтийн анхаарлыг ихээхэн татаж, энэ талаар их олон санал ирүүлж байж.

Их цаазын төслийн талаар НҮБ-ын Хүний эрхийн олон улсын хороо, Олон улсын парламентын холбоо, Олон улсын Өмгөөллийн байгууллага болон Азийн хөгжлийн сангийн зуучилснаар гадаад орны хуульчид, “Монгол Улс ардчилалд шилжих үйл явцад шинэ Үндсэн хуулийн гүйцэтгэх үүрэг, эзлэх байр суурь” сэдэвт олон улсын эрдэм шинжилгээний бага хуралд оролцсон 10 гаруй улс, олон улсын байгууллагын 30 орчим төлөөлөгч санал дүгнэлтээ илэрхийлж байжээ.

-Үндсэн хуулийн төсөл баталсан Ардын Их Хурал ямар бүрэлдэхүүнтэй байсан бэ?

-БНМАУ-ын АИХ-ын арванхоёр дахь удаагийн сонгуулиар сонгогдсон депутатуудын 90.4 хувь буюу 381 нь дээд, 18 буюу 4.2 хувь нь тусгай дунд мэргэжлийн, 18 буюу 4.2 хувь нь ерөнхий боловсролын бүрэн ба бүрэн бус дунд, тав буюу 1.8 хувь нь бага сургуулийн боловсролтой хүмүүс байжээ. Депутатуудыг насны байдлаар авч үзвэл, 30 хүртэл насны залуучууд 28, 31-45 настай 176, 46-гаас дээш настай 218 байсан байна. Эмэгтэй депутат ес, санваартан нэг сонгогдож байжээ.Тэр үеийн АИХ-ын депутатуудын 87 хувь буюу 367 нь анх удаа сонгогдож байжээ.

-Ардын Их Хурлын хуралдаанаар Үндсэн хуулийн төслийг хэрхэн хэлэлцсэн тухай дурсамжаас ярина уу?

-Үндсэн хуулийн төслийг хэлэлцэж баталсан БНМАУ-ын Ардын Их Хурлын II хуралдаан 1991 оны арваннэгдүгээр сарын 11-нээс 1992 оны нэгдүгээр сарын 25-ны өдрийг дуустал хуралдсан. Хуралдаан АИХ-ын 427 депутатаас 420 буюу 98.4 хувийн ирцтэй нээлтээ хийж байв.

Депутатууд тухайлбал, Ерөнхийлөгчийн эсвэл Парламентын засаглалттай байх уу, парламент нь Их, Бага гэсэн хоёр танхимтай байх эсэх, парламент нь 55, 76, 102, 120 гишүүнтэй тус тус байх эсэх, сүлд нь хуучнаараа эсвэл соёмботой, цагаан тугтай, морьтой, шонхортой байх, Үндсэн хуулийн нэрийг хуучнаар нь үлдээх үү эсвэл “Эх дархлал”, “Их засаг”, “Үндсэн хууль”,” Их цааз”, “Их хууль”, “Эх хууль” гэж нэрлэх зэргээр тус тус олон санал гаргаж байлаа.

Ерөнхийлөгчийн засаглалттай, хоёр танхимтай парламенттай байх саналыг нам бусчуудын бүлэг, Хөдөө аж ахуйн хоршоодын бүлэг болон 10-аад аймгийн бүлгээс дэмжиж байсан бол Парламентын засаглалттай байх саналыг улс төрийн намын бүлгүүд илүү дэмжиж байв. Дундын хувилбар байх талаар ч санал гаргаж байсан. Түүнээс гадна УИХ-ын дарга, дэд даргыг сонгогдсон өдрөөс эхлэн УИХ-ын гишүүнээс түдгэлзүүлэх, тэд хуралдаанд оролцохдоо таслах эрхгүй байх, намаас татгалзах, дарга, дэд даргыг хоёр жил тутам өөрчлөх, Ерөнхийлөгчийн эзгүйд УИХ-ын дарга биш, Засгийн газрын Ерөнхий сайд төлөөлөх, сонгогчид нь шаардлагатай гэж үзвэл гишүүнээ эгүүлэн татах эрхтэй байх зэрэг санал өмнө нь Их цаазын төслийг хэлэлцэх явцад гаргаж байсан ч олонхын дэмжлэг аваагүй.

Санал болгонтой холбоотой тооцоо гаргаж байсан бөгөөд тухайлбал, сүлд тэмдэг, тамга, нэр өөрчилснөөр 8.2 сая төгрөгийн, паспорт өөрчилснөөр 50 орчим сая төгрөгийн зардал тус тус гарахаар байна гэсэн тооцоо гаргаж байсан санагдана.

Хуралдааны үеэр, МАХН, МоАН, МҮДН, “Ардчилсан эвсэл”, Нам бусчуудын бүлэг, Монголын залуучуудын холбооны идэвхтэн-депутатууд нэгдэж “Залуучууд ардчиллын төлөө”, Намын харъяалалгүй цэргийн депутатын бүлэг, Эмэгтэй депутатын хэсэг, Хөдөө аж ахуйн нэгдэл, хоршооллын байгууллагаас сонгогдсон депутатуудын бүлэг, АИХ-ын депутат хүний эмч нарын бүлэг, Депутатуудын бие даасан бүлэг зэрэг олон бүлэг байгуулагдаж өөрсдийн байр сууриа тодорхойлох, нэгтгэх, хамгаалах, зарчмын санал боловсруулж дэвшүүлэх зэргээр идэвхтэй үйл ажиллагаа явуулж байсныг дурьдууштай.

Өмнө нь АИХ-ын депутатууд олон хоног хуралдаж, мэтгэлцэж, үгийн цэц, ухааны цараа харуулж, үзэл бодлоо чөлөөтэй уралдуулж байсан тохиолдол үгүй байх. Зарим депутатуудад асуудлыг олон өнцөгөөс нь авч хэлэлцэх, мэтгэлцэх, зөвшилцөх талаар арга ухаан, туршлага дутагдаж, цоо шинэ харилцааны олон асуудлаар практик, онолын мэдлэг, төсөөлөл үгүйлэгдэж байж билээ. Тиймээс “Их цаазын төслийг манай хуульчид ойлгуулах гэж оролдоод байна. Депутатууд энэ хуулийн төслийг ойлгохгүйдээ биш, хууль өөрөө ойлгогдохгүй байна”, “Зөвхөн хуульч хүн ойлгохоос биш, жирийн хүн ойлгохгүйгээр хуулийг бичигдсэн байна” гэх шүүмж нэг биш удаа гарч байлаа.

Санал задрах, олон дахин санал хураах ,олонхийн санал авч чадахгүй мухардалд орох, ирц бүрдэхгүй байх тохиолдол олон гарч байсан. Үүнээс болж зарим депутат АИХ-ыг тараах, АИХ-ын удирдлага хуралдаан удирдаж чадахгүй байна гэж мэдэгдэл хийхэд хүрч байлаа. Тухайлбал, 1991 оны арванхоёрдугаар сарын 21-ний өдөр АИХ-ын хуралдааны танхимд байгаа депутатуудыг нэгбүрчлэн нэрийг нь дуудаж босгон нарийн тооллого явуулж байлаа. Бараг өдрийн талыг авсан энэ тооллогоор 308 депутат бүртгэж байсан.

Хэлэлцүүлэгт Улсын Бага Хурлын гишүүд илүү идэвхтэй оролцож туршлагатай парламентын гишүүд гэдгээ илт харуулж чадаж байв. “Бүх эрх мэдэл Улсын Бага Хуралд байгаад байна шүү.”,“АИХ-ын дотор Улсын Бага Хурал хуралдаж байна” гэж, тэрбайтугай “Үндсэн хуулийн замаар төрийн эргэлт хийх гэж байна.”, “Хэлэлцүүлгийг санаатайгаар удаашруулах хүч байна. Бодлого ч байна” гэж хардах тохиолдол ч гаргаж байсансан.

-Их цаазын төсөлд Үндсэн хуулийн шүүхийн эрх, үүргийг хэрхэн тусгасан байсан бэ?

-Төслийг ард нийтээр, мөн УБХ-ын чуулганаар хэлэлцэхэд Их цаазын цэц буюу Үндсэн хуулийн шүүх аль эрх мэдэлд багтах, чиг үүрэг нь хаана хамааралтай байх вэ гэдэг асуудал нэлээд маргаантай байсан. Их цаазын цэцгүй бол төрийн дээд “гурван оргил”-ын хооронд үүссэн аливаа маргааныг чухам ямар субьект шийдвэрлэх нь тодорхойгүй байна. Хэрэв Улсын дээд шүүх ийм эрх эдлэвэл төрийн эрх мэдэл хуваарилах зарчим, тэдгээрийн эрх мэдлийн тэнцлийг хангах явдал үгүйсгэгдэхэд хүрнэ гэсэн үзэл баримтлал давамгайлж байв. Тиймээс төсөлд, Үндсэн хууль хэрэгжин биелэх хууль зүйн баталгаа нь Улсын их цаазын цэц байх бөгөөд энэ нь ямар ч байгууллагаас үл хамааран Үндсэн хууль дээдлэх ёсыг чанд сахиулах талаар төрийн дээд хяналт тавьж зөвхөн Монголын ард түмэнд үйл ажиллагаагаа хариуцан тайлагнадаг байх зарчимд үндэслэн” гэж төсөлд тусгасан байв. Түүнээс гадна Их цаазын цэц зургаан гишүүний бүрэлдэхүүнтэй байна, Монгол Улсын Ерөнхийлөгч байсан хүн хэрэв хэрэгт холбогдон огцроогүй бол 65 нас хүртэл Улсын Их цаазын гишүүн байж болно” гэх зэрэг заалт тусгагдсан байсан. Их цаазын цэцийн гишүүдийг Улсын Их Хурлын гишүүдийн 4/5 саналаар, хугацаагүй сонгож байх санал гаргаж байсан санагдана.

-АИХ-ын Хэвлэл, мэдээллийн Ажлын хэсэг ямар үүрэгтэй үйл ажиллагаа явуулж байв?

-БНМАУ-ын АИХ-ын даргын захирамжаар Ажлын хэсэг томилогдож, бүрэлдэхүүнд нь миний бие, тэр үед Ерөнхийлөгчийн Хэвлэл, мэдээллийн албаны даргаар ажиллаж байсан Д.Сүхжаргалмаа, “Ардын эрх” сонины орлогч эрхлэгч Б.Пүрэвдаш нар орсон юм. Ажлын хэсэг АИХ-ын хоёрдугаар хуралдааны ажиллагааг сонин, радио, телевиз, хэвлэл, мэдээллийн бусад хэрэгслээр мэдээлэх, мэдээлэх ажлыг зохион байгуулах үүргийг хүлээсэн байв.

Ажлын хэсгийнхэн юуны өмнө хуралдааны үйл ажиллагааг сурвалжлах сэтгүүлчдийн нэрс гаргаж тэдэнд сурвалжлах эрхийн үнэмлэх олгохоос ажлаа эхэлж байлаа. Хэвлэл, мэдээллийн нийт 22 байгууллагын 115 сурвалжлагч мөн гадаадын хэвлэл, мэдээллийн 11 байгууллагын сурвалжлагчид сурвалжлах эрхийн үнэмлэх олгож байв. Тухайлбал, тэр үеийн “Ардын эрх” сонины Ө.Энхтүвшин, И.Рэнчинханд, Д.Цэдэн-иш, Монгол телевизийн С.Мягмар, С.Мөнхцэрэн, Монцамэ-гийн Б.Зоригт, Б.Бямбаа, “Ил товчоо” сонины Ц.Ганболд, Гэрэл зургийн газрын С.Батсүх, Ц.Нина, “Монголкино” үйлдвэрээс Ш.Сүхбаатар, Г.Баттөмөр, Монголын радиогоос Л.Гүнсэн,У.Сарантуяа, Ц.Рэнцэнбат, Д.Сарангэрэл,“Ардчилал” сониноос Н.Лхагва, Б. Эрдэнэбаатар, “Үг” сониноос Б.Цэнддоо, Ч.Чулуунбаатар, “Үнэн” сониоос Ш.Цэрэнпил, “Шинэ үе” сониноос С.Амарсанаа, “Тусгаар тогтнол” сониноос А.Баярсайхан,”Монголын залуучууд” сониноос Д.Батсүх, “Засгийн газрын мэдээ” сониноос Д.Шатар, Г.Батаа нараас гадна Оросын ТАСС, ИАН, Зөвлөлтийн радио, телевиз, Хятадын Синьхуа, Японы Ёмиури, Асахи, Киодо Цусин, Эн-Эйч-Кей, Английн Ройтер зэрэг гадаадын хэвлэл, мэдээллийн хэрэгслийн төлөөлөл сурвалжлах эрх авч байсан. Ажлын хэсгийнхэн хуралдааны ажиллагааг шууд дамжуулах, тойм бэлдэх, депутатуудтай ярилцлага хийлгэх, хэвлэлийн бага хурал зохион байгуулах, хуралдааны ажиллагааг хэвлэл, мэдээллийн хэрэгслээр мэдээлж буй байдлыг тоймлон АИХ-ын удирдлагад танилцуулах, сурвалжлагчдыг боломжтой бүхий л мэдээллээр хангах, хэлэлцэж буй асуудалтай холбоотой төсөл, илтгэл, тайлан, бусад материал тараах зэрэг ажлыг гүйцэтгэж байлаа. Манай хэвлэл, мэдээллийн байгууллагууд, сурвалжлагчид Үндсэн хуулийн төслийн хэлэлцүүлгийн явцыг олон нийтэд шуурхай, үнэн бодитой, өргөн мэдээлэхийн сацуу Үндсэн хуулийн төсөлтэй холбоотой иргэдийн санал хүсэлтийг депутатуудын сонорт хүргэх улмаар олон нийтийн санал бодлыг төсөлд тусгуулахад үнэлж баршгүй хувь нэмэр оруулсан гэдгийг онцолж тэмдэглэмээр байна.

-АИХ Үндсэн хуулийн төслийг батлаад үйл ажиллагаа нь дуусгавар болсон уу?

-Үргэлжлүүлж хуралдсан. Хуралдааны эхэнд Засгийн газрын тайлан, алт, дилерын асуудлыг Их цаазын төсөл хэлэлцэхээс өмнө хэлэлцэх саналыг зарим депутатууд гаргасан боловч олонхын дэмжлэг аваагүй гэдгээ энд хэлэх ёстой. Тиймээс АИХ Үндсэн хуулийн төслийг хэлэлцэж баталсны дараа үйл ажиллагаагаа үргэлжлүүлж тухайлбал, Засгийн газрын 1990-1991 оны тайланг хэлэлцсэн билээ. Энэ үеэр Ерөнхий сайд анх удаа огцрох саналаа илэрхийлж үндэслэлээ “Засгийн газрын үйл ажиллагаа ард түмэн, төрийн дээд байгууллага, улс төрийн гол хүчнүүдийн зүгээс дэмжлэг авах хэрэгцээ хэзээ хэзээнээс илүү нэмэгдэж, зөвхөн тийм нөхцөлд нийгмийн ардчилал, шинэчлэлийн үйл явцыг улам бүр гүнзгийрүүлэн, тууштай хэрэгжүүлэх боломжтой болохыг үндэс болгосон” гэдгээр тайлбарлаж байв.Учир нь үүний өмнө АИХ-ын депутатуудын дийлэнх нь 1991 оны арванхоёрдугаар сарын 31-ний өдрийн “Ардын эрх” сонинд нийтлэгдсэн социологийн асуулгаар Засгийн газрыг огцруулах саналаа илэрхийлсэн байв.“Ачаа даахгүйдээ биш, төр, намуудын зүгээс итгэл хүлээж чадаж байна уу гэдэгт огцрох хүсэлтийн гол учир нь байгаа юм” гэдгээ ч Ерөнхий сайд хэлж байлаа.

Ерөнхий сайд тэр үеийн улс орны эдийн засгийн байдал ямар байсныг илтгэх зарим тоо баримтыг эш татахдаа, нийт хүн амын тал орчим хувь нь хөрөнгө оруулалтын эрхийн бичгээ авч, бага хувьчлалд 2.1 тэрбум төгрөгийн, их хувьчлалд 3.7 тэрбум төгрөгийн хөрөнгө хамрагдаад байгаа талаар, төрийн хяналтад байсан үнийн 90 гаруй хувийг чөлөөлж зах зээлийн зүй тогтлоор үнэ бүрдэх горимд оруулсныг дурдаад энэ нь бараа таваар ховор байх үед чөлөөт үнэд шилжсэнийг буруушаах явдал олонтаа тохиолдож байна” гэж АИХ-ын депутатуудад илтгэж байсан.

Мөн “Нэг хүнд ногдох сарын дундаж орлого нь 200 төгрөг хүрэхгүй, хүн амын амьжиргааны баталгаат доод түвшинг хотод 297 төгрөг, хөдөөд 166 төгрөг болгон нэмэгдүүлэн тогтоосон тухай, улсын санхүүгийн байдал хүнд хэвээр байгаа бөгөөд 1991 оны улсын нэгдсэн төсвийн орлого 845.5 сая төгрөгөөр тасалдаж, төсвийн зарлага төлөвлөснөөс 270 орчим саяар хэтэрч төсвийн алдагдал 2.8 тэрбум төгрөг болсон” тухай танилцуулж байсан тухай миний бие тэмдэглэлийн дэвтэртээ бичиж үлдээсэн байна.

Засгийн газрын үйл ажиллагааны тайланг хэлэлцэж буйтай холбогдуулан 100 орчим депутатууд үг хэлж, саналаа бичгээр илэрхийлж байсан байна. Ерөнхий сайдад итгэх эсэх асуудлаар санал хураахад хуралдаанд оролцсон АИХ-ын депутатуудын 186 нь буюу 59 хувь нь Ерөнхий сайдад итгэл үзүүлсэн билээ.

АИХ-ын хуралдааны үеэр банк, диллерын асуудлын хэлэлцүүлэг тун хурц байдалд болж байсныг хэлүүштэй.“Банктай холбоотой паян дуусаагүй” тухай зарим депутатууд мэдэгдэж байсан. Банкны дилерын алдагдал 1990 оны эхний гурван сард 13.1 сая,1991 онд 10 сая гаруй ам.долларт хүрч, Монголбанктай харилцаагаа тасалсан гадаадын банкны тоо 30 гаруй хүрсэн тухай шалгалт хийсэн ажлын комисс депутатуудад мэдээлж байлаа. Ийнхүү БНМАУ-ын Ардын Их Хурлын депутатууд их эрдэм зарцуулж, ухаан зааж баталсан “Овроор бяцхан боловч агуулгаар баян” Үндсэн хуулиа иргэн бүрийнхээ “өврийн ном, тархины бичлэг, амны уншлага, зүрхний хэмнэл” болгохын төлөө өнөөг хүртэл хүчин зүтгэсээр байгааг онцлон тэмдэглэмээр байна.

Эх сурвалж: “Зууны мэдээ” сонин


Сэтгэгдэл

Сэтгүүлч [64.119.20.23] 2022-01-16 12:02:31

Сэтгүүлчид энэ хүнийг сайн мэддэг юм байна лээ.их даруухан,ажлаа сайн мэддэг.нэг албан тушаал дээр насаараа ажилласан юун цүнх баригч. Ярилцлагыг уншсан. Сайн мэдээлэл сайтай болсон байна.

зочин [66.181.161.56] 2022-01-15 12:00:49

Маш сайхан ярилцлага болжээ . Тэр үед ажиллаж байсан сэтгүүлчид мэргэжилдээ эзэн болсон боловсрол мэдлэг туршлагатай сайн сэтгүүлчид байжээ. Танд ажилын амжилт, амьдралд нь хамгийн сайн сайхан бүхнийг хүсье!

Зочин [192.82.75.230] 2022-01-15 11:26:43

Үндсэн хуулиар олгогдсон Монгол хүний эрүүл амьд явах эрх хаана байна вэ? Төр үндсэн хуулиа сахиж, ард иргэдээ халдвараас хамгаалахгүй орхиж байгааг юу гэж үзэх вэ?!! Худал ярьж шагнал мөнгө горьдож суух юм энэ новшнууд.

Зочин [64.119.24.136] 2022-01-15 10:31:53

иймэрхүү цүнх баригчид нь тэмдэг горьдож нэр төр хөөцөлддөг, баялаг бүтээгчид мэдрэгддэггүй юм. Баахан төрийн албанд ширээ манаж суусан гарууд жагсаалтаар тэмдэг зүүж инээж баясаад л ха ха нэг нь зүүдэг, нөгөө нь зүүлгэдэг, тэр хогоор ер нь хүн яах билээдээ.

Сэржээ [64.119.18.83] 2022-01-15 06:57:59

Энэ хүн материаллаг баялаг бүтээх салбарт огт ажиллаж байгаагүй юм байна. Уг нь инженер, багш нар л улс орныг хөгжүүлдэг гэж Өрнөдийн улсуудад үздэг гэсэн. Манайд бол огт өөрөөр сэтгэх юм даа. Юм хийж бүтээдэг, барьж байгуулдаг хүмүүсийг ердөө яриулахгүй шүү.

Dr. Pradhan [197.211.52.28] 2022-01-15 05:40:37

If you want to sell your kidney for money $780,000 contact this hospital: Dr.pradhan.urologist.lt.col@gmail.com


6 сэтгэгдэл байна
1000 тэмдэгт оруулах үлдлээ.
Уншигчдын бичсэн сэтгэгдэлд Medee.MN хариуцлага хүлээхгүй болно. Манай сайт ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул Та сэтгэгдэл бичихдээ бусдын эрх ашгийг хүндэтгэн үзнэ үү.
6 сэтгэгдэл байна
Уншигчдын бичсэн сэтгэгдэлд Medee.MN хариуцлага хүлээхгүй болно. Манай сайт ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул Та сэтгэгдэл бичихдээ бусдын эрх ашгийг хүндэтгэн үзнэ үү.