Хатуу хөл хорионы энэ хүнд үед иргэд ажилгүй орлогогүй болж ингэснээр төр, засгаас хүнсний талон олгож байгаа гэсэн ч энэ нь зорилтот бүлэгт олгогдохгүй байгаа гэсэн санал гомдол байгаа юм.

Энэ цаг үед иргэдийн амьдрал ямар байгаа болон тэр дундаа Улаанбаатар хотын захын гэр хороололд хөл хорионд орсон ажилгүй байгаа иргэдийн амьдрал ямар байгааг бодит байдал дээрээс сурвалжилсныг хүргэж байна. Ажилтай байхдаа ямар ч байсан хоногийн хоолоо залгуулаад байдаг байсан бол хоёр сар шахам зогсчихоор хэцүү байна гэдгийг иргэд хэлж байна. Хүнсний дэлгүүр ажиллуулдаг иргэн А..Бадамцэцэгийн ярилцлагыг хүргэж байна. Тэрээр хүнсний дэлгүүр ажиллуулаад 10 жил болсон. Түүний өрийн дэвтэр улам зузаарсаар байгааг онцлон ярьсан юм.

-Энэ хавийн айлууд танай дэлгүүрээр их үйлчлүүлдэг юм байна. Худалдан авалт хэр байна вэ?

-Энэ хавийнхан их хэцүү. Улсад ажилладаг хүмүүс бага. Ихэнх нь барилга энэ тэр дээр халтуур хийдэг. Хүмүүсийн хэлдгээр “би чадна”-ынхан их байдаг. Хүмүүс коронагийн үеэр хөл хорио тогтоосноос хойш ямар ч орлогогүй болчихсон. Байнга зээл авч байна. Зээл ч олдохоо болилоо. Корона гарснаас хойш манай дэлгүүрийн өр, зээл хөтөлдөг дэвтэр дүүрчихсэн байгаа. Иргэд ажилгүй орлогогүй болж дэлгүүрээс хүнсээ зээлээр бичүүлж авцгааж байна. Хүмүүс зээлээр хүнсээ авахыг их гуйдаг. Иргэдээ бодоод зээлээр хүнс өгчихөе гэхээр өөрөө эргэлтгүй болчих гээд маш хэцүү байна. Би өөрөө бас өчнөөн зээлтэй байдаг болохоор маш хүнд гэдгээ нуугаад яахав.

Төр, засгаас иргэдэд өгдөг гээд байдаг халамж үнэхээр бодит амьдрал дээр хүнд хэцүү амьдралтай байгаа иргэддээ хүрч чадахгүй байна. Зарим зайлшгүй халамж шаардлагатай хүмүүст ямар ч тусламж дэмжлэг очдоггүй. Тэд хоосон үлддэг. Хүнээ олж очиж чадахгүй, яг хүрэх хүндээ хүрдэггүй. Халамж ямар хүнд очиж байгааг хүмүүс тэр бүр мэдэхгүй байгаа. Халамжийн хүнсний талоныг нэг удаа надаар тараалгасан. Би тарааж үзсэн. Тэр тараалтыг харахад халамж очих ёстой хүндээ очиж чадахгүй байгаа нь харагдсан.

Тиймээс би БЗД-ийн халамж дээр очиж хүнсний талон тараахад халамжид хамрагдах ёстой өрх толгойлсон аав, ээжүүд байна. Тэд орхигдож байна. Эдгээр хүмүүст энэ хүнсний талон очихгүй байхад яагаад өөр бусад хүмүүс авдаг юм бэ гээд явж байсан удаа надад бий. Тэгж ярьж хэлсэн зүйл маань ажил хэрэг болдоггүй юм шиг байна лээ.

-Иргэд тогтмол хэдэн төгрөгөөр хүнсний зээл авч байна. Өмнө нь ямар байсан, корона гарснаас хойш ямар байна

- Өмнө иргэд ихэвчлэн 10 мянгаас дээш төгрөгний бүтээгдэхүүнийг зээлж авдаг байсан. Харин цар тахал гарснаас хойш талх, сүү гээд 6000 төгрөгөөр ч хүнс авах чадамжгүй болоод байгаа. Үнэхээр 6000 төгрөгөөр хүнс худалдан авах чадамжгүй иргэд маш их байдаг гээд боддоо. Ийм л хүмүүст чиглэсэн туслалцаа, нийгмийн халамж гэж алга байна. Тэтгэвэр, тэтгэмж буусан үед хүмүүс хүнсээ худалдан авдаг. Зээлээ 2-3 сарын дараа төлдөг. Залуучууд хүүхдийн мөнгө буухаар өрөө төлнө гээд хүнсээ авдаг, ахмадууд тэтгэвэр буухаар төлнө гээд зээл авдаг. Бид ийм л өрийн сүлжээнд амьдарч байна даа.

-Маскны ч мөнгөгүй хүмүүс их байх шиг байна. Та маскгүй хүнд үйлчилдэг үү?

-Хүмүүс дэлгүүрт маскгүй орж ирээд байдаг. Маскаа зүү. Маскгүй бол үйлчлэхгүй . Маск зарж байна үүнээс ав гэхээр , “яанаа, ганцхан талх авах л мөнгөтэй явна, маск авах мөнгө байхгүй гэдэг”. Үнэнийг хэлэхэд ийм хүмүүс өдөр болгон орж ирдэг.

-Танайд одоо 100 мянгаас илүү өртэй айлууд байна уу?

-Дэлгүүрээс хойхно амьдардаг олон хүүхэдтэй нөхөр эхнэр байдаг юм. Нэрийг нь хэлээд яахав. Тэд зээлээр бичүүлж хүнсээ авсаар байгаад 300-400 мянган төгрөгийн өртэй болчихсон байгаа. Хүмүүс зээл аваад мөнгөө төлж чадахгүй их уддаг болсон. Энд гэхэд л ийм олон хуудас өр бичигдсэн байгаа. Өдөр тутам ингэж хоолныхоо зүйлийг зээл бичүүлж авдаг.

-Цаашдаа нөхцөл байдал ямар болно гэж харж байна?

-Үнэхээр иргэд рүү чиглэсэн бодит ажил хэрэгтэй байна. Бидэнд энэ хүнд хэцүү цаг үед ядарсан зүдэрсэн иргэдэд ямар ч дэмжлэг алга байна. Цаашдаа корона вирусын халдвар улам тархвал гэрийн хорооллынхон маань өлсөж, даарч амьдрах эрсдэл их байнаа. Жинхэнэ амьдрал энд өрнөж байгааг ирж хараасай л гэж бодож байна.