УИХ –ын гишүүдийн бүрэн эрх нь дуусч, дараагийн сонгуулийн босгон дээр ирээд байна. Өнгөрсөн дөрвөн жилийн хугацаанд УИХ-ын гишүүд ямар ажил хийснийг Мэдээ.мн тоймлон хүргэнэ. Энэ удаа УИХ-ын гишүүн Т.Аюурсайханыг онцлож байна. Түүний хувьд Ерөнхийлөгч асан Н.Багабандийн шадар туслахаас улс төрд орж ирсэн. 2016 оны УИХ-ын сонгуульд Чингэлтэй дүүргийн 63 дугаар тойрогт МАН-аас нэр дэвшиж, сонгуульд 12704 санал авч УИХ-ын гишүүн болсон. Одоо Аюулгүй байдал, гадаад бодлогын байнгын хорооны даргаар ажиллаж байгаа бөгөөд өнгөрөгч дөрвөн жилийн хугацаанд тойрогтоо болон улс оронд хэрэгтэй ямар ажлуудыг хийж амжуулав…

Бүрэн эрх нь дуусгавар болж байгаа энэ парламентын хугацаанд УИХ-ын гишүүн Т.Аюурсайхан оффшор, авлигын эсрэг тэмцэж байгаагаа удаа дараа мэдэгдсэн ноцтой мэдээллээс тоймлон хүргэж байна.

ОНЦЛОХ ҮЙЛ ЯВДЛУУД:

С.БАЯРЦОГТЫН ДАНСНЫ ХУУЛГЫГ АТГ-Т ХҮРГЭХ АЖЛЫГ ТҮРГЭСГЭХИЙН ТӨЛӨӨ АЖИЛЛАНА

Миний бие Оффшорын эсрэг бүлгийн ахлагчийн хувьд иргэн С.Баярцогтын дансны хуулгыг ил болгох нь айлчлалын хөтөлбөрт тусгагдаагүй юм. 2017 оноос хойш тус банкинд албан бичиг хүргүүлсний үр дүнд, С.Баярцогтын дансны хуулгыг Швейцарын тал, ГХЯ-аар дамжуулан, АТГ-т албан ёсоор хүргүүлсэн. Тиймээс С.Баярцогтын дансны хуулгыг АТГ-т хүргэх ажлыг түргэсгэхийн төлөө ажиллана. Иргэн С.Баярцогтын нэр дээрх таван дансаар 2008 оны есдүгээр сарын 30-наас 2013 он хүртэл гүйлгээ хийгдсэн байгаа юм. Энэ хугацаанд тэрбээр Сангийн сайд, УИХ-ын даргын алба хашиж байсан. "Оюутолгой”-н гэрээг 2009 оны аравдугаар сард хийсэн тул, дансны хуулгыг сайн шалгавал, "Оюутолгой"-н гэрээтэй холбоотой өөр эзэн холбогдогч илэрнэ. Хуулийн байгууллагын ажиллагаанд УИХ-ын талаас хяналт тавьж ажиллана.

ГЭМТ ХЭРЭГТ НЭР ХОЛБОГДСОН ДИПЛОМАТЧИД ТӨРИЙН АЛБАНД АЖИЛЛАЖ БАЙНА

2019.09.30-ны өдөр УИХ-ын Аюулгүй байдал, гадаад бодлогын байнгын хорооны дарга Т.Аюурсайхан “Дипломат албанд ажиллаж байсан 69 иргэнийг цагдаагийн байгууллагад шалгаж байна. Мөн зургаан албан тушаалтанг үүрэгт ажлаас нь чөлөөлж эх оронд нь эргүүлэн авчирсан. Цагдаад шалгагдаж буй 69 иргэний зарим нь дипломат төлөөлөгчийн газар, зарим нь төрийн албанд, тэр ч бүү хэл улстөрийн нам удирдах хэмжээнд ажиллаж байгаа. Энэ нэр холбогдсон хүмүүсийг дипломат болон төрийн албанаас яаралтай чөлөөлөхийг шаардсан. Гадаад улсад үйлдэгдсэн хэргийг Монголд шалгах чиглэлийг хуулийн байгууллагад өгсөн.

ХӨӨН ХЭЛЭЛЦЭХ ХУГАЦААГААР ЯЛ ЗАВШСАН ХҮМҮҮСИЙН ХЭРГИЙГ БУЦААНА

Сүүлийн үед гэмт хэргийн хөөн хэлэлцэх хугацааг тойрсон асуудал олны анхааралд байна. Албан тушаалын хэргийн хөөн хэлэлцэх хугацаа таван жил,ардын хүүхдүүийн холбогдсон хэргийн хөөн хэлэлцэх хугацаа арван жил гэсэн мэдээлэл ч хөвөрсөөр байгаа. Тэгвэл /2019.12.18/ УИХ-ын чуулганаар Сонгуулийн тухай хуулийн төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн хуулийн төслийн анхны хэлэлцүүлгийг хийх үеэр УИХ-ын гишүүн Т.Аюурсайхан хөөн хэлэлцэх хугацаагаар ял завшсан хүмүүсийн хэргийг буцаад хуулинд өөрчлөлт тун удахгүй оруулна гэдгийг онцолсон.Тухайлбал, Фортуна Н.Батбаяр, Б.Гарамгайбаатар, Ш.Батхүү гээд олон хүний асуудал хөөн хэлэлцэх хугацаагаар хэрэгсэхгүй болсон. Ямартай ч УИХ-ын гишүүн асан Б.Гарамгайбаатар, сайд асан Фортуна Н.Батбаяр гэх мэт олон хүмүүсийн ял завшсан хэргүүд дахин хөндсөн.

ШҮҮХИЙН ХАРААТ БУС БАЙДЛЫГ ХАНГАХ ЗААЛТЫГ ХАССАН

УИХ-ын чуулганы хуралдаан /2019.08.27/ хуралдаж, Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийн хоёрдугаар хэлэлцүүлгийг хийнэ. Өнгөрсөн өдрүүдэд зөвшилцлийн ажлын хэсгүүдийн саналуудыг УИХ дахь МАН-ын бүлэг хэлэлцсэн. Үүнтэй холбоотойгоор МАН дотор багагүй “зөрчил” үүссэн.

Т.Аюурсайхан: Ерөнхийлөгчийн саналаар, шахалтаар хассан. Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах төслийн 49-р зүйлд “Шүүхийн ерөнхий зөвлөлийн тавыг нь шүүхийн байгууллагаас өрсөлдүүлж, тавыг нь УИХ дээр хараат бусаар буюу нээлттэй сонсгол, өрсөлдөөний зарчим зэрэг өндөр босготойгоор томилох”, мөн шүүгч нарыг Ерөнхийлөгчийн шийдвэрээр бус шүүгч нар дотроосоо сонгож, Шүүхийн ерөнхий зөвлөл бүх шатны шүүгч нараа сонгож, түүнийг нь Ерөнхийлөгч батламжлах ёстой. Хэрэв томилгоо Үндсэн хууль зөрчсөн гэж үзвэл олон нийтэд мэдээлж, татгалзах эрхтэй байхаар зохицуулалт хийж өгсөн.Шүүхийг хариуцлагатай, хяналттай, хараат бус, хариуцлагатай болгох заалтуудыг хасч байгаа нь Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн гол зүйл нь байсан.

Н.БАЯРТСАЙХАНЫГ САЙН АЖЛУУЛАХЫН ТУЛД САНУУЛГА ӨГСӨН

УИХ-ын гишүүн Т.Аюурсайхан ам.долларын өсөлтөд санаа зовниж буйгаа илэрхийлж, Монголбанкны ерөнхийлөгч Н.Баяртсайханыг огцруулах асуудлыг тавьсан. Тэрбээр, энэ талаар “Монголбанкны Ерөнхийлөгч Н.Баяртсайхан 2016 оны долдугаар сарын 20-нд үүрэгт ажлаа хүлээж авснаас хойш монгол төгрөгийн ханш 25 хувиар суларсан. УИХ-ын гишүүдээс Монголбанкны ерөнхийлөгчийн өмнөөс зоригтой дуугарчих хүн гарч ирсэнгүй. Ганц нэг хүн дуугарахаар Монголбанкны Ерөнхийлөгч өмнөөс нь хэдэрлээд, хэрэлдээд сууж байна. УИХ өөрөөсөө томилсон хариуцлага тооцох ёстой хүндээ хариуцлага тооцох чадваргүй болж байгаагийн шинж. Тиймээс энэ арга хэмжээг таслан зогсоох ёстой. Монголбанкны Ерөнхийлөгч Н.Баяртсайханыг ажлыг нь сайн хийлгэхийн тулд албан тушаалаас нь огцруулах асуудлыг хөндөөд орхисон.

М.ЭНХБОЛДЫГ ОГЦРОХЫГ ШААРДАЖ СҮХБААТАРЫН ТАЛБАЙД ЖАГССАН

Популизм хийх дуртай, бидний товчилж хочилдгоор "поп” гишүүдийн нэг Т.Аюурсайхан. УИХ-ын гишүүн Л.Оюун-Эрдэнэ, Т.Аюурсайхан, Ж.Батзандан, Л.Болд нар 2019 оны нэгдүгээр сард "МАНАН дэглэмийн эсрэг монгол түмний нэгдэл" эсэргүүцлийн тайван жагсаалыг 2 дахь удаагаа зохион байгуулсан. Энэ үеэр Т.Аюурсайхан гишүүн, "УИХ-ын нэр бүхий 40 гишүүн "60 тэрбум”-ын гэх хэрэгт нэр холбогдсоныхоо төлөө ёс зүйн хариуцлага хүлээж, өөрийн хүсэлтээр үүрэгт ажлаа хүлээлгэн өгхийг УИХ-ын дарга М.Энхболдоос шаардаж, даргын суудлаас буулгасан.

БИЕ ДААЖ БОЛОН БУСАД ГИШҮҮДТЭЙ ХАМТРАН САНААЧИЛЖ ӨРГӨН МЭДҮҮЛСЭН ХУУЛЬ,УЛСЫН ИХ ХУРЛЫН ТОГТООЛЫН ТӨСӨЛ

1. Хэрэглэгчийн эрхийг хамгаалах тухай хуулийн шинэчилсэн найруулга /2016/

2. Гаалийн албан татвараас чөлөөлөх тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай /2016/

3. Монгол Улсын Хөгжлийн банкны тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төсөл /2016/

4. Зөвлөлдөх санал асуулгын тухай хуулийн төсөл /2016/

5. Монгол Улсын статистикийн салбарыг 2016-2020 онд хөгжүүлэх дунд хугацааны хөтөлбөр батлах тухай УИХ-ын тогтоолын төсөл /2016/

6. Бичил уурхай эрхлэгч иргэдийн талаар авах арга хэмжээний тухай УИХ-ын тогтоолын төсөл /2016/

7. “Хүнсний тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай”, “Хүнсний бүтээгдэхүүний аюулгүй байдлыг хангах тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай” хуулийн төсөл /2016/

8. Монголбанканд хийсэн шалгалттай холбогдуулан авах арга хэмжээний тухай Улсын Их Хурлын тогтоол /2017/

9. Монгол Улсын Ерөнхий сайд Ж.Эрдэнэбатыг огцруулах тухай /2017/

10.Улс төрийн намын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай /2018/

11.Монгол Улсын Их Хурлын чуулганы хуралдааны дэгийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн бусад хуулийн төслүүд /2018/

12.Төрийн албаны тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төсөл /2018/

13.Улсын Их Хурлын дарга М.Энхболдыг үүрэгт ажлаас чөлөөлөх тухай Улсын Их Хурлын тогтоолын төсөл /2019/

14.Зөвшөөрлийн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төсөл /2019/

15.АТГ-ын дарга, дэд даргыг томилох асуудлаар нийтийн сонсгол хийх албан бичиг өргөн барив /2019/

16.Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төсөл /2019/

17.Эрүүгийн хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн Зөрчлийн тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай /2019/

18.Зарим хүнсний ногооны импортын гаалийн албан татварыг нэмэгдүүлэх тухай /2020/

19.Төрийн Аудитын тухай хууль /2020/

20.Хөгжлийн бодлого, төлөвлөлт, түүний удирдлагын тухай /2020/

21.Оюутолгой ордын ашиглалтад Монгол Улсын эрх ашгийг хангуулах тухай Улсын Их Хурлын тогтоол /2020/

УИХ-ЫН ГИШҮҮН Т. АЮУРСАЙХАНЫ ТОЙРОГТОО АМЛАСАН МӨРИЙН ХӨТӨЛБӨР ХЭРЭГЖСЭН ҮҮ?

МАН-ЫН АРД ИРГЭДДЭЭ АМЛАСАН МӨРИЙН ХӨТӨЛБӨР

• Бид хамтдаа
• Иргэдээ ядуурлаас аварч
• Эдийн засгаа хямралаас гаргах
• Эх орноо өрнөөс салгаж
• Төрийн дампуурлыг засч
• Тэгш журам, Баян хүчирхэг Монголоо цогцлоож чадна гэсэн мөрийн хөтөлбөрийг 2016-2020 оны хөрөгжүүлэхээр ард түмэндээ амласан. Харин энэхүү мөрийн хөтөлбөрт тусгасан зүйлүүд дөрвөн жилийн хугацаанд хэрэгжсэн үү. Тэр дундаа УИХ-ын гишүүн Т. Аюурсайханы тойрогтоо амласан мөрийн хөтөлбөр хэрэгжсэн үү?

УИХ-ЫН ГИШҮҮН Т.АЮУРСАЙХАНЫ ЭРХ МЭДЛИЙН ТУЛААН

Д.СУМЪЯАБАЗАР VS Т.АЮУРСАЙХАН

УИХ-аар Тавантолгой төслийг хэлэлцсэн. Засгийн газраас өргөн барьсан Тавантолгойн ордыг эдийн засгийн эргэлтэд оруулах хувилбар улс төр, эдийн засгийн хүрээнийхний сонирхлыг ид татаж байсан.

УУХҮС П.Сумъяабазар :Тавантолгойн нүүрсний 30 хувийг олон улсын хөрөнгийн зах зээлд гаргахаар төлөвлөсөн. Гадны хөрөнгийн зах зээлээс босгосон хөрөнгөөр эхний ээлжинд Тавантолгой-Зүүнбаян, Тавантолгой-Гашуунсухайт чиглэлийн төмөр замыг санхүүжүүлнэ. 30 сая тонн хүртэлх баяжуулсан нүүрсийг олон улсын зах зээл дээр зарж борлуулсан санхүүжилтээрээ нэн түрүүнд баяжуулах үйлдвэрийг ашиглалтад оруулахыг зорьж байна. Тавантолгой төсөл хэрэгжсэнээр жилд 2.8 тэрбум ам.долларын экспортын орлого орж ирнэ. 5400 орчим ажлын байр бий болно гэсэн эхний тооцоо судалгаа гарсан. Хонгконг, Шанхай, Нью-Йоркийн хөрөнгийн биржийг судалж байгаа.

УИХ-ын гишүүн Т Аюурсайхан:Энэ төслийг би дэмжихгүй байна. Чалкогийн хувьд нүүрсийг 70 ам.доллараар тонн тутамдаа гэрээ хийгээд явж байсан. Өнөөдрийн нөхцөл байдлаар бодоход IPO-г гаргахад 60-65 тэрбум ам.долларыг босгож болохоор байгаа. Арга ядахад 5.4 тэрбум тонн нүүрсний 30 хувиар бодоход 15 тэрбум ам.долларыг гаргах боломжтой байгаа. Нэг тонн нүүрсийг 1-4 доллараар үнэлээд байх шиг байна. Энэ 30 хувиа тавьж туугаад алдчихвал хэн хариуцлага хүлээх вэ. Төмөр зам, авто зам тавихын тулд 30 хувиа хямдхан өгөх ёстой юу. Төрд итгэх итгэл IPO гаргаснаар нэмэгдэнэ гэнэ. Миний бодлоор улам устах аюул явж байна.

Д.ГАНБОЛД VS Т.АЮУРСАЙХАН

МАН-ын Хяналтын хороо хуралдаж УИХ-ын гишүүн, Чингэлтэй дүүргийн МАН-ын дарга Д.Ганболдыг Бага хурлын гишүүнээс хассан.Түүнтэй хамт Чингэлтэй дүүргийн Иргэдийн хурлын дарга Д.Бат-Эрдэнийг мөн хассан юм. Тэднийг ганц МАН-ын Бага хурлын гишүүнээс хасаад зогсохгүй Чингэлтэй дүүргийн намын сонгуульт ажлаас чөлөөлсөн. Тодруулбал, УИХ-ын гишүүн Т.Аюурсайхан Чингэлтэйн намын хороог эрх мэдэлдээ авахаар хөдөлж, дарга болохоор үүрийн сонгуульд нэрээ дэвшүүлжээ. Түүнийг МАН-ын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Д.Амарбаясгалан, нарийн бичгийн дарга Ц.Бат-Энх нар дэмжиж хүч хавсаргасан байна

Харин УИХ-ын гишүүн Д.Ганболд энэ талаар "Би ямар нэгэн байдлаар намын дүрмийг зөрчөөгүй. Юм хийсэн намын гишүүн эсвэл дүүргээ чичилж байгаа бол нам дарангуйлагч болж байгаа юм болов уу даа. Үзэл бодлоо илэрхийлэх нь хүний эрх чөлөө. Цөөнхөө сонсоод олонхоороо шийдвэр гаргах бодлогыг алдаа гэж байгаа бол надад хэлэх үг алга. Нэртэйгээр нь хөөчихвөл сайн байхгүй юу. Чингэлтэй дүүргийн МАН нэг ч ялагдаж байгаагүй гэдгийг та бүхэн ойлгох ёстой юм" гэсэн тайлбарыг өгсөн.

Ч.ГАНХУЯГ VS Т.АЮУРСАЙХАН

УИХ-ын гишүүн Т.Аюурсайхан хэд хоногийн өмнө өөрийн цахим хуудсандаа “2016 оны намар Монгол Шуудан ХК-ийг 20 тэрбум төгрөгөөр хувьчлах Тогтоолын төсөл УИХ-д орж ирэхэд нь ганцаараа ч гэсэн уйгагүй эсэргүүцэж, судалгаа тооцоо, үндэслэл дэвшүүлсээр зогсоож чадсан” тухайгаа бичив.

Харин “Ард санхүүгийн нэгдэл”-ийн ТУЗ-ын дарга Ч.Ганхуяг түүнд хариу мэдээлэл хийсэн.

Ч.Ганхуяг:Би Т.Аюурсайханыг Ерөнхийлөгчийн үүдэнд суугаад цай зөөдөг залуу байхаас нь танина. Бүхэл бүтэн Монгол шуудангийн ажилчдын амжилтыг, олон жил үргэлжилсэн төр засгийн бодлогыг нулимах эрх хэнд ч байхгүй.УИХ-ын гишүүн өөрийнхөө халтар зүүдээр хувийн бизнес рүү шууд халдаж байгааг эсэргүүцэж байна. Бид УИХ-ын гишүүний ёс зүйтэй холбоотой хариуцлага тооцдог байгууллагуудад мэдэгдлээ хүргүүлнэ. Улстөрчдийн хаан шиг, хуульгүй улсад байгаа юм шиг байдгийг зогсоох ёстой.

МОНГОЛ УЛСЫН ИХ ХУРЛЫН ГИШҮҮН Т.АЮУРСАЙХАН ХӨРӨНГӨ, ОРЛОГЫН ХУРААНГУЙ

Эх сурвалж : АВЛИГАТАЙ ТЭМЦЭХ ГАЗАР