Д.Басан: Иргэд тэтгэврийн даатгалын шимтгэлийг нөхөж төлснөөр жил ухрахгүйгээр тэтгэвэр тогтоолгох боломж бүрдсэн

Aдмин / Хууль

Малчин, хувиараа хөдөлмөр эрхлэгчийн тэтгэврийн даатгалын шимтгэлийг нөхөн төлүүлэх тухай хууль хэрэгжсэнээс хойш багагүй хугацаа өнгөрч байна. Иргэдэд өгөөжтэй энэхүү хуулийн хэрэгжилтийн талаар Чингэлтэй дүүргийн Нийгмийн даатгалын хэлтсийн Үйлчилгээний тасгийн дарга Д.Басангаас тодрууллаа.

-Энэ оны арванхоёрдугаар сарын 31-нийг хүртэл хэрэгжих Малчин, хувиараа хөдөлмөр эрхлэгчийн тэтгэврийн даатгалын шимтгэлийг нөхөн төлүүлэх тухай хуулийн дагуу явагдаж буй нөхөн даатгалын талаар дэлгэрэнгүй мэдээлэл өгнө үү?

-Малчин, хувиараа хөдөлмөр эрхлэгчийн тэтгэврийн даатгалын шимтгэлийг нөхөн төлүүлэх тухай хууль батлагдаж, 2020-2021 онд хэрэгжиж байна. Малчин, хувиараа хөдөлмөр эрхлэгч иргэд 1995-2019 хүртэлх нийгмийн даатгалын шимтгэлийн тасарсан хугацаагаа нөхөн төлөх боломжтой. “Тэтгэврийн даатгалын шимтгэлийг нөхөн төлүүлэх” гэдэг нь нийгмийн шилжилтийн явцад хөдөлмөр эрхлэлтийн статус нь өөрчлөгдөж, эрхэлж байгаа ажил, үйлчилгээний онцлогоос хамааран тэтгэврийн даатгалын шимтгэлээ тухайн хугацаанд нь төлж чадаагүй малчин, хувиараа хөдөлмөр эрхлэгч нь тэтгэврийн даатгалын шимтгэлээ 2020 оны хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээгээр тооцож, нөхөн төлөх нэг удаагийн арга хэмжээ юм.

-Тэтгэврийн даатгалын шимтгэлийг нөхөн төлснөөр иргэнд ямар ач холбогдолтой вэ?

-Иргэд өндөр насны тэтгэвэр тогтоолгоход ажилласан жил нь хүрэхгүй байх, шимтгэл төлөлтүүд нь дундаа тасрах, ингэснээр тэтгэвэр тогтоох дундаж цалин буурах зэрэг асуудлууд үүсэж, хохирох тохиолдол их байдаг. Уг хууль батлагдаж, иргэд тасарсан хугацаагаа нөхөж төлснөөр 1995-2019 он хүртэлх тэтгэврийн даатгалын шимтгэлээ нөхөн тооцуулах, эрэгтэй 60, эмэгтэй 55 насандаа буюу нас, жил ухрахгүйгээр шууд тэтгэвэр тогтоолгох боломж бүрдсэн.

-Нөхөн даатгалд хамрагдахыг хүсэж буй иргэд заавал харьяа дүүргийн Нийгмийн даатгалын хэлтэст хандах уу. Ямар материал бүрдүүлж өгөх вэ?

-Тийм ээ. Өөрийн харьяа Нийгмийн даатгалын хэлтэст хандан нөхөн даатгалд хамрагдаж болно. Уг хуулийн дагуу зөвхөн малчин, хувиараа хөдөлмөр эрхлэгчийн тэтгэврийн даатгалын шимтгэлийг нөхөн төлж байгаа. Хувиараа хөдөлмөр эрхлэгч иргэн нь 1995-2019 он хүртэлх хугацаанд 11 төрлийн албан татвар төлсөн байх ёстой. Нөхөн даатгалд хамрагдахыг хүсэж байгаа иргэн заавал татварын хэлтэс дээр очиж лавлагаа авах шаардлагагүй. Харьяа Нийгмийн даатгалын хэлтэс дээр ирээд, татвар төлж байсан эсэх, нөхөн даатгалд хамрагдаж болох үгүйгээ шалгуулна.

-Тэгэхээр хувиараа хөдөлмөр эрхлэгч иргэд маань заавал нааш цаашаа явах, татвар төлсөн лавлагаа авах шаардлагагүй юм байна?

-Тийм ээ. Шууд харьяа Нийгмийн даатгалын хэлтэс дээр ирээд нөхөн даатгалд хамрагдах боломжтой эсэхээ шалгуулна. Уг хуулийн хэрэгжилтийн хүрээнд НДЕГ болон ТЕГ-ын хамтран ажиллах гэрээний дагуу дундын мэдээллийн баазаас иргэний регистрийн дугаараар нягтлан шалгаж, нөхөн даатгалд хамруулж байгаа.

Малчин даатгуулагч иргэн нь нөхөн даатгалд хамрагдахын тулд:

  1. Өргөдөл
  2. Тухайн нөхөн тооцуулж авах онуудын Мал тооллогын А данс
  3. Харьяа баг/ хорооны Засаг даргын тодорхойлолт
  4. Мөнгө тушаасан баримт зэрэг материал бүрдүүлж, харьяа нийгмийн даатгалын хэлтэст хандана.

-Энэ хуулиар шимтгэл нөхөн төлөх нэг иргэн дунджаар хэдэн төгрөг төлж, нөхөн даатгалд хамрагдах боломжтой вэ?

-Иргэний нэг сарын нөхөн төлөх шимтгэлийн хэмжээ нь Малчин, хувиараа хөдөлмөр эрхлэгчийн тэтгэврийн даатгалын шимтгэлийг нөхөн төлүүлэх тухай хуулийн 5.1 дэх хэсэгт заасны дагуу Хөдөлмөр, нийгмийн зөвшлийн гурван талт Үндэсний хорооноос 2020 онд мөрдүүлэхээр баталсан сарын хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээ (420 000 төгрөг)-ний 10 хувь буюу сард 42 000 (дөчин хоёр мянган) төгрөг байна.

Жишээ нь, тухайн иргэн тасарсан нэг жилээ нөхөж авахад нийт 504,000 төгрөг, 10 жилээ нөхөж авахад нийт 5,400,000 төгрөг төлнө. Өмнөх онууд буюу 1995-2019 оны тасарсан хугацаагаа нөхөж авч байгаа хэдий ч одоо мөрдөгдөж байгаа хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээ (420,000 төгрөг)-ээс тооцож төлнө гэсэн үг

-Нөхөн даатгалд одоо ажил хөдөлмөр эрхэлж буй иргэд хамрагдах боломжтой юу?

-1995-2019 оны хооронд малчнаар ажилласан болон хувиараа хөдөлмөр эрхэлж байхдаа нийгмийн даатгалд хамрагдаж, тэтгэврийн даатгалын шимтгэлээ төлөөгүй 15-60 насны Монгол Улсын иргэний шимтгэлийг нөхөн төлүүлнэ. Тэгэхээр одоо ажил хөдөлмөр эрхэлж байгаа эсэх нь хамаагүй 15-60 насны иргэд бүгд хамрагдаж болно. Гол нь 1995-2019 оны хооронд малчнаар ажилласан болон хувиараа хөдөлмөр эрхэлж байхдаа нийгмийн даатгалд хамрагдаж, тэтгэврийн даатгалын шимтгэлээ төлөөгүй буюу тасарсан иргэд байх ёстой.

-Танай дүүргийн хэмжээнд хэчнээн хүн нөхөн даатгалд хамрагдаад байна вэ. Тэтгэврийн даатгалын шимтгэлээ нөхөн төлсөн иргэдээс хэдэн хүн тэтгэвэр тогтоолгон авч байна вэ?

-Монгол Улсын Засгийн газрын 2019 оны 483 дугаар тогтоолоор баталсан “Малчин, хувиараа хөдөлмөр эрхлэгч иргэний тэтгэврийн даатгалын шимтгэлийг нөхөн төлүүлэх журам”-ыг 2020 оны нэгдүгээр сарын 1-ний өдрөөс эхлэн хэрэгжүүлж, 2021 онд уг журмын хэрэгжилтийг арванхоёрдугаар сарын 31-ний өдөр хүртэл сунгасан.Чингэлтэй дүүргийн хэмжээнд нийт 62 иргэн хамрагдаж, тэтгэврийн даатгалын шимтгэлээ нөхөн төлсөн байна.

Он

Малчин, хувиараа хөдөлмөр эрхлэгчдийг нөхөн даатгалд хамруулсан байдал

Хувиараа хөдөлмөр эрхлэгч

Малчин

Нийт

Хүний тоо

Мөнгөн дүн /мян төгрөг/

Хүний тоо

Мөнгөн дүн /мян төгрөг/

Хүний тоо

Мөнгөн дүн /мян төгрөг/

1

2020

28

34,000,000

22

24,000,000

50

58,000,000

2

2021

27

32,641,000

5

16,247,000

32

48,888,000

Нөхөн даатгалд хамрагдсан 62 иргэний ихэнх нь 50-иас дээш насны иргэд бөгөөд уг хуулийн дагуу нөхөн тооцуулсны үндсэн дээр тэтгэвэр тоолгосон байгаа. Малчин, хувиараа хөдөлмөр эрхлэгч иргэний тэтгэврийн даатгалын шимтгэлийг нөхөн төлүүлэх хуулийн дагуу 15-60 насны иргэд хамрагдах боломжтой учраас залуучууд түлхүү хамрагдсанаар өөрсдийн ирээдүйн нийгмийн баталгааг хангах боломж бүрдэнэ.

-Хуулийн хугацаа энэ оноор дуусгавар болно гэж ойлголоо, тэгэхээр малчин, хувиараа хөдөлмөр эрхлэгчдэд юуг анхааруулж зөвлөх вэ?

-Хуулийн хугацаа одоо 2021 оны арванхоёрдугаар сарын 31-ний өдрөөр дуусгавар болно. Дахин энэ хуулийн үйлчлэлийг сунгах эсэх нь тодорхойгүй байна. Иймд малчин, хувиараа хөдөлмөр эрхлэгч иргэд маань амжиж нөхөн даатгалд хамрагдаарай.


Сэтгэгдэл

Зочин [202.126.88.135] 2021-12-11 20:47:26

Хувиараа хөдөлмөр эрхэлдэг ч нөхөн төлөх боломжгүй шийдвэрээ эргэж хараач ээ.

зочин [124.158.64.133] 2021-12-11 01:27:31

иргэдийгээ хууль мэдэхгүй гэж доромжилж горьдоож кайф таашаал авдаг энэ хуулийг Чинзориг гаргуулсан.Тухайн үед маш олон хүн татвар төлсөн гэдэг заалтыг хасуулах санал өгөөд хүлээж аваагүй Сонгуульд санал авахад цаад гүнзгий агуулгыг нь ойлгоогүй иргэд бид уухайлан МАН-г дэмжсэн Гэтэл энэ маань биднийгээ тохуурхаж шоолж доромжилж гаргасан Чинзориг сайдын бүтээл байжээ.Одоо үүнийгээ Оюун-Эрдэнэ ойлговол засах байх гэж бас л горьдлого тасрахгүй сууна.Засаг төр маань иргэдээ даапаалахаа болих нь зүй боловуу

Зочин [66.181.160.43] 2021-12-10 17:36:12

Яагаад ингээд олон янзаар тайлбарлаад бна. Нөхөн төлөе гээд очихоор орлогын цагаан дэвтэр байхгүй бол болохгүй гээд бсн. Одоо болохоор ажил хийгээгүй тасарсан бол болно гээд байхын мэдээлэлээ зөв өгөөч 2 жилийн хугацаанд 54 хүн хамрагдана гэдэг амьдралд таарахгүй хууль гаргаж ээ. Олон хүн нөхөн төлөх хүсэлтэй байгаа.

Зочин [202.126.89.20] 2021-12-10 14:41:44

Татвар төлсөн төлөөгүй хамаагүй хамруулаж хугцааг нь сунгах хэрэгтэй. Тэгвэл хамрагдах хүн олон байгаа.

Зочин [66.181.188.52] 2021-12-10 12:39:43

хувиараа хөдөлмөр хийж байгаа хүмүүс нөхөн төлж байгаа хүн байхгүй татвараа төлөөгүй гээд явуулаад бна.

Зочин [66.181.188.52] 2021-12-10 12:06:27

хувиараа хөдөлмөр хийж байгаа хүмүүс ямар татвар төлөх гэж шал худлаа

Оюун [66.181.161.110] 2021-12-10 05:26:25

Заавал татвар төлсөн байх ёстой гээд нэг чагт тавьчихаар хамрагдаж чадах хүн бараг байхгүй л болов уу. Энэ гох дэгээгээ болимоор юм!!!

Зочин [202.21.108.46] 2021-12-10 03:36:05

Яг хэрэгтэй хундээ биш менгетэй хэсэгт л ендер тэтгэвэр авах боломж нээж егсен зуйл болсон. Ахиж сунгах хэрэгтэй! Тэгээд хэн хуссэн нь нехеж телж болдог байх хэрэгтэй.

Zzz [202.9.46.31] 2021-12-10 01:27:10

Niigmiin daatgaliig tolood ch yadgiin zawaan mongo idsen hvnd surtaltai heden yumnuud.nasaaraa tolj2 vhengvvt vnen haramsaltai.vhehdee yamar niigmiin daatgaliin dewteree bariad vheltei bish.

irgen [139.5.218.133] 2021-12-09 22:30:33

худлаа юм бна лээ баахан юм нэхэж бсан тгхээр бүх хүн биш юм бна лээ

Ариунаа [124.158.66.125] 2021-12-09 22:09:12

Зөвхөн нэг жил авахад 504000 төгрөг. Арай дэндүү их байна. Ажлаар хангаагүй байж ингэж том мөнгө нэхэж болохгүй.

Зочин [202.126.88.67] 2021-12-09 15:44:03

Нийгмийн даатгалын байцаагчаа чадвартай мэдлэг боловсролтой хүн аваач ээ.хүн тэтгэвэр тогтоолгох хүсэлт гаргахаар юугаа ч мэдэхгүй ангайгаад хэдэн сар чирэгдүүлэх юм нам дагаж ажилд орсон гайнууд нь

Зочин [66.181.161.122] 2021-12-09 14:44:48

гадаадад ажиллаж байсан улсууд нөхөж төлмөөр бх юм тэгэхээр заавал татвар төлсөн бх ёстой гээд бх юм

Erbol [202.55.188.43] 2021-12-09 14:38:38

Татвар болон патент төлөөгүй тохиолдолд болохгүй гэх юм хувиараа юм хийсэн хүн юун татвар патент вэ энэ худалаа юм бноо

Зочин [66.181.161.54] 2021-12-09 14:10:21

Тухайн оны цалингййн доод хэмжээ байж болдоггүй юм уу жилиин 504000 гэдэг нь арай их бишүү хэрэв тухайн үёиин цалингиин доод хэмжээнии 10 хувиар бол арай л их хүн хамрагдана даа

Зочин [66.181.180.84] 2021-12-09 09:02:45

Ийм их бичиг цаас хүнд суртал тэхээр аргагүй штэ, хүссэн бүгдий нь хамруулчихгүй дээ

Зочин [192.82.81.11] 2021-12-09 23:57:34

.

Зочин [202.131.243.186] 2021-12-09 09:28:20

harin tiim

Зочин [202.126.90.103] 2021-12-09 08:12:03

Найзынхаа ажилд нь амжилт хүсье.

pkxny [192.82.77.20] 2021-12-09 07:43:00

1994 оных орохгүй байх нээ. Хувиараа хөдөлмөр эрхэлсэн татвар өгөөгүө бол орохгүй нээ. 50 саяаас доош орлоготой бол татвар авдаггүй шүү дээ. Боомилох бүх аргаа хийх юм аа.

С.Атарбаясгалан [203.91.115.45] 2021-12-09 07:29:37

Олон жил зам .уул уурхайн чиглэлээр ажиллаж улирал иин чанартай ажил хиисэн хүн яаах вэ 1жилд 7гоос 8сар ажилсан үлдсэн 4өөс 5нсарын завсарлан хугацааг яаах вэ маш олон хүн байгаа даа тус ажилсан кампанаас сул зогсолт ажилаагүй төлөхгүй гэх юмаа хариу өгөөч

Зочин [202.126.88.186] 2021-12-09 07:22:15

Сайн уу

Зочин [150.129.140.47] 2021-12-09 10:36:35

Залуучууд ажилгүй хүн Нөхөн төлмөөр бна ихэнх хүмүүст хаалттай хаалгатай танилтай хүмүүс нь ха мрагдах хууль гарчээ

Зочин [202.126.90.69] 2021-12-09 07:19:17

Танилтай хүмүүст сайхан боломж олгож өгсөн байна.

Зочин [202.9.46.61] 2021-12-09 08:40:13

Танил тал ар өврийн хаалга чинь ардчилсан нам бий болгосон. 1990 оноос өмнө тийм юм байгаагүй

Зочин [66.181.186.106] 2021-12-09 07:10:53

Хүн амын орлогын татвар төлөагүй болохгүй гээд л б.а лээ монголд нэг нь болхоор нөгөөх нь тас цохидог хуультайдаа.


26 сэтгэгдэл байна
1000 тэмдэгт оруулах үлдлээ.
Уншигчдын бичсэн сэтгэгдэлд Medee.MN хариуцлага хүлээхгүй болно. Манай сайт ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул Та сэтгэгдэл бичихдээ бусдын эрх ашгийг хүндэтгэн үзнэ үү.
26 сэтгэгдэл байна
Уншигчдын бичсэн сэтгэгдэлд Medee.MN хариуцлага хүлээхгүй болно. Манай сайт ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул Та сэтгэгдэл бичихдээ бусдын эрх ашгийг хүндэтгэн үзнэ үү.